Δημοσίευσηαπό Νίκος » Παρ Αύγ 10, 2012 12:36 pm
Θα προσθέσω κι εγώ εδώ ένα κειμενο που βρήκα στο forum του athos.edo.gr και μου άρεσε πάρα πολύ. Είναι οι συμβουλές του Πατροκοσμά για το γάμο. Οι συμβουλές αυτές διατυπώνουν με απλότητα και σαφήνεια τη συμπεριφορά που πρέπει νά 'χουν οι Χριστιανοί τόσο κατά την περίοδο του αρραβώνα όσο και κατά την περίοδο του γάμου. Πολύ σημαντικό είναι το κομμάτι που αναφέρεται στις σχέσεις των συζύγων μέσα στο γάμο.
Διδαχή του Αγίου Κοσμά του Αιτωλού για τον γάμο
Εγεννήθη ο Κύριος , αδελφοί μου , από γυναίκα, διά να ευλογήσει την γυναίκα, επειδή και η γυναίκα έλαβε πρώτον την κατάραν εις τον παράδεισον , η γυναίκα εκρήμνησε τον κόσμον και τον επήγε εις την κόλασιν , πάλιν η γυναίκα εγέννησε τον Χριστόν και έλαβε την ευλογίαν.
Εγεννήθη ο Κύριος από αρραβωνιασμένη, διά να ευλογήσει τον γάμον, επειδή και η αρραβώνα είνε αρχή του γάμου, διά να δείξει και εσένα παράδειγμα, πως το δακτυλίδι όπου πρώτον δίδει ο άνδρας εις την γυναίκα πρέπει να είνε μαλαματένιο και να το βάλη εις το δάκτυλο της η γυναίκα καθαρή ωσάν ετούτο το μάλαμα. Ε, τότες να το δεχτής και να το βάλεις εις το δάκτυλο σου, και να προτιμήσης να χάσης την ζωή σου και το κεφάλι σου παρά να καταπατήσης την τιμή του ανδρός σου. Ομοίως στέλνεις και εσύ η γυναίκα εις τον άνδρα ένα δακτυλίδι ασημένιο , να τον διδάξεις και αυτόν. Του φανερώνεις με το δακτυλίδι και λέγεις πως ανίσως εσύ ο άνδρας και είσαι στέρεος ωσάν το ασήμι, ε, τότες να το δεχτείς και να το βάλεις εις το δάκτυλο σου , και να βάνης την ζωήν σου και το κεφάλι σου διά την γυναίκα σου. Αυτό φανερώνει η αρραβώνα του γάμου. Να χαίρεστε και να ευφραίνεστε χιλιάδες φορές οι παντρεμένες τίμια διά τα πολλά καλά όπου σας εχάρισεν ο πανάγαθος Θεός∙ σας εχάρισε και ευλογημένον γάμον. Να κλαίετε διά τους ασεβείς και απίστους∙ ανάμεσα εις τα πολλά κακά όπου έχουν, έχουν και καταφρονημένον γάμον.
Πως γίνεται ομοίως ο γάμος των χριστιανών ευλογημένος και πως γίνεται καταφρονημένος, δεν είνε εδικόν μου έργον να ηξεύρω και να το διδάσκω∙ εγώ πρέπει να ηξεύρω την καλογερικήν μου να σωθώ. Είνε άπρεπον ο καλόγηρος να διδάσκει περί γάμων. Μα πάλιν από το άπρεπον εβγαίνομεν κέρδος. Εκείνο όπου ήθελα σου ειπώ εγώ, παιδί μου, έπρεπεν ο πατέρας σου και η μητέρα σου να σου τα ειπή. Μα επειδή και εκείνοι δεν ηξεύρουν να σου τα ειπούν , σου λέγω εγώ παραμικρόν, ζήτησε και από λόγου σου να μάθης τα πολλά.
Άκουσε , παιδί μου∙ όταν θέλεις να υπανδρευθής, να ζήτήσης, πρώτον , γυναίκα να μην είνε από την συγγένεια σου, όπου το εμποδίζει ο νόμος της Εκκλησίας∙ δεύτερον, να έχη τον φόβον του Θεού εις την ψυχή της∙ και τρίτον, να είνε στολισμένη με την εντροπήν. Επήρες γυναίκα πτωχή, επήρες σκλάβα∙ επήρες γυναίκα πλούσια, έγινες εσύ σκλάβος, επήρες ραβδί της κεφαλής σου. Πρώτον να εξομολογήσθε και να στεφανώνεσθε εις την εκκλησία.
Και πως πρέπει να στεφανώνεστε; Να πάρη ο παπάς το νουνό , το γαβρό και τη νύφη, ένα δύο ανθρώπους, να πάρη μια λειτουργία, να βάλη τα στέφανα, δύο δακτυλίδια και δύο λαμπάδες. Να πηγαίνουν εις την εκκλησίαν. Να βάλη τον άνδρα εις τα δεξιά και την γυναίικα εις τα αριστερά και να πηγαίνη μέσα εις το άγιον Βήμα ο παπάς να ανάψη τας λαμπάδας και να κρεμάση τα στέφάνια εμπρός εις την αγίαν Τράπεζαν και να βάνη τα δύο δακτυλίδια επάνω, το ένα να τηράζη μέσα και το άλλο έξω, διατί φανερώνει πως όταν γυρίζη ο αρραβωνιαστικός και τηράζη την αρραβωνιαστικήν, να γυρίζη το πρόσωπον της από το άλλο μέρος∙ ομοιώς και η αρραβωνιαστική τον γαμβρόν. Και ωσάν τελειώση την λειτουργίαν, να πάρη ο παπάς δισκέλι, να το βάλη εις την μέση της Εκλησίας και να βάλη απάνω το άγιον Εαγγέλιον , τα δακτυλίδια και τα στεφάνια, να πάρη το γαμβρό και τη νύφη να τους βάλη αντάμα. Και να πάρη το θυμιατό και τις λαμπάδες αναμμένες, να θυμιάση το γαμβρό σταυροειδώς τρείς φορές.
Το θυμιατό σημαίνει την Δέσποιναν, την Θεοτόκον∙ τα κάρβουνα είνε μέσα στο θυμιατό και δεν καίεται∙ έτσι και η Δέσποινα η Θεοτόκος εδέχθηκε τον Χριστόν και δεν εκάηκε, αλλά μάλιστα εφωτίσθηκε. Το θυμιατό σημαίνει το Πανάγιον Πνεύμα, το κούμπωμα του θυμιατού σημαίνει την σκέπην του Αγίου Πνεύματος, οι τρείς αλυσίδες σημαίνουν την διδασκαλίαν των αγίων Αποστόλων . και έτσι θυμιάζει ο ιερεύς τον γαμβρόν , τον διδάσκει λέγοντας του: Εγώ ετούτο προσκυνώ∙ και αν θέλης και εσύ και είσαι χριστιανός ορθόδοξος, ετούτο προσκύνα. Και έτσι σκύφτει και προσκυνάει και ο παπάς και ο γαμβρός. Αυτό σημαίνει το θυμιατό.
Και ερωτά ο παπάς τον γαμβρόν: Θέλεις την Μαρίαν διά γυναίκα σου; Ανίσως και ειπή: Την θέλω, του δίδει την λαμπάδα. Ομοιώς ρωτά και την νύφην: Θέλεις εσύ , Μαρία, τον Ιωάννην διά άνδρα; Ανίσως και τον θέλει δεν ομιλεί , μόνον σκύπτει την κφαλήν της∙ ει δε και δεν τον θέλει και είνε χωρίς το θέλημα της, φωνάζει: Δεν τον θέλω. Και ωσάν ειπή πως δεν τον θέλει, ο παπάς να μη βάλη χέρι να τους στεφανώση, διότι κολάζονται. Αν είναι με το θέλημα και των δύο, ε, τότες να τους στεφανώνη. Και έπειτα από το στεφάνωμα να τους μεταλαμβάνη τα Άχραντα Μυστήρια. Και ανίσως έχουν εμπόδιον, ας τους κοινωνήση το κοινόν ποτήριον. Ύστερα τους παίρνουν ψάλλοντας, και πηγαίνουν σεις το σπίτι κάνει δέησιν ο παπάς, ευλογεί την τράπεζαν και φεύγει.
Και ωσάν περάσουν τρείς ημέρες, ε, τότες να σμίγετε το ανδρόγυνον∙ και να φυλάγετε τις Κυριακές , εορτές με ευγένειαν , ωσάν χριστιανοί. Δεν έδωκεν ο Θεός την γυναίκα διά πορνείαν , αλλά διά παιδιά. Και να μην κοιμάστε εις ένα στρώμα την Κυριακήν, διότι μας γκρεμνίζει ο διάβολος, και μάλιστα τις εορτές. Και εσύ, ο άνδρας να φεύγης την ξένην γυναίκα καθώς φεύγεις το φίδι. Και όχι μόνον την ξένην γυναίκα , αλλ’ είνε καιρός να φεύγης και την εδική σου. Έτυχεν η γυναίκα σου και έχει συνήθεια ή εγγαστρώθη, πρέπει να φυλάγεσαι, ή εγέννησε και δεν εσαράντησε, δεν εκαθαρίστηκε. Και εάν θέλης να σμίξης με την γυναίκα σου, πάρε παράδειγμα∙ ρώτησε τον γεωργόν να ιδής πόσες φορές σπέρνει τον χωράφι τον χρόνον. Μίαν φοράν και το αφήνει ως όπου γίνεται , και τότε το θερίζει∙ και ύστερα πάλι, ωσάν θέλη, το ματασπέρνει. Ομοίως και εσύ, αδελφέ μου. Έσμιξες με την γυναίκα σου, εγγαστρώθηκε; Αναχώρησε έως όπου να γεννήση, να σαραντίση και καθαρισθή, και τότε σπέρνεις και άλλο. Κάμε σαράντα πενήντα παιδιά. Ήθελα να σου είπω έν λόγον, μα είνε αισχρός κομμάτι και θέλετε με κατηγορίσετε. Δεν βλέπετε τα ζώα που σμίγουν έως πού να εγγαστρωθή το θυλικόν και ωσάν γεννήση, ε, τότες ματασμίγουν; Και ημείς οι άνθρωποι δεν εντρεπόμαστε να είμαστε χειρότεροι και από τα ζώα. Μα πάλιν δεν ημπορείς να κάμνης αυτό, σου πέφτει βαρύ; Κάμε άλλο∙ ταπεινώσου και ειπέ πως είσαι ανάξιος, αμαρτωλός και χειρότερος από τα ζώα∙ κατηγόρησε του λόγου σου, και έτσι ημπορεί να σε σπλαχνισθή ο Θεός να σε σώση. Αμή να κάμης την αμαρτίαν , να καυχάσαι, να λέγης πως είσαι άγιος, γίνεται τούτο να είνε; Ωσάν παιδιά μου πνευματικά σας συμβουλεύω∙ σας τα λέγω αυτά, μα τι να κάμω πάλιν; Βλέποντας το γένος μας εις ποίαν κατάστασιν ευρίσκεται, εστενεύτηκα και σας είπα αυτά , διά να ωφεληθήτε τίποτες.
Και να είνε ο άνδρας ωσάν βασιλεύς και η γυναίκα ωσάν βεζίρης, ήτοι ο άνδρας ωσάν κεφαλή και η γυναίκα ωσάν σώμα, τότε ευλογεί ο Θεός τον άνδρα και την γυναίκα και τα παιδιά σας και δεν σας κολλά κανένα κακόν πράγμα, μήτε αμποδέματα, μήτε γητεύματα μήτε κανένα. έτσι περνάτε και εδώ καλά και πηγαίνετε και εις τον παράδεισον να χαίρεστε πάντοτε. Και πλέον εξουσίας δεν έχετε να χωρίζεστε και μόνον ο Θάνατος και η πορνεία σας χωρίζει.
Και αν τύχη και ξεπέση η γυναίκα με άλλον άνδρα ή ο άνδρας με άλλην γυναίκα, έχουν χρέος να πηγαίνουν εις τον αρχιερέα να τους χωρίζη. Μα πάλιν εκείνος όπου αδικήθη από την γυναίκα του, και δεν την χωρίση, έχει μισθόν εις την ψυχή του. Αμή είνε τρόπος η γυναίκα σου να πορνεύση με άλλον και να την συγχωρήσης; Είνε. Και τι τρόπος είνε; Εσύ, παιδί μου, πηγαίνεις εις την ξενιτιά, εις το χωράφιον, η γυναίκα σου εξέπεσεν με άλλο πρόσωπον. Ήλθες εις το σπίτι σου. Τι πρέπει να κάμη η γυναίκα σου; Πρέπει να πάρη ένα τσεκούρι και ένα ξύλο και να σου βάλη μίαν μετάνοιαν και να σου φιλήση το χέρι και να σε ειπή: Πάρε ετούτο το τσεκούρι και το ξύλο και να με κάμης μίαν χάριν∙ βάλε με επάνω να με κάμης λιανά λιανά κομμάτια, ρίξε με να με φάνε οι σκύλοι , διατί δεν είμαι άξια να βλέπω το πρόσωπον σου, επειδή και εκαταπάτησα την τιμήν σου και από εκεί οπού ήμουν θυγατέρα του Χριστού , έγινα θυγατέρα του διαβόλου. Τι λέγεις, παιδί μου , σε βαστά η καρδιά σου να την σκοτώσης ή να την σχωρέσης; Με φαίνεται πως θα πής: Ας είσαι συγχωρημένη, μα άλλην φοράν να μη το ματακάμης. Αμή πότε την χωρίζεις; Όταν έλθης από την ξενιτιά και το μάθης από τον γείτονα σου, τότε βιάζεσαι εξ ανάγκης να την χωρίσης. Έτσι και ο Κύριος αύριον εις την Δευτέραν Παρουσίαν, ανίσως και μας εύρη ανεξομολόγητους, αμετανόητους, αδιορθώτους, βιάζεται να μας βάλη εις την κόλασιν∙ ει δε όταν μας εύρη μετανοημένους, μας σπλαχνίζεται μας βάνει εις τον παράδεισον να χαιρόμαστε πάντοτε.
Γίνεται πάλιν κατηραμένος ο γάμος να πάρης γυναίκα από την συγγένειαν σου, όπου το εμποδίζει ο νόμος, και να βάνης τύμπανα και βιολιά και τραγούδια, ντουφέκια, στολίδια και άλλα διαβολικά καμώματα. Τότε γίνεται κατηραμένος ο γάμος, γεννώνται τα παιδιά σας τυφλά, βουβά, κουφά, κουτσά, κακορρίζικα, σεληνιάζονται και τα βλέπετε εσείς οι γονείς και καίεται η καρδιά σας και σας θανατώνει ο Θεός παράκαιρα και σας βάνει εις την κόλασιν. Και να μην τον κάμνετε τον γάμον την Κυριακήν, μόνον όποια ημέρα θέλετε της εβδομάδος. Όχι πως το εμποδίζει ο νόμος, αλλά διά τα αταξίας όπου γίνονται και μάλιστα λείπετε και από την Λειτουργίαν∙ και η Λειτουργία πρέπει να γίνεται ξεχωριστή διά τον γαμβρόν και διά την νύμφην.
Ο Θεός, ιλάσθητί μοι τώ αμαρτωλώ και ελέησόν με.