Δημοσίευσηαπό Νίκος » Δευτ Αύγ 20, 2012 7:10 pm
Από τον "Περί Αγάπης Λόγο" του Άγιου Μάξιμου του Ομολογητού:
"τέσ. ἀνοικ. ε΄. Ὥσπερ ὁ ἥλιος ἀνατέλλων καί τόν κόσμον φωτίζων, δείκνησί τε ἑαυτόν καί τά ὑπ᾿ αὐτοῦ φωτιζόμενα πράγματα· οὕτω καί ὁ τῆς δικαιοσύνης Ἥλιος τῷ καθαρῷ νῷ ἀνατέλλων, καί ἑαυτόν δείκνυσι, καί πάντων τῶν ὑπ᾿ αὐτοῦ γεγονότων καί γενησομένων τούς λόγους.
τέσ. ἀνοικ. στ΄. Οὐκ ἐκ τῆς οὐσίας αὐτοῦ τόν Θεόν γινώσκομεν, ἀλλ᾿ ἐκ τῆς μεγαλουργίας αὐτοῦ καί προνοίας τῶν ὄντων. Διά τούτων γάρ ὡς δι᾿ ἐσόπτρων, τήν ἄπειρον ἀγαθότητα καί σοφίαν καί δύναμιν κατανοοῦμεν.
τέσ. ἀνοικ. ζ΄. Ὁ καθαρός νοῦς, ἤ ἐν τοῖς ψιλοῖς νοήμασι τῶν ἀνθρωπίνων πραγμάτων εὑρίσκεται, ἤ ἐν τῇ τῶν ὁρατῶν φυσικῇ θεωρίᾳ, ἤ ἐν τῇ τῶν ἀοράτων· ἤ ἐν τῷ φωτί τῆς ἁγίας Τριάδος.
τέσ. ἀνοικ. η΄. Ἐν τῇ τῶν ὁρατῶν θεωρίᾳ γενόμενος ὁ νοῦς, ἤ τούς φυσικούς αὐτῶν λόγους ἐρευνᾷ, ἤ τούς δι᾿ αὐτῶν σημαινομένους, ἤ αὐτήν τήν αἰτίαν ζητεῖ.
τέσ. ἀνοικ. θ΄. Ἐν δέ τῇ τῶν ἀοράτων διατρίβων, τούς τε φυσικούς αὐτῶν λόγους ζητεῖ, καί τήν αἰτίαν τῆς γενέσεως αὐτῶν, καί τά τούτοις ἀκόλουθα. Καί τίς ἡ περί αὐτούς πρόνοια καί κρίσις.
ρ΄. Ἐν δέ Θεῷ γενόμενος, τούς περί τῆς οὐσίας (984) αὐτοῦ πρῶτον λόγους, ζητεῖ μέν ὑπό τοῦ πόθου φλεγόμενος, οὐκ ἐκ τῶν κατ᾿ αὐτόν δέ τήν παραμυθίαν εὑρίσκει· ἀμήχανον γάρ τοῦτο, καί ἀνένδεκτον πάσῃ γενητῇ φύσει ἐξ ἴσου· ἐκ δέ τῶν περί αὐτόν παραμυθεῖται· λέγω δή, τῶν περί ἀϊδιότητος, ἀπειρίας τε καί ἀοριστίας· ἀγαθότητός τε καί σοφίας καί δυνάμεως, δημιουργικῆς τε καί προνοητικῆς καί κριτικῆς τῶν ὄντων. Καί τοῦτο πάντη καταληπτόν αὐτοῦ μόνον, ἡ ἀπειρία, καί αὐτό τό μηδέν γινώσκειν, ὑπέρ νοῦν γινώσκειν, ὥς που [edit. ὥσπερ] οἱ θεολόγοι ἄνδρες εἰρήκασι, Γρηγόριός τε καί Διονύσιος.
Και σε μετάφραση:
95. Όπως ο ήλιος, όταν ανατέλλει και φωτίζει τον κόσμο, αναδεικνύει και τον εαυτό του και όλα τα αντικείμενα, που φωτίζονται απ’ αυτόν, έτσι και ο Ήλιος της Δικαιοσύνης, όταν ανατέλλει μέσα στον καθαρό νου, αναδεικνύει και τον εαυτό Του
96. Δεν γνωρίζουμε το Θεό από την ουσία Του, αλλά από το μεγαλείο των ενεργειών Του και τη φροντίδα του για τα πλάσματά του. Επειδή μέσω αυτών σαν μέσ’ από καθρέφτη, κατανοούμε την άπειρη αγαθότητα, τη σοφία και τη δύναμή Του.
97. Ο καθαρός νους απασχολείται είτε με τα απλά καθημερινά ανθρώπινα πράγματα, είτε με την πνευματική θεώρηση των ορατών, είτε των αοράτων, είτε βρίσκεται υπό το φως της Αγίας Τριάδος.
98. Όταν ο (καθαρός) νους μελετά τα ορατά, τότε ή ερευνά τη φυσική τους υπόσταση, ή το νόημά της, ή ακόμη και την προέλευσή τους.
99. Όταν (ο καθαρός νους) μελετά τα αόρατα, τότε και τη φυσική τους υπόσταση αναζητά, και την αιτία για την οποία έγιναν και όσα προκύπτουν απ΄ αυτά, αλλά και ποιος είναι αυτός που μεριμνά και αποφασίζει γι αυτά.
100. Όταν όμως (ο καθαρός νους) συγκεντρωθεί στο Θεό, πρώτα προσπαθεί να κατανοήσει τα περί της ουσίας του, φλεγόμενος από θείο πόθο, αλλά δεν τον βοηθούν σ’ αυτό οι δυνατότητές του, γιατί αυτό είναι αδύνατο κι ασύλληπτο εξ ίσου για κάθε δημιούργημα. Απ’ όσες ιδιότητες της ουσίας του Θεού προσπαθεί να κατανοήσει (ο καθαρός νους) αναφέρω, για παράδειγμα την αϊδιότητα, την απειρία και την αοριστία, την αγαθότητα, την σοφία και τη δύναμη, τη δημιουργική και την προνοητική και εκείνη που κρίνει τα πάντα. Και απ΄ όλα αυτά κατανοητή είναι μόνο η απειρία Του, κι ότι τίποτε δεν γνωρίζουμε γι Αυτόν, κι ότι η γνώση Του υπερβαίνει τις δυνατότητες του ανθρωπίνου νου, όπως μας είπαν και οι θεολόγοι Άγιοι Πατέρες, όπως ο Γρηγόριος και ο Διονύσιος.
Ο Θεός, ιλάσθητί μοι τώ αμαρτωλώ και ελέησόν με.