Ελευθερία και αγάπη

Πνευματικά θέματα της Ορθόδοξης πίστης μας - Spiritual subjects of our Orthodox faith.

Συντονιστές: Anastasios68, Νίκος, johnge

Άβαταρ μέλους
ORTHODOXIA
Δημοσιεύσεις: 355
Εγγραφή: Παρ Ιούλ 27, 2012 3:09 pm
Τοποθεσία: Ομάδα Διαχείρισης

Ελευθερία και αγάπη

Δημοσίευσηαπό ORTHODOXIA » Παρ Σεπ 07, 2012 9:15 am

Ελευθερία και αγάπη. Οι βασικές συντεταγμένες των ανθρωπίνων σχέσεων (A)
14 Δεκεμβρίου, 2010 — VatopaidiFriend

του π. Παύλου Ιωάννου Μητροπολίτου Σισανίου και Σιατίστης

Εικόνα

Αυτό που όλοι μας ξέρουμε και που όλοι μας βιώνουμε, είναι η κρίση, που πολλές φορές υπάρχει στις ανθρώπινες σχέσεις, μια κρίση που φαίνεται ότι γίνεται ολοένα μεγαλύτερη και ριζικότερη, αφού πια η αδυναμία της επικοινωνίας και της επαφής έχει αγγίξει και το σπίτι του καθενός. Πολλές φορές προσπαθούμε να βρούμε την άκρη και να θεραπεύσουμε τα προβλήματα. Όταν μάλιστα κανείς έχει την ευλογία, τη χαρά και την τιμή να επικοινωνεί με νέους ανθρώπους, βλέπει πόσο πιο τραγική γίνεται η κατάσταση, αφού συνήθως πρώτοι οι νέοι εισπράττουν τήν αδυναμία της επικοινωνίας και αφού υπάρχουν παιδιά, που έχουν χάσει το χαμόγελο μέσα στο ίδιο τους το σπίτι. Πολλές φορές οι άνθρωποι ψάχνουμε να βρούμε την άκρη και τη λύση και δεν τις βρίσκουμε και μεγαλώνουμε τα αδιέξοδα και τα κάνουμε τραγικότερα, όταν μάλιστα αυτά συνδυάζονται με σύγχρονους ρυθμούς ζωής αλλά και μ’ έναν σκοτασμό, που υπάρχει μέσα στο νου πολλών ανθρώπων, ακόμα και σε εκείνους οι οποίοι υποτίθεται ότι είναι μορφωμένοι άνθρωποι, ακριβώς για να μας φανερωθεί η διδασκαλία της Εκκλησίας, η οποία μι­λάει περί του νοός του ανθρώπου και του σκοτασμού του νοός, κάνοντας τη διάκριση ανάμεσα στο νου και τη διάνοια κι έτσι μόνο μπορεί κανείς να καταλάβει τι ακριβώς συμβαίνει. Όταν ο νους είναι σκοτισμένος, τότε ο άνθρωπος παραπατάει, όσο σπουδαίος και αν είναι κατά κόσμον. Κι όμως, σ’ αυτήν την περιπλάνηση και την αναζήτηση, υπάρχει λύση. Γιατί δεν υπάρχει τίποτα το ανθρώπινο, για το οποίο να μην υπάρχει λύση, αφού ουσιαστικά Εκείνος που είναι η απάντηση και η λύση είναι «χθες και σήμερα ο Αυτός και εις τους αιώνας». Και Αυτός είναι το πρόσωπο του Χριστού, θα έλεγα όλη η ιστορία δεν είναι τίποτε άλλο παρά η επιβεβαίωση των λόγων που λέχθηκαν για τον Χριστό από τον Γέροντα Συμεών «ούτως κείται εις πτώσιν και ανάστασιν πολλών και εις σημείον αντιλεγόμενον». Όλη η ιστορία από τότε μέχρι σήμερα είναι η επιβεβαίωση αυτής της προφητείας και ουσιαστικά η ιστορία πορεύεται όχι κατά κει που οι άνθρωποι νομίζουν πως θα την οδηγήσουν αλλά κατά κει που πραγματικά η αγάπη του Θεού οδηγεί τον άνθρωπο.

Σχέσεις του ανθρώπου με το Θεό και τον συνάνθρωπο- Το πρόσωπο του Χριστού.

Ερχόμαστε λοιπόν να δούμε τί ακριβώς συμβαίνει μέσα στις σχέσεις του ανθρώπου. Κι αυτές οι σχέσεις του ανθρώπου είναι η σχέση του και προς τον Θεό αλλά και προς τον άνθρωπο. Είναι τραγικό να επιχειρούμε να κατανοήσουμε τον άνθρωπο της οποιασδήποτε ηλικίας, χωρίς ποτέ να έχουμε κατανοήσει ποιός τελικά είναι ο άνθρωπος, πώς λειτουργεί, πώς υπάρχει, ποιά είναι η δομή του, δηλαδή βασικά, καίρια θέματα. Η Εκκλησία μας παρουσιάζει το πρόσωπο του Χριστού. Ποιός είναι ο Χριστός; Είναι ο ενανθρώπησας Υιός και Λόγος του Θεού. Και τί μας λέει; Ότι στο πρόσωπο του Χριστού ενώθηκε η θεία και η ανθρώπινη φύση «ασυγχύτως» και «αδιαιρέτως». Δύο επιρρήματα τα οποία είναι κλειδιά. Τί είναι το «ασυγχύτως» και τί είναι το «αδιαιρέτως»; Είναι οι δύο λέξεις που αποτελούν το θέμα μας. Η Ελευθερία και η Αγάπη. Στο πρόσωπο του Χριστού, λοιπόν, ενώθηκε η θεία και η ανθρώπινη φύση. Ο Χριστός είναι ο ενανθρωπήσας Υιός και Λόγος του Θεού, αλλά σ’ αύτη την ένωση των δύο φύσεων διατηρείται ακέραια η ταυτότητα και η καθαρότητα της κάθε μιας. Η ανθρώπινη φύση μας δεν απορροφάται από τη θεία αλλά διατηρεί την ετερότητά της. Αυτή είναι η Ελευθερία. Αυτό σημαίνει ότι ο Χριστός δεν ήρθε να σώσει τον άνθρωπο αναγκαστικά. Θα δούμε και στη συνέχεια ότι ο Θεός μας έπλασε ελεύθερους. Και είναι ο μόνος που πήρε στα σοβαρά την Ελευθερία μας. Εμείς οι άνθρωποι αποδεικνύουμε από την καθημερινότητά μας ότι αυτή μας την Ελευθερία δεν την πήραμε στα σοβαρά. Κι ο Θεός, ακόμα κι όταν θέλησε να ανορθώσει τον πεπτωκότα άνθρωπο, και πάλι ακολούθησε μία πορεία της οποίας το κύριο χαρακτηριστικό είναι ο σεβασμός του ανθρώπινου προσώπου, ο σεβασμός της Ελευθερίας του. Αυτό λοιπόν είναι εκείνο το οποίο συνιστά το πρόσωπο του Χριστού. Ο Θεός κινείται με αγάπη προς τον άνθρωπο, εκείνον τον οποίον δημιούργησε· εκείνου του οποίου σεβάστηκε τη δυνατότητα ακόμα και να πει όχι στο Θεό· και ο άνθρωπος είπε όχι στο Θεό, και απ’ την άλλη πλευρά δεν αχρηστεύει, δεν αφομοιώνει, δεν καταργεί την ανθρώπινη φύση. Ο Θεός λοιπόν οικοδομεί τη σχέση του με τον άνθρωπο μέσα στα πλαίσια της ελευθερίας και της αγάπης, κινείται από αγάπη στον άνθρωπο. Οι Πατέρες της Εκκλησίας μιλούν για ένα Θεό ο οποίος σε μία παραφορά ερωτικής αγαθότητας «έξω εαυτού γίνεται». Βγαίνει από τον εαυτό Του και έρχεται να συναντήσει τον άνθρωπο. Αιτία, η αγάπη του Θεού, η αγάπη για τον άνθρωπο και τη σωτηρία του. Καθώς κινείται προς τον άνθρωπο, έρχεται να προσλάβει την ανθρώπινη φύση του, αυτό που έχουμε κοινό όλοι οι άνθρωποι. Είναι σημαντικό να θυμηθούμε ότι εμείς οι άνθρωποι υπάρχουμε με τον τρόπο του Θεού. Και τούτο γιατί ο άνθρωπος είναι «κατ’ εικόνα» Θεού δημιουργημένος, γιατί αυτό είναι το καλούπι μας. Ο Θεός είναι ένα και τρία μαζί. Είναι ένας κατά την Ουσία και Τριαδικός κατά τις υποστάσεις. Κατ’ εικόνα Θεού ο άνθρωπος πλασμένος είναι ένας κατά την ανθρώπινη φύση και πολλαπλούς κατά τις υποστάσεις. Αλλά αυτές οι πολλές ανθρώπινες υποστάσεις, στο πλαίσιο της ίδιας ανθρώπινης φύσεως, είναι εκείνες που συνιστούν τον άνθρωπο πιεστικά. Από τη μια μεριά θεμελιώνουν τη δομή του κι απ’ την άλλη του προτείνουν το όραμά του. Διότι ο άνθρωπος καλείται να συγκροτήσει μέσα του την εικόνα του Θεού και τα πολλά ανθρώπινα πρόσωπα να συγκροτήσουν την αγαπητική κοινωνία, κατ’ εικόνα της τριαδικής κοινωνίας του Θεού, που είναι Αγάπη. Ο άνθρωπος πλάσθηκε να είναι και όχι να έχει, αγάπη. Η διαφορά είναι πάρα πολύ σημαντική. Όσοι λένε ότι έχουν αγάπη, έχουν μόνον εγωισμό. Ποιά είναι η διαφορά; Αυτός που είναι αγάπη, δεν αλλοιώνεται. Δεν αλλοιώνεται από την κακία των άλλων, όπως ο Θεός που είναι αγάπη, ανατέλλει τον ήλιο του επί αγαθούς και πονηρούς, και βρέχει επί δικαίους και αδίκους. Και γι’ αυτό φανερώνουμε πόσο αγνοούμε το Θεό όταν μερικές φορές ζητάμε να έρθει τιμωρός σε ανθρώπους, οι οποίοι παραβιάζουν το θέλημά του.

Ο Θεός λοιπόν γενόμενος άνθρωπος χαίρεται την ελευθερία μας και μας πλάθει από την αρχή ελεύθερους. Και τώρα που έρχεται να μας θεραπεύσει, έρχεται μ’ ένα σεβασμό στο ανθρώπινο πρόσωπο. Ανακαινίζει την ανθρώπινη φύση αλλά αφήνει την ελευθερία στο κάθε ανθρώπινο πρόσωπο να κάνει δική του αυτή τη θεανθρώπινη φύση του Χριστού. Ο άνθρωπος θεραπεύτηκε από το θάνατο, αλλά αν το κάθε συγκεκριμένο ανθρώπινο πρόσωπο θα αποδεχθεί στη ζωή του αυτή τη θεραπεία είναι θέμα της δίκης του ελευθερίας. Βέβαια, το γεγονός ότι ο άνθρωπος είναι ελεύθερος σημειώνει και μια άλλη πραγματικότητα, την οποία πολλές φορές ξεχνάμε. Σημαίνει ότι είναι υπεύθυνος για την ελευθερία του. Μια καίρια αλήθεια, την οποία την αγνοούμε και γι’ αυτό κάνουμε πολλές ζημιές.

Σέβεται την ελευθερία του ανθρώπου ο Θεός λοιπόν, γιατί; Γιατί ο άνθρωπος έχει την τελική ευθύνη γι’ αυτήν. Είπε στον πρώτο άνθρωπο ο Θεός· «Ιδού, δέδωκα υμίν την ζωήν και τον θάνατον»· διάλεξε. Κι ο άνθρωπος διάλεξε το θάνατο. Δεν τιμώρησε ο Θεός τον άνθρωπο, ο άνθρωπος τιμώρησε τον εαυτό του, στερώντας τον από τη Χάρη του Θεού, απ’ αυτό που συνιστούσε την υπόστασή του. Και τώρα πάλι μας βεβαιώνει ο Χριστός ότι «δεν ήρθα να κρίνω τον κόσμο, ήρθα να σώσω τον κόσμο». Κι ο Χριστός μας σώζει όχι με κάτι που κάνει αλλά μ’ αυτό που είναι. Γιατί ακριβώς γι’ αυτό είναι Σωτήρας ο Χριστός, γιατί στο πρόσωπό Του ενώνει τη δική μας θνητότητα και κτιστότητα με το άκτιστο και αθάνατο το δικό Του. Μέσω της κοινωνίας του κτιστού με το άκτιστο, στο πρόσωπο του Χριστού, μπορούμε να υπερβούμε τη δική μας θνητότητα. Γι’ αυτό μας λέει πάλι ότι «ουσιαστικά δεν είμαι εγώ που κρίνω τον κόσμο». Αλλά να ποιά είναι η κρίση. Ότι ενώ το Φως ήρθε στον κόσμο, οι άνθρωποι επέλεξαν το σκοτάδι αντί για το Φως. Είναι λοιπόν η ευθύνη του ανθρώπου. Ο Θεός λοιπόν έτσι σχετίζεται με μας. Με την αγάπη Του και την ελευθερία Του. Με την αγάπη που έρχεται να μας δημιουργήσει, και μετά την πτώση μας, και με το σεβασμό της ελευθερίας μας από την πλευρά Του, να μας ανακαινίσει, καθώς την τελική ευθύνη την αφήνει στο δικό μας θέλημα έχοντας όμως δημιουργήσει τις προϋποθέσεις της σωτηρίας μας.

(Μητροπ. Σισανίου και Σιατίστης Παύλου, «Ελευθερία και Αγάπη οι βασικές συντεταγμένες των ανθρωπίνων σχέσεων.» Συλλογικός τόμος, «Ονειρεύομαι μια οικογένεια και ένα σχολείο», εκδ. Αρχονταρίκι)

(Συνεχίζεται)

Πηγή: vatopaidi.wordpress.com



Άβαταρ μέλους
ORTHODOXIA
Δημοσιεύσεις: 355
Εγγραφή: Παρ Ιούλ 27, 2012 3:09 pm
Τοποθεσία: Ομάδα Διαχείρισης

Re: Ελευθερία και αγάπη

Δημοσίευσηαπό ORTHODOXIA » Παρ Σεπ 07, 2012 9:16 am

(Συνέχεια από το προηγούμενο)

Η σχέση τώρα, του ανθρώπου με το Θεό. Ένα μεγάλο θέμα. Μια προσεκτική ματιά θα μας κάνει να δούμε ότι πολλές φορές είμαστε μάρτυρες μιας μεγάλης αρρωστημένης θρησκευτικότητας. Υπάρχουν άνθρωποι που είναι άρρωστοι θρησκευτικά, που έχουν αρρωστημένη θρησκευτικότητα. Μια θρησκευτικότητα, που στερείται και την ελευθερία και την αγάπη. Αρρωστημένη θρησκευτικότητα όσον αφορά στον εαυτό μας, αρρωστημένη θρησκευτικότητα όσον αφορά αυτήν που πάμε να προσφέρουμε στους άλλους. Ποιά είναι ἡ σχέση του ανθρώπου με το Θεό; Είναι Μια υπεύθυνη σχέση, και είναι Μια σχέση ελευθερίας και από την πλευρά του ανθρώπου και από την πλευρά του Θεού. Ουσιαστικά, είπαμε για την ελευθερία του Θεού. Ο άνθρωπος στο Θεό πηγαίνει ελεύθερα. Τι σημαίνει ελεύθερα; Σημαίνει υπεύθυνα. Σημαίνει ότι πηγαίνει εν επιγνώσει. Σημαίνει ότι δεν ζητάει από τον Θεό να του κάνει το κέφι του αλλά ζητάει να γνωρίσει την αλήθεια και το πρόσωπο του Θεού. Πηγαίνει υπεύθυνα, που σημαίνει, πηγαίνει γιατί εμπιστεύεται το πρόσωπό Του και το Λόγο Του. Και το εμπιστεύεται «κατά πάντα και διά πάντα». Δεν ζητάει από το Θεό, σαν τον Φαρισαίο, να είναι μάρτυρας της καλοσύνης του και της αρετής του. Γιατί; Γιατί ἡ συναίσθηση της ευθύνης έρχεται να μας φανερώσει πόσο άρρωστοι είμαστε πολλές φορές. Γιατί άρρωστος είναι ὁ άνθρωπος που λειτουργεί εγωιστικά, άρρωστος είναι ὁ άνθρωπος που δεν είναι Αγάπη, όσο κι αν λέει ότι έχει Αγάπη. Γιατί αυτό που λέμε ότι έχουμε, το διαψεύδει ἡ καθημερινότητά μας. Η σχέση του ανθρώπου με το Θεό λοιπόν, είναι Μια σχέση ευθύνης του ανθρώπου. Ο άνθρωπος πηγαίνει όντως στο Θεό και πηγαίνει γιατί Τον εμπιστεύεται, Τον αγαπά. Τι σημαίνει Τον εμπιστεύεται; Λέει ἡ Οπισθάμβωνος Ευχή· «Πάσα δόσις αγαθή και πάν δώρημα τέλειον άνωθεν εστί καταβαίνον». Αυτό έχει και Μια δεύτερη ανάγνωση. Ό,τι κατέρχεται άνωθεν είναι «δόσις αγαθή» και «δώρημα τέλειον». Δηλαδή; Δηλαδή και μία αρρώστια και μία δοκιμασία και ένας θάνατος. Εμείς όμως, που δεν κατανοήσαμε τη σχέση μας αυτή, ουσιαστικά δεν εμπιστευόμαστε τον Θεό. Νομίζουμε ότι ὁ Θεός τότε τα λέει καλά, όταν συμφωνεί μαζί μας, γιατί ακριβώς έχουμε Μια λαθεμένη θρησκευτικότητα. Εμπιστεύομαι λοιπόν την αγάπη του Θεού και δεν πηγαίνω στον Θεό με το ζόρι. Ο Θεός, ούτε εμένα ούτε εσάς έχει ανάγκη. Υπήρχε πριν από μας και μπορεί να υπάρχει και χωρίς εμάς. Κι είναι σημαντικό να το καταλάβουμε. Γιατί μερικές φορές θεωρούμε ότι ὁ Θεός είναι υποχρεωμένος σε μας, γιατί νηστεύουμε, γιατί πάμε στην εκκλησία. Είναι γνωστή ἡ φράση που προέρχεται από τα χείλη, πολλές φορές, ευσεβών ανθρώπων «Γιατί, Θεέ μου, σε μένα;». Δηλαδή, Τι όχι σε σένα; Τι σε μένα; Τι σημαίνει αυτό το ερώτημα; Πόσο λίγο εμπιστευόμαστε. Και δεν καταλάβαμε κάτι. Ακριβώς γι’ αυτό σε μας. Γιατί έχουμε οικοδομήσει Μια λαθεμένη οικοδομή και επειδή ὁ Θεός μας αγαπάει δεν μας αφήνει στην πλάνη μας και μας παραχωρεί τη δοκιμασία που φέρνει στην επιφάνεια ποιοί πραγματικά είμαστε. Κάποτε ένα πρόσωπο, το οποίο εργάστηκε χρόνια ολόκληρα μέσα στην Εκκλησία ασθένησε, και είπε αυτό: «Γιατί, Θεέ μου, σε μένα;». Κι εγώ του παρήγγειλα: «Γιατί όχι σε σένα; πρώτον, και δεύτερον, το ερώτημά σου είναι και ἡ απάντηση. Όταν παλιότερα εσύ πήγαινες σε κάποιον ασθενή να τον παρηγορήσεις, Τι του έλεγες; Γιατί δεν τα λες τώρα στον εαυτό σου; Από αυτή την καλουπιά ο Θεός πάει να σε βγάλει». Και έτσι ήτανε. Ο Θεός ετοίμασε το πρόσωπο αυτό, το ωρίμασε. Γιατί; Γιατί ο Θεός θέλει «πάντας ανθρώπους σωθήναι». Και ἡ σωτηρία είναι ἡ ζωή με Εκείνον. Είναι πολύ σημαντικό λοιπόν να προσέξουμε μήπως ἡ θρησκευτικότητά μας και ἡ πίστη μας είναι αρρωστημένη. Γιατί ἡ αρρωστημένη θρησκευτικότητα επηρεάζει την κατάσταση του σπιτιού μας, επηρεάζει την αγωγή που δίνουμε στα παιδιά μας και πολλές φορές εξηγεί γιατί είναι αποτυχημένη αυτή ἡ αγωγή, όταν εμείς προσπαθούμε να διορθώσουμε το έργο του Θεού, ενώ ο Θεός μας έδωσε τη δυνατότητα να πούμε ακόμα και σ' Αυτόν, όχι. Εμείς θέλουμε να τ’ απαγορεύσουμε αυτό από τα παιδιά μας. Από αγάπη, λέμε. Σα να μη μας αγαπούσε ο Θεός. Έτσι λοιπόν, είναι πάρα πολύ σημαντικό να συνειδητοποιήσουμε ότι Μια υγιής σχέση του Θεού με τον άνθρωπο έχει αυτά τα δύο θεμέλια. Την ελευθερία του ανθρώπου, που πηγαίνει ελεύθερα στον Θεό γιατί Τον αγαπά και Τον εμπιστεύεται και την αγάπη του Θεού.

Ας έρθουμε όμως λιγάκι πιο κοντά σε πιο ανθρώπινα πράγματα. Τι συμβαίνει μ’ ένα ζευγάρι ανθρώπων; Πού θεμελιώνεται αυτή ἡ σχέση κι αυτός ο γάμος; Δεν μπορεί να έχει άλλο θεμέλιο, παρά στην Ελευθερία και στην Αγάπη. Πόσες φορές επιδιώκουμε να αλλάξουμε τον άλλον, να αφομοιώσουμε τον άλλον; Αυτό σημαίνει πώς δεν τον αγαπάμε. Γιατί, στην πραγματικότητα, γνώρισες έναν άνθρωπο, τον αγάπησες γι’ αυτό που είναι, τώρα γιατί θες να τον αλλάξεις; Και με Τι κριτήριο, θέλεις; Με το κριτήριο ότι εσύ είσαι καλύτερος από εκείνον; Εκείνη ή εκείνον; Ποιο είναι το κριτήριο; Και γιατί αυτό το κριτήριο δεν είναι εγωιστικό, δικό σου; Ο γάμος είναι ο μόνος χώρος που ένα κι ένα κάνει πάλι ένα. Έχουμε ένα πρόσωπο, μία αντρόγυνη φύση, στα δύο αυτά πρόσωπα. Είπαμε Ποιο είναι το καλούπι: «Μονάς εν τριάδι, και τριάς εν μονάδι». Δεν υπάρχει άλλο σταθερότερο θεμέλιο από την Ελευθερία και την Αγάπη σαν θεμέλιο αυτής της σχέσης. Πολύ περισσότερο όταν αυτή ἡ Ελευθερία κι αυτή ἡ Αγάπη μπολιάζεται στη Χάρη του Θεού και γίνεται - γι’ αυτό ο γάμος είναι μυστήριο -, Ελευθερία και Αγάπη του Θεού, που προσφέρεται στον άνθρωπο. Τι σημαίνει Ελευθερία; Σεβασμός της ετερότητας του άλλου. Βρήκες έναν άνθρωπο. Αυτός ο άνθρωπος είναι κάτι άλλο από σένα. Πώς αυτό το υπολογίζεις; πόσο το εκτιμάς; Ακόμα περισσότερο πόσο θεωρείς δώρο του Θεού την ετερότητα του άλλου ανθρώπου με ότι χαρίσματα μα κι ελαττώματα αν έχει. Εάν πραγματικά αγαπώ τον άλλον, θέλω να παραμείνει έτερος, γιατί τότε μόνο θα μπορώ να τον αγαπώ. Αν τον άλλο θέλω να τον αφομοιώσω, εάν θέλω να γίνει σαν κι εμένα, δεν τον αγαπώ, θέλω να υποτάξω την προσωπικότητά του. Κι αυτό δείχνει δύο λάθη. Ότι θεωρώ τον εαυτό μου κριτήριο, απ’ όποιον κι αν γίνεται ἡ κίνηση αυτή, και ότι δεν σέβομαι την ετερότητα του άλλου. Όπου υπάρχει αληθινή ελευθερία, υπάρχει κι αληθινή αγάπη. Κι αυτή δεν οδηγεί στην αφομοίωση ούτε στην ισοπέδωση, αλλά στην αναγνώριση του άλλου. Πού οδηγεί Μια σχέση μέσα στην Ελευθερία και στην Αγάπη; Σ’ ένα διάλογο των δύο προσώπων. Πρώτον γιατί είναι έτεροι, και δεύτερον γιατί αγαπιώνται. Γι’ αυτό διαλέγονται. Κι αυτός ο διάλογος είναι ένας πλούτος. Γιατί κι ο καθένας είναι ένας πλούτος για τον άλλον, κι είναι σημαντικό να τον ανακαλύψουμε. Ο στόχος είναι ἡ διαρκής ανακάλυψη του άλλου. Πολλές φορές νομίζουμε ότι ξέρουμε καλά τον άνθρωπό μας κι αποδεικνύεται ότι δεν τον ξέρουμε. Και πολλές φορές έχουν περάσει κάποια χρόνια κι έρχεται ἡ κρίση. Γιατί; Γιατί αυτό που διαρκώς πιέζαμε κάποια στιγμή κάνει την έκρηξή του. Θέλω να σάς θυμίσω το στίχο ενός όμορφου τραγουδιού· «Σ’ αγαπώ γιατί είσαι ’σύ». Έχετε σκεφθεί καθόλου το μήνυμα που κομίζει αυτός ο στίχος; Σ’ αγαπώ, και μπορώ να σ’ αγαπώ, γιατί δεν είσαι ’γώ. Αυτή είναι ἡ πρώτη του ερμηνεία. Ουσιαστικά δεν σ’ αγαπώ, αν θέλω εσύ να γίνεις εγώ. Μέσα από τη διαφορετικότητα του κάθε προσώπου, μέσα στην αγάπη, επιτυγχάνεται ένας διαρκής εμπλουτισμός της σχέσης. Αλλιώς, όπως λένε, στον κόσμο και στην κοινωνία, «παλιώνει ἡ σχέση και ο γάμος». Όμως, παλιώνει γιατί εμείς τον αφήνουμε και παλιώνει. Εάν δε σκεφθείτε την δυνατότητα του καθενός ανθρώπου να αγιάζεται και να μετέχει όλο και περισσότερο της δόξης του Θεού και της Χάριτός Του, τότε διαρκώς μπορούμε να έχουμε έναν καινούργιο άνθρωπο. 'Αλλά, εμείς προσπαθούμε να διορθώσουμε τα έργα του Θεού, νομίζοντας ότι ξέρουμε καλύτερα Τι πρέπει να κάνουμε. Θα το δούμε ακόμα τραγικότερα το θέμα, όταν φτάσουμε σε Μια άλλη σχέση, πολύ βασική και καθημερινή. Τη σχέση των παιδιών με τούς γονείς. Τη σχέση των γονιών με τα παιδιά τους. Είναι Μια δύσκολη σχέση. Πολλές φορές χωρίς ελευθερία, στο όνομα της αγάπης. Τις περισσότερες φορές με τον εγωισμό μας στη θέση της αγάπης, είναι πάρα πολύ εύκολο να έρθει ἡ σύγκρουση. Αλήθεια, όταν μεγαλώνουμε τα παιδιά μας Τι όραμα έχουμε στη ζωή μας; Μεγαλώνουμε παιδιά για να ζήσουν ελεύθερα και να σταθούν στα πόδια τους ή τα «καμαρώνουμε» γιατί μας ακούνε; Εάν χαιρόμαστε γιατί μας ακούνε πάντα, ουσιαστικά έχουμε αναγνωρίσει και ανακηρύξει σε αλάθητο τον εαυτό μας, και πιστεύουμε ότι έχουμε πάντα δίκιο, και χαιρόμαστε που τα παιδιά μας, μας ακούνε. Ενώ θα ’πρεπε να ανησυχούμε αν μας ακούνε πάντα, και πολύ περισσότερο στο διάστημα της εφηβείας, που είναι ἡ προσπάθεια του νέου παιδιού να κατακτήσει την ελευθερία του. Θέλει την αγάπη μας, αλλά όχι με τη στέρηση της ελευθερίας. Και χωρίς ελευθερία δεν υπάρχει ευθύνη. Κι αυτό το ξέρουμε και το βιώνουμε. Μεγαλώνουμε τα παιδιά μας για να εξαρτώνται διαρκώς από μας ή μ’ έναν τέτοιο τρόπο που όταν μας φύγουν αύριο να μπορούν σταθούν στα δικά τους τα πόδια; Θα μπορούσαμε να εξηγήσουμε Τι σημαίνει, ότι το καλό μας το παιδί που το ορίζαμε όσο το είχαμε κοντά μας μόλις φύγει από κοντά μας μπλέκει και καταστρέφεται; Το ερώτημα καίριο. Φταίνε οἱ κακές παρέες ή ο τρόπος που εμείς το μεγαλώσαμε; Εμείς δεν ξέραμε ότι υπάρχουν και κακές παρέες; Δεν θα’ πρεπε λοιπόν να το μεγαλώσουμε έτσι ώστε να μπορεί να σταθεί στα πόδια του και να μη μας έχει ανάγκη; Όμως πολλές φορές εμείς το μεγαλώνουμε με λάθος τρόπο, με Μια αγάπη που ’ναι αρρωστημένη, με Μια αγάπη που δεν βλέπει το πραγματικό συμφέρον του παιδιού. Να παρουσιάσω ένα απλό παράδειγμα: Πριν από δύο χρόνια βρισκόμουν τη μέρα της Μεταμορφώσεως στον Άγιο Ιωάννη το Ρώσσο. Λειτουργούσα εκεί και είχα μαζί μου Μια οικογένεια από την Αμερική με έξι παιδιά. Μετά πήγαμε κάπου να φάμε. Νηστεία μεν, Μεταμορφώσεως δε, μπορούσαμε να φάμε και κάτι ψαρικό. Εκεί που τρώγαμε, κάποια στιγμή σηκώθηκα και καθώς πήγα να γυρίσω είδα ένα παιδάκι. Ένα παιδάκι, 10, 11, 12 -κάπου εκεί -, μ’ ένα σουβλάκι στο χέρι και στρίβοντας βλέπω δίπλα και τούς γονείς του που έκαναν το ίδιο. Εκείνη τη στιγμή μού καρφώθηκε στο μυαλό σαν ερώτημα: Αν το παιδί αυτό στα 15 του παίρνει ναρκωτικά, θα ρωτάει ο πατέρας Ποιος φταίει και θάναι σοβαρός; Ετοίμασε το παιδί του για να λέει «όχι», ακόμα και σε πράγματα που του αρέσουνε; Πότε το προπόνησε; Βλέπετε πόσο τυφλοί είμαστε, όταν αναγνωρίζουμε πόσο σημαντικό πράγμα είναι ἡ προπόνηση για έναν αθλητή, προκειμένου να κερδίσει ένα μετάλλιο και δεν αναγνωρίζουμε την προπόνηση για έναν άνθρωπο, προκειμένου να κερδίσει τη ζωή! Για να δείτε, ότι το πρόβλημα το ’χουμε εμείς, περίπου το ίδιο διάστημα, αλλά το χειμώνα, σ’ ένα σχολείο εδώ των Αθηνών, με κάλεσαν για να μιλήσω στα παιδιά στο πλαίσιο του μαθήματος της Περιβαλλοντικής Αγωγής. Το μάθημά τους ήταν εκείνη τη χρονιά, οι νηστήσιμες συνταγές. Εμένα μού ζήτησαν να μιλήσω για τη νηστεία. Έ, τούς μίλησα για τη νηστεία, τούς είπα Τι είναι, Ποιος την είπε, γιατί την κάνουμε, πώς την κάνουμε και ούτω καθ’ εξής. Τα παιδιά με ρώτησαν, τούς απάντησα, τελειώσαμε. Την επόμενη χρονιά τα παιδιά αυτά ήρθανε στη Σιάτιστα. Η μαθήτρια που ανέλαβε να με προσφωνήσει, μ’ ευχαρίστησε πρώτον γιατί την περασμένη χρονιά είχα πάει στο σχολείο τους και μού ’πε το εξής· «Θα σάς πω και κάτι που δεν το ξέρετε, και φαντάζομαι να χαρείτε. Τα περισσότερα παιδιά εκείνη την ημέρα όταν γυρίσαμε στο σπίτι μας απαιτήσαμε από τούς γονείς μας να νηστεύσουμε την υπόλοιπη Σαρακοστή». Το ερώτημα απλό: Ποιος είχε πιο πολύ μυαλό, τα παιδιά ή οι γονείς τους; Γιατί το ζήτησαν τα παιδιά; Γιατί κατενόησαν πόσο σημαντικό είναι κι ότι δεν είναι «τα καημένα τα παιδιά». Με τα καημένα τα παιδιά, τα κάνουμε όλα άρρωστα ουσιαστικά.
Όταν βλέπουμε, λοιπόν, ένα παιδί να μην μπορεί να σταθεί στα πόδια του έξω από το σπίτι του, μήπως είναι λανθασμένη η αγωγή που του δώσαμε; Δηλαδή, πώς το φανταζόμαστε, θα είναι πάντα μαζί μας; Θα είμαστε πάντα πάνω από το κεφάλι του; Δεν το μεγαλώσαμε ώστε να είναι ελεύθερο, ώστε να είναι υπεύθυνο. Κι αυτό σημαίνει λανθασμένη αγάπη απέναντί του. Εάν πραγματικά σεβόμαστε την ελευθερία του, κι αν το αγαπάμε, τότε θα διαλεγόμαστε διαρκώς μαζί του από τη μικρή του ηλικία. Όχι όταν ξαφνικά αρχίσουν τα προβλήματα. Διότι αυτές δεν είναι δύο λέξεις, η Ελευθερία και η Αγάπη. Ορίζουν Μια στάση ζωής. Θα είμαστε σ’ ένα διαρκή διάλογο με το παιδί μας και το παιδί μας θα μας εμπιστεύεται, γιατί θα βλέπει σ’ αυτή την προσπάθειά μας την αγάπη μας και θα την εμπιστεύεται. Τα παιδιά δεν είναι καθόλου παράλογα, αλλά τούς έχουμε στερήσει, πολλές φορές, και την Ελευθερία και την Αγάπη. Γιατί αυτό που τούς προσφέρουμε, Τις περισσότερες φορές είναι δικό μας θέλημα. Κατά τον ίδιο τρόπο, ο σεβασμός της ελευθερίας οδηγεί σ’ ένα διαρκή διάλογο μ’ έναν δικό μας άνθρωπο, με τον άνθρωπό μας, με τον ή την σύζυγο. Ακόμη ο σεβασμός της ελευθερίας του άλλου μας κάνει ακριβώς να μπορούμε, ακόμα κι όταν διαφωνούμε με τον άλλον, να σεβόμαστε τη δυνατότητά του και την ελευθερία του να διαφωνεί μαζί μας κι όχι να έχουμε κριτήρια πάντα το δικό μας θέλημα.

Η ελευθερία και η αγάπη είναι Μια στάση ζωής τελείως αντίστροφη από τον εγωισμό και Τις εγωιστικές σχέσεις που συνήθως δημιουργούμε. Ακόμη και μέσα στο χώρο της Εκκλησίας και μέσα στο χώρο της κοινωνίας που ζούμε, αν πάσχουν οι ανθρώπινες σχέσεις μας είναι γιατί δεν έχουν ούτε ελευθερία ούτε αγάπη ή γιατί η αγάπη που έχουν μερικές φορές στερείται της ελευθερίας που πρέπει να πρέπει να προσφέρεις στον άλλον. Πόσες φορές εμείς ζητάμε την αποκλειστικότητα του άλλου; Με Ποιο δικαίωμα; Όταν κάποιος είναι φίλος μου, του απαγορεύεται να έχει κι άλλους φίλους; Όταν κάποιος βγαίνει με κάποιον φίλο του πρέπει να είμαι κι εγώ μαζί του; Κι αν δεν είμαι θα παρεξηγηθώ; Γιατί; Πόσο σέβομαι την ελευθερία του άλλου, την προσωπικότητά του; Χαίρομαι γιατί δεν είμαι ο αποκλειστικός φίλος. Το ίδιο και γενικότερα μέσα στις σχέσεις μας, στο χώρο μας τον εργασιακό, πόσο σεβόμαστε την ελευθερία του άλλου, τη δυνατότητά του να είναι διαφορετικός; Ακόμα κι όταν κάποιος άνθρωπος έχει διαφορετική πίστη από μας, πόσο σεβόμαστε τη διαφορετικότητά του, τη δυνατότητά του να είναι κάτι άλλο, και πόσο διαρκώς συνεχίζουμε να τον αγαπάμε; Εάν λοιπόν παρατηρήσουμε, με πάρα πολλή προσοχή, θα δούμε ότι η πραγματική Ποιοτητα των ανθρωπίνων σχέσεων σ’ όλο της το φάσμα, αλλά και της σχέσης του ανθρώπου με το Θεό, εκεί πάσχει. Παρ’ όλο, που το αρχέτυπό μας, ο Χριστός, μας ορίζει τον τρόπο. Αν ο Θεός όρισε τον τρόπο της σχέσης μαζί μας μέσα στην ελευθερία και στην αγάπη, Τι σημαίνει το «αδιαιρέτως»; Δεν μπορώ να ζήσω χωρίς εσένα. Αλλά το δεν μπορώ να ζήσω χωρίς εσένα, δεν σημαίνει «σε καταπίνω». Σημαίνει, επειδή δεν μπορώ να ζήσω χωρίς εσένα, θέλω να είσαι αυτός που είσαι. Να σ’ αγαπώ γιατί είσαι «εσύ», κι όχι γιατί θέλω να σε κάνω, «εγώ». Να κάνω Μια παρένθεση και να αναφερθώ πάλι στα νέα παιδιά. Πόσο καταπιεστικοί γινόμαστε και ανελεύθεροι θέλοντας να τούς προσφέρουμε το Χριστό; Ο Χριστός πρέπει να είναι συνειδητή επιλογή τους. Εάν τούς έχουμε δώσει σωστή αγωγή από τα παιδικά τους χρόνια, τα βοηθάμε. Αλλά δεν θα τούς Τον φορέσουμε καπέλο. Πήγα κάποτε σ’ ένα σχολείο. Όταν τούς είπα: «παιδιά, μπήκε ένας παπάς στην τάξη σας, έχετε κάτι να του πείτε;», ένα παιδί αυθόρμητα μού λέει: «Πάτερ, γιατί η Εκκλησία είναι μακριά μας;». Κι εγώ του είπα: «Και γιατί να είναι κοντά σας; Τη χρειάζεστε;». Και μού λέει: «Ναι». Τότε του λέω: «Ψάχτε να τη βρείτε. Αν πραγματικά χρειάζεστε την Εκκλησία, τη Χάρη του Θεού, αναζητήστε την για να την έχετε και να είναι δική σας». Και πολλές φορές τούς λέω, ότι πηγαίνω, όχι γιατί θέλω να τούς φορέσω κάτι καπέλο, αλλά γιατί θέλω απλά, λίγο, ν’ αγγίξω κάποιους προβληματισμούς. Και τούς τονίζω ότι· «στη ζωή σας θα περπατήσετε μόνο με τα δικά σας πόδια. Ούτε με τα δικά μου, ούτε με του πατέρα σας, ούτε με της μάνας σας. Κι είναι σημαντικό για σάς, η σανίδα που θα πατήσετε εσείς να διαπιστώσετε ότι είναι γερή». Έτσι λοιπόν, σ’ αυτή την κρίση, που είναι αποτέλεσμα του σκοτασμού του νοός μας, έρχεται το πρόσωπο του Χριστού με την ύπαρξη και τη δομή Του να φωτίσει πρώτον το μυστήριο του ανθρώπου. Τι σημαίνει περνάνε κρίση οι ανθρώπινες σχέσεις; Σημαίνει ότι περνάει κρίση το ανθρώπινο πρόσωπο και η κρίση του ανθρώπινου προσώπου είναι οντολογική, δεν είναι ηθική γιατί ουσιαστικά έχει χάσει την επαφή με την αλήθεια του, μ’ αυτό που πραγματικά είναι, και λειτουργεί με λάθος τρόπο. Γι’ αυτό έχει διαρκώς παρενέργειες σ’ όλα τα επίπεδα της ζωής του. Ο Χριστός λοιπόν φωτίζει την πορεία του ανθρώπινου προσώπου, φωτίζει την υπόσταση και την δομή του ανθρώπου και κατά συνέπεια, φωτίζει Τις σχέσεις του ανθρώπινου προσώπου με τον Θεό και με τον άνθρωπο. Ο ίδιος λοιπόν μας έδειξε ότι αυτός ο τρόπος είναι ένας και μοναδικός· η ελευθερία και η αγάπη, με την οποία Εκείνος ήρθε σε μας, η ελευθερία και η αγάπη με την οποία εμείς πηγαίνουμε σ’ Εκείνον. Ὁ Χριστός ήρθε και προσέλαβε και θεράπευσε την ανθρώπινη φύση μας, γι’ αυτό με την Ανάληψη του Χριστού τελειώνει το έργο του Χριστού. Μένει όμως και το έργο του Αγίου Πνεύματος. Ποιο είναι το έργο του Αγίου Πνεύματος; Το Άγιο Πνεύμα δεν ήρθε σαν Μια μαζική έκχυση φωτός, που σκέπασε τον τόπο, όπου βρίσκονταν συγκεντρωμένοι οι μαθητές, αλλά ήρθε μεριζόμενο σε πύρινες γλώσσες, που η κάθε Μια κάθισε στον καθένα ξεχωριστά. Το έργο λοιπόν του Χριστού αφορά στην ανθρώπινη φύση μας και στη θεραπεία της και το έργο του Αγίου Πνεύματος αφορά στο ανθρώπινο πρόσωπό μας. Διά του Αγίου Πνεύματος ο άνθρωπος μπορεί πλέον να νικήσει τον θάνατο και να ζήσει στη Βασιλεία του Θεού. Αλλά το Πνεύμα το Άγιο έρχεται και μένει σε μας να το δεχτούμε. Αν δεν το δεχτούμε, τότε είμαστε εμείς εκείνοι οι οποίοι ουσιαστικά δεν στρέψαμε την ελευθερία μας προς την αλήθεια. Γιατί Αγάπη, Αλήθεια και Ελευθερία είναι τελικά το γερό βάθρο πάνω στο οποίο πατάει ο άνθρωπος και ο υγιής πολιτισμός του.

Πηγή: syndpeiraia.blogspot.com



Άβαταρ μέλους
Νίκος
Διαχειριστής
Δημοσιεύσεις: 6867
Εγγραφή: Παρ Ιούλ 27, 2012 11:05 am
Τοποθεσία: Κοζάνη

Re: Ελευθερία και αγάπη

Δημοσίευσηαπό Νίκος » Παρ Σεπ 07, 2012 9:17 am

Χριστιανισμός και ελευθερία
17 Ιουλίου 2011 - του Ομότιμου Καθηγητή Φιλοσοφίας Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης Βασιλείου Τατάκη

Εικόνα

Πλήθος είναι οι θέσεις της χριστιανικής διδασκαλίας που φανερώνουν κυριαρχική τη θέση της ελευθερίας μέσα στο πνεύμα που διέπει τον χριστιανισμό. Τόσο κυριαρχική, που μπορεί κανείς να πει, ότι δεν μπορεί να μιλήσει σωστά για τον χριστιανισμό χωρίς να είναι παρούσα η ελευθερία στο βαθύτερο και ουσιαστικότερο νόημά της. Αδελφωμένα αυτά τα δύο μαζί επιτρέπουν, εξασφαλίζουν και σφραγίζουν την απεριόριστη άνοδο του ανθρώπου.

Ποιές θέσεις της χριστιανικής διδασκαλίας στηρίζουν ειδικότερο τις παραπάνω αποφάνσεις; Ο Θεός είναι πρόσωπο, και ως πρόσωπο είναι πνεύμα, και είναι Αγαθός. Πιο πέρα είναι ο Ων.

Για το θέμα που εξετάζουμε δεν είναι ανάγκη να προχωρήσουμε σε διερεύνηση των παραπάνω κατηγορημάτων του θείου προσώπου. Αρκεί να σημειώσουμε ότι όλα αυτά τα κατηγορήματα, πρόσωπο, πνεύμα, αγαθός, ο ων, είναι συνυφασμένα με την ελευθερία, έχουν θα έλεγα υποδομή τους την ελευθερία. Ως προς το τελευταίο κατηγόρημα, το ο Ων, για να κατανοήσουμε τη σύνδεσή του με την ελευθερία, πρέπει να μη ξεχνούμε ότι δηλώνει το αιώνιο «είναι», το χωρίς αρχή και τέλος, το «εαυτού αίτιον», και για τούτο πηγή πάντων των όντων· σ’ αυτό οφείλουν το «είναι», το πρόσωπο, το πνεύμα και την αγαθότητά τους.

Αυτού του Θεού που είναι η μυστική και άρρητη πραγμάτωση της ελευθερίας καλείται από τη χριστιανική διδασκαλία κάθε πιστός να γίνει ομοίωμα «κατά δυνατόν ανθρώπω».

Μεταβαίνομε έτσι προς τις περίφημες ανθρωπολογικές θέσεις του χριστιανισμού που και αυτές χαρακτηρίζονται από την συνύφανση του ανθρωπίνου προσώπου με την ελευθερία. Ο πιστός που ατενίζει προς τον Θεό είναι ένας θηρευτής της ελευθερίας και της αλήθειας. Αυτά τα δυό δίνουν στο ανθρώπινο πρόσωπο την ιερότητά του: «και τους προσκυνούντας αυτόν εν πνεύματι και αλήθεια δει προσκυνείν»,

Αυτεξούσιο έπλασε τον άνθρωπο ο Θεός, αυτεξούσιο τον θέλει. Ο άνθρωπος ενεργεί κατά προαίρεση, και όταν έτσι ενεργεί, ενεργεί ως άνθρωπος. Για την προαίρεση μίλησαν πολύ οι αρχαίοι φιλόσοφοι και μάλιστα ο Αριστοτέλης. Μας δίνουν όμως την εντύπωση ότι η προαίρεσή τους έχει ψυχολογική την αρχή της. Η χριστιανική προαίρεση έχει μεταφυσική την αρχή της, γιατί πραγματώνεται σωστά όταν ο άνθρωπος είναι θέληση του καλού, του αγαθού, όταν με άλλα λόγια, κατορθώνει και ταυτίζει την προαίρεσή του με το θέλημα του Θεού.

Είπαν ότι η χριστιανική διδασκαλία είναι αντιφατική ως προς το θέμα της ελευθερίας. Διότι δέχεται τον «προορισμό» του ανθρώπου και του κόσμου, μια θέση, παρατηρούν, που δεν αφήνει κανένα χώρο στην ελευθερία.

Υπάρχει πραγματικά αντίφαση; Και ναι και όχι. Υπάρχει όταν τις θέσεις αυτές τις δούμε έξω από την αντίληψη του χριστιανισμού περί του Θεού. Δεν υπάρχει όταν τις δούμε ως δύο ρίζες που και οι δύο έρχονται από το Θεό, η ελευθερία από τον Πανάγαθο Θεό, ο «προορισμός» από τον Πάνσοφο Θεό.

Ο Θεός έξω από τη ροή του γίγνεσθαι και από τις διαστάσεις του χρόνου, είναι ένα αιώνιο παρόν, και ως Πάνσοφος, γνωρίζει πάντοτε τα πάντα. Δεν τα προσδιορίζει, απλώς τα γνωρίζει, διότι είναι Πάνσοφος. Η γνώση δεν είναι προσδιορισμός. Ο γιατρός που γνωρίζει την πορεία που θα ακολουθήσει η νόσος δεν την προσδιορίζει.

Την ίδια ώρα ο Θεός ως Πανάγαθος θέλει να κάνη ο άνθρωπος πάντοτε το καλό, κι ας ξέρει ότι δεν θα το κάνει πάντοτε. Δεν προσδιορίζει όμως την προαίρεσή του γιατί τότε η αρετή του ανθρώπου δε θα είχε αξία, ούτε νόημα. Η αρετή είναι έκφραση του αυτεξούσιου του ανθρώπου.

Οι παραπάνω θέσεις και σκέψεις, αν και πολύ συνοπτικά δοσμένες, φανερώνουν, νομίζω, την ουσιαστική θέση που η ελευθερία κατέχει μέσα στο πνεύμα του χριστιανισμού. Τις απεριόριστες δυνατότητες που ο χριστιανισμός προσφέρει στη θεωρητική και την πρακτική, ελεύθερη ενεργητικότητα του ανθρώπου. Κάθε πιστός, με την ελεύθερη ενεργητικότητά του, αυτή και τα έργα της, φανερώνει ως πιο βάθος του χριστιανικού πνεύματος μπόρεσε να φτάσει. Όσο πιστεύει ότι το βάθος τούτο είναι απροσμέτρητο, τόσο το καλύτερο γι’ αυτόν.

πηγή: Β. Ν. Τατάκη, «Η πορεία του ανθρώπου», εκδ. Των φίλων, σ. 65-68

Αναδημοσίευση: pemptousia.com


Ο Θεός, ιλάσθητί μοι τώ αμαρτωλώ και ελέησόν με.

Άβαταρ μέλους
Φωτεινή
Δημοσιεύσεις: 2060
Εγγραφή: Παρ Νοέμ 29, 2013 9:01 am
Τοποθεσία: Θεσσαλονίκη

Η αγάπη του Θεού και η ελευθερία του ανθρώπου

Δημοσίευσηαπό Φωτεινή » Δευτ Φεβ 17, 2014 7:02 am

Η αγάπη του Θεού και η ελευθερία του ανθρώπου

Εικόνα

Ιερομ. Φιλόθεου Γρηγοριάτη

Ο Θεός αγάπη εστί μας λέει ο Ευαγγελιστής Ιωάννης και όντως αυτός είναι ο καλύτερος χαρακτηρισμός του Θεού. Για να καταλάβουμε εμείς οι άνθρωποι, τι είναι ο Θεός.

Κατά τον Ιερό Διονύσιο τον Αρεοπαγίτη βέβαια, και σύμφωνα με την αποφατική θεολογία της Εκκλησίας, ο Θεός υπερβαίνει κάθε έννοια ανθρώπινη. Δεν είναι ούτε ψυχή, ούτε λόγος, ούτε δύναμη, ούτε φως, ούτε ζωή, ούτε ουσία, ούτε χρόνος, ούτε επιστήμη, ούτε αλήθεια, ούτε βασιλεία, ούτε σοφία, ούτε αγαθότης…

Ωστόσο, ας μου επιτραπεί να πω, θα μπορούσε να γίνει κάποια εξαίρεση για το όνομα “αγάπη”. Ο Θεός δεν είναι τίποτε άλλο παρά Αγάπη.

Και πράγματι ο Θεός, ο Θεός των Πατέρων μας, ο μόνος αληθινός Θεός, δεν είναι ένας τιμωρός Θεός, ή έστω ένας “δίκαιος”, κατά τα ανθρώπινα μέτρα και σταθμά. Όχι, ένας δίκαιος αστυνόμος που οφείλει να επιβάλλει την τάξη καταγράφοντας με λεπτομέρεια τις παραβάσεις μας. ΄Η όπως κάποιος δίκαιος δικαστής που έργο του είναι να κρίνει αμερόληπτα, για να φανερώσει και τιμωρήσει τον ένοχο και παραδειγματίζοντας τον να επιφέρει δικαιοσύνη και ικανοποίηση στην έννομο τάξη.

Αλλά ο Θεός μας δεν είναι έτσι “δίκαιος”. Αλλοίμονο μας αν ήταν! Ο Θεός μας είναι ο Πατέρας μας. Ο Θεός μας “αγάπη εστί”.

Υποβάλλεται όμως από πολλούς η ερώτηση – απορία της ανθρώπινης αδυναμίας:

Γιατί τότε να υπάρχουν τόσες θλίψεις, τόσες αδικίες και δυστυχίες στον κόσμο, αφού ο Θεός είναι αγάπη;

Σε απάντηση θα μπορούσαμε να παραθέσουμε τα λόγια του μακαριστού π.Επιφανείου Θεοδωροπούλου:

“… Χωρίς Χριστό ο κόσμος είναι θέατρο του παραλόγου. Χωρίς Χριστό δεν μπορείς να εξηγήσεις τίποτε. Γιατί οι θλίψεις, γιατί οι αδικίες, γιατί οι αποτυχίες, γιατί οι ασθένειες, γιατί; γιατί; γιατί; Χιλιάδες πελώρια “γιατί”. κατάλαβε το. Δεν μπορεί ο άνθρωπος να προσεγγίσει, με την πεπερασμένη λογική του, την απάντηση όλων αυτών των “γιατί”.

Μόνο με τον Χριστό όλα εξηγούνται. Μας προετοιμάζουν για την αιωνιότητα. Ίσως εκεί μας αξιώσει να πάρουμε απάντηση σε μερικά “γιατί”…

Αγάπη λοιπόν ο Θεός και αγαπά τον άνθρωπο, το δημιούργημα Του. Έτσι επιθυμεί και την κοινωνία μαζί Του: Κοινωνία αγαπητική αγαπωμένων προσώπων. Και ο άνθρωπος, μπορεί να αγαπήσει τον Προσωπικό Θεό, εφ’ όσον αληθινή αγάπη μόνο σε πρόσωπα μπορεί να κατευθυνθεί και να υπάρξει. Ζώα, αντικείμενα, ιδέες ή φιλοσοφίες, το μερικό ενδιαφέρον του ανθρώπου μπορούν και πρέπει να ελκύουν κι όχι τον όλο άνθρωπο. Γι’ αυτό και κάθε περίπτωση που υπερβαίνει το μέτρο αυτής της απλής συμπάθειας και ενδιαφέροντος προς αυτά, εκφυλίζεται και καταλήγει σε πάθος, αδυναμία ψυχής, αλλά ποτέ δεν είναι αγάπη αληθινή. Αγάπη αληθινή, προσωπική, δονεί τον όλο άνθρωπο ως τα βαθύτατα του είναι του, και τον ελκύει προς το αγαπημένο πρόσωπο.

Και ο προσωπικός Θεός μας, δεν είναι ο θεός των φιλοσόφων, των σκεπτικιστών, αλλά ο Θεός των Πατέρων μας, που είναι Πρόσωπο και όχι ιδέα.

Αυτός ο Θεός από την εκστατική Του αγάπη προς το προσωπικό Του δημιούργημα, τον άνθρωπο, εξέρχεται με τις άκτιστες ενέργειες Του και κοινωνεί μαζί του σε μια κοινωνία αγάπης, εν Χριστώ, στην Εκκλησία Του.

Προϋπόθεση αληθινής και βαθιάς αγάπης είναι η ελευθέρα προαίρεσης. Δεν είναι δυνατόν να αγαπήσει κανείς κάποιο άλλο πρόσωπο, πιεζόμενος να το κάνει αυτό, από κάποια ανάγκη η βία.

Ο άγιος Θεός, από σεβασμό και πατρική εκτίμηση και αγαπητική διάθεση προς τον άνθρωπο, τον θέλει ελεύθερο, δεν του επιβάλλεται, αλλά περιμένει την ελεύθερα προσωπική του εκλογή. Το να αποδεχθεί δηλ. το Θεό στην ζωή του ή να Τον απορρίψει.

Ο Θεός λοιπόν, έρχεται προς ημάς και αποκαλύπτει τον Εαυτό Του, αφού με ελευθερία αγάπης Τον δεχθούμε στην ζωή μας. Και μας φανερώνεται η δόξα και η Χάρις Του και εμείς απολαμβάνουμε την ευλογημένη παρουσία Του. Και εκ πείρας μαθαίνουμε τι σημαίνει ζωή με το Θεό, και πως είναι η κοινωνία με το Θεό. Εφ’ όσον, αν δεν μας αποκαλυφθεί από Εκείνον, δεν μπορούμε μόνοι μας να Τον εύρουμε, να Τον γνωρίσουμε, τον Δημιουργό και Κτίστη μας.

Αντιθέτως τον απορρίπτουμε από την ζωή μας και δεν Τον αγαπούμε, όταν αδιαφορούμε για τις εντολές Του, σύμφωνα και με τον λόγο Του: “Ο έχων τας εντολάς μου και τηρών αυτάς, εκείνος έστιν ο αγαπών με” (Ιωάν. δ’, 21). Κλείνουμε έτσι τα αυτιά μας στην πρόσκληση Του και μένουμε μόνοι μας χωρίς Θεό, ανίκανοι να αγαπήσουμε, γευόμενοι την απελπιστικά πικρή οδύνη της φιλαυτίας μας.

Μας αφήνει ο Θεός να διαλέξουμε μόνοι μας και δεν μας επιβάλλει την παρουσία Του. Όμως διακριτικά μας βοηθεί να ξεπεράσουμε την ανθρώπινη αδυναμία μας και να εκλέξουμε το συμφέρον σε μας.

Και το συμφέρον μας, άσχετα αν το καταλαβαίνουμε ή όχι, είναι να Τον εύρουμε, να Τον γνωρίσουμε, να ενωθούμε και να μείνουμε μαζί Του. Αυτός είναι κι ο σκοπός της ζωής μας, γι’ αυτό πλασθήκαμε απ’ Αυτόν.

“Αυτή δε έστιν η αιώνιος ζωή, ίνα γινώσκωσι σε, τον μόνον αληθινόν Θεόν και ον απέστειλας Ιησούν Χριστόν” (Ιωάν. ιζ’, 3)

Έχει τους τρόπους Του να πλησιάζει ο Θεός την κάθε ψυχή, να την ελκύει προς τον Εαυτό Του. Να την πληροφορεί για την παρουσία Του, να της ομιλεί, να της δίδει ευκαιρίες, αφορμές και δυνατότητες για να Τον πλησιάσει κι αυτή και να Τον γνωρίσει, για να χαρεί και να ζητήσει ο άνθρωπος να μείνει ο Θεός μαζί του.

Αν η ψυχή, δεκτική στην Χάρη του Θεού, Τον πλησιάζει και ποθήσει την κοινωνία Του, τότε ο Θεός αρχίζει ένα άγιο “παιχνίδι” μαζί της.

Πότε της ομιλεί με γλυκύτητα και τρυφερότητα, και τότε η ψυχή φτερουγίζει στα ουράνια από ένα ιερό, θείο έρωτα, λησμονώντας όλα τα επίγεια.

Πότε της κρύβεται και εκείνη τρομαγμένη από την φαινομενική μοναξιά της Τον ψάχνει λυπητερά και υπομένει ένα άγιο μαρτύριο.

Ώσπου και πάλι της φανερώνεται, αυξάνοντας έτσι τον εράσμο γι’ Αυτόν πόθο της και καθαίροντας την καλύτερα. Για να μεγαλώσει την ένωση και κοινωνία μαζί της και να την οδηγήσει σε μεγαλύτερες χαρές και ευλογίες από δόξα σε δόξα.

Και τούτο συνεχίζεται μέχρι το τέλος της ζωής του ανθρώπου, και αναλόγως της δεκτικότητας της κάθε ψυχής μετέχει στην χαρά της αγαπητικής αυτής κοινωνίας με τον Κύριο της.

Πηγή: http://www.isagiastriados.com


Μη φοβάσαι, μόνο πίστευε.
Μάρκος ε' 36


Επιστροφή στο

Μέλη σε σύνδεση

Μέλη σε αυτή την Δ. Συζήτηση: 18 και 0 επισκέπτες

cron