ΑΠΟΦΘΕΓΜΑΤΑ ΡΩΣΣΩΝ ΑΓΙΩΝ..

[ΦΩΤΗΣ]

Ὁσίου Σεραφεὶμ τοῦ Σαρώφ
«Χριστὸς Ἀνέστη, χαρά μου!».
«Ὅτε ἐλάλουν ἐκ τοῦ νοός μου συνέβαινον σφάλματα».
«Νηστεία δὲν εἶναι μόνο νὰ τρώῃ κανεὶς ἀραιά, ἀλλὰ καὶ νὰ τρώῃ λίγο. Δὲν εἶναι φρόνιμο αὐτὸς ποὺ νηστεύει, νὰ περιμένῃ μὲ ἀνυπομονησία τὴν ὥρα τοῦ γεύματος καὶ νὰ ρίχνεται μὲ βουλημία – σωματικὴ καὶ πνευματικὴ στὸ φαγητό. Ἡ ἀληθινὴ νηστεία ἐξ ἄλλου δὲν εἶναι μόνο στὸ νὰ δαμάζῃ κανεὶς τὸ σῶμα του, ἀλλὰ καὶ στὸ νὰ στερῆται, προκειμένου νὰ δώσῃ ψωμὶ σ᾿ ἐκεῖνον ποὺ δὲν ἔχει.»
«Ἀπόκτησε τὴν ἐσωτερικὴ εἰρήνη καὶ χιλιάδες θὰ βροῦν κοντά σου τὴ σωτηρία».
«Ἂν εἶσαι σωστὸς χριστιανός, χιλιάδες ἄνθρωποι γύρω σου – βλέποντάς σε θὰ σωθοῦν.»
«Ἂς μὴν ἀκολουθοῦμε τὸ δρόμο τῆς ἀπογοητεύσεως, διακήρυττε, κτυπώντας χαρούμενα τὸ πόδι του στὸ ἔδαφος. Ὁ Χριστὸς τὰ νίκησε ὅλα. Ἀνέστησε τὸν Ἀδάμ. Ἔδωσε πάλι στὴν Εὔα τὴν ἀξιοπρέπειά της. Ἐθανάτωσε τὸν θάνατο».
«Γιατί ζῇς χωρισμένος ἀπὸ τὴν γυναῖκα σου; Πήγαινε γρήγορα νὰ τὴν ξαναβρῇς. Πήγαινε.» (Σὲ ἄνδρα ποὺ ζοῦσε χωρισμένος ἀπὸ τὴ γυναῖκα του).
«Ἐὰν πιστεύῃς, χαρά μου, πάντα δυνατὰ τῷ πιστεύοντι...»
«Ἡ ζωή μας, μπορεῖ νὰ συγκριθῆ μὲ μία λαμπάδα καμωμένη ἀπὸ κερὶ καὶ φυτίλι, ποὺ καίει μὲ μία φλόγα ποὺ ἐμεῖς ἀνάψαμε. Τὸ κερὶ – εἶναι ἡ πίστη μας. Τὸ φυτίλι ἡ ἐλπίδα μας. Καὶ ἡ φλόγα – ἡ ἀγάπη ποὺ ἑνώνει τὴν πίστη μαζὶ μὲ τὴν ἐλπίδα, ὅπως τὸ κερὶ καὶ τὸ φυτίλι καῖνε μαζὶ μὲ ἀποτέλεσμα τὴ φωτιά. Ἕνα κερὶ κακῆς ποιότητας βγάζει, ὅταν τὸ ἀνάβῃς καὶ ὅταν τὸ σβήνῃς, μία ἄσχημη μυρωδιά. Ὅμοια εἶναι καὶ ἡ ζωὴ ἑνὸς ἁμαρτωλοῦ...».
«Τὸ πᾶν εἶναι ν᾿ ἀποφασίσεις κάτι. Ἡ ἀπόφαση εἶναι ἡ ἀρχή.»

[ΦΩΤΗΣ]

Ὁσίου Σιλουανοῦ Ἀθωνίτου
«Κράτα τὸν νοῦ σου στὸν ᾅδη καὶ μὴ ἀπελπίζου»
Ὁ Κύριος κελεύει ἡμᾶς νὰ ἀγαπῶμεν Αὐτὸν ἐξ ὅλης ψυχῆς, ἀλλὰ πὼς εἶναι δυνατὸν νὰ ἀγαπᾷς Ἐκεῖνον τὸν Ὁποῖον οὐδέποτε εἶδες, καὶ πῶς νὰ μάθεις αὐτὴν τὴν ἀγάπην; Ὁ Κύριος γνωρίζεται ἐκ τῆς ἐνεργείας Αὐτοῦ εἰς τὴν ψυχήν. Ὅταν ὁ Κύριος ἐπισκεφθεῖ αὐτήν, ἡ ψυχὴ γνωρίζει ὅτι ἦτο ὁ προσφιλὴς Ἐπισκέπτης καὶ ἀνεχώρησεν, ἡ δὲ ψυχῇ ἐπιθυμεῖ καὶ ἀναζητεῖ Αὐτὸν μετὰ δακρύων: «Ποῦ ἐκρύβης, Φῶς μου; Ποῦ εἶσαι χαρά μου; Τὰ ἴχνη Σου εὐωδιάζουν ἐν τῇ ψυχῇ μου, ἀλλὰ Σὺ ἀπῆλθες, καὶ ἡ ψυχή μου Σὲ ποθεῖ, καὶ ἠκηδίασεν ἡ καρδία μου καὶ θλίβεται, καὶ οὐδὲν πλέον χαροποιεῖ ἐμέ, διότι ἐπίκρανα τὸν Κύριον, καὶ Αὐτὸς ἐκρύβη ἀπ᾿ ἐμοῦ».
Ἐὰν ἤμεθα ἁπλοὶ ὡς τὰ παιδία, ὁ Κύριος θὰ ἐδείκνυεν εἰς ἡμᾶς τὸν παράδεισον, θὰ ἐβλέπομεν Αὐτὸν ἐν τῇ δόξῃ τῶν Χερουβὶμ καὶ τῶν Σεραφὶμ καὶ πασῶν τῶν ἐπουρανίων δυνάμεων καὶ τῶν Ἁγίων. Ἀλλὰ δὲν εἴμεθα ταπεινοί, καὶ διὰ τοῦτο βασανίζομεν καὶ ἑαυτοὺς καὶ τοὺς ἄλλους, ὅσοι ζοῦν μεθ᾿ ἡμῶν.

[ΦΩΤΗΣ]

Ἐκ τῆς ἀγάπης πρὸς τὸν ἀδελφὸν ἔρχεται ἡ χάρις, καὶ διὰ τῆς ἀγάπης πρὸς τὸν ἀδελφὸν φυλάττεται. Ἐὰν ὅμως δὲν ἀγαπῶμεν τὸν ἀδελφόν, τότε καὶ ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ δὲν ἔρχεται εἰς τὴν ψυχήν, ἕνεκα τῆς κατακρίσεως ἢ τοῦ μίσους πρὸς τὸν ἀδελφόν.
Ὤ, πόσον πρέπει νὰ ἱκετεύωμεν τὸν Κύριον, ἵνα δώσει εἰς τὴν ψυχὴν τὸ ταπεινὸν Ἅγιον Πνεῦμα! Ἡ ταπεινὴ ψυχὴ ἔχει μεγάλην ἀνάπαυσιν, ἡ ὑπερήφανος ὅμως βασανίζει ἡ ἰδία ἑαυτήν. Ὁ ὑπερήφανος δὲν γνωρίζει τὴν ἀγάπην τοῦ Θεοῦ καὶ εὑρίσκεται μακρὰν Αὐτοῦ. Ὑπερηφανεύεται ὅτι εἶναι πλούσιος ἢ ἐπιστήμων ἢ ἔνδοξος, ἀλλὰ δὲν γνωρίζει τὸ ἔσχατον τῆς πενίας καὶ τῆς ἀπωλείας αὐτοῦ, διότι τὸν Θεὸν δὲν ἐγνώρισεν. Ὅστις ὅμως ἀγωνίζεται κατὰ τῆς ὑπερηφανίας, εἰς αὐτὸν ὁ Κύριος γίνεται βοηθός, ἵνα νικήσῃ τοῦτο τὸ πάθος.
Φαίνεται εἰς πολλοὺς ὅτι οἱ Ἁγίοι εἶναι μακρὰν ἀφ᾿ ἡμῶν. Ἀλλὰ εἶναι μακρὰν ἐκείνων οἵτινες φυλάττουν τὰς ἐντολὰς τοῦ Χριστοῦ καὶ ἔχουν τὴν χάριν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.
Ἐπικαλεῖσθε μετὰ πίστεως τὴν Θεοτόκον καὶ τοὺς Ἁγίους. Οὗτοι ἀκούουν τῶν προσευχῶν ἡμῶν καὶ γνωρίζουν καὶ τοὺς διαλογισμοὺς ἡμῶν.
Οἱ Ἅγιοι ἀκούουν τῶν προσευχῶν ἡμῶν καὶ ἔχουν ἀπὸ Θεοῦ τὴν δύναμιν, ἵνα βοηθοῦν ἡμᾶς. Τοῦτο εἶναι γνωστὸ εἰς ὅλον τὸ γένος τῶν χριστιανῶν.
Ἐὰν ζητῇς ὅπως ὁ νοῦς σου προσεύχηται ἡνωμένος μετὰ τῆς καρδίας, καὶ δὲν ἐπιτυγχάνῃς τούτου, τότε λέγε τὴν προσευχὴν διὰ τοῦ στόματος καὶ κράτει τὸν νοῦν ἐν ταῖς λέξεσι τῆς προσευχῆς, ὡς διδάσκει ἡ «Κλῖμαξ». Ἐν καιρῷ ὁ Κύριος θὰ δώσῃ εἰς σὲ καὶ τὴν καρδιακὴν προσευχήν, ἄνευ λογισμῶν, καὶ θὰ προσεύχησαι ἀβιάστως.
Ὁ Κύριος ἔδωκεν εἰς ἡμᾶς τὴν ἐντολὴν νὰ ἀγαπῶμεν τὸν Θεὸν ἐξ ὅλης τῆς καρδίας καὶ ἐξ ὅλης τῆς διανοίας καὶ ἐξ ὅλης τῆς ψυχῆς. Ἀλλ᾿ ἄνευ προσευχῆς πῶς εἶναι δυνατὸν νὰ ἀγαπᾷς; Διὰ τοῦτο ὁ νοῦς καὶ ἡ καρδία τοῦ ἀνθρώπου ὀφείλουν πάντοτε νὰ εἶναι ἐλεύθεροι διὰ προσευχήν.
Παρομοίαν ἀναζήτησιν τῆς ἐπιγνώσεως τοῦ θελήματος τοῦ Θεοῦ, διὰ τῆς ἀμέσου ἐν προσευχῇ στροφῆς πρὸς Αὐτόν, ἰδίως ἐν καιρῷ ἀνάγκης ἢ θλίψεως, ὁδηγεῖ τὸν ἄνθρωπον εἰς τὴν κατάστασιν περὶ τῆς ὁποίας ὁμιλεῖ ὁ Γέρων: «Ἀκούει ἐντὸς τῆς ψυχῆς αὐτοῦ ἀπάντησιν ἐκ τοῦ Θεοῦ καὶ διδάσκεται καὶ κατανοῇ τὴν χειραγωγίαν Αὐτοῦ... Οὕτως οἱ πάντες πρέπει νὰ μανθάνωμεν νὰ ἀναγνωρίζωμεν τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, διότι, ἂν δὲν μανθάνωμεν, ποτὲ δὲν θὰ γνωρίσωμεν αὐτὴν τὴν ὁδόν».

[ΦΩΤΗΣ]

1. Ἡ γνῶσις τοῦ θελήματος τοῦ Θεοῦ εἶναι δυνατὴ διὰ διαφόρων ὁδῶν. Μία ἐξ αὐτῶν εἶναι ὁ λόγος τοῦ Θεοῦ, αἱ ἐντολαὶ τοῦ Χριστοῦ. Ἀλλ᾿ ἐν ταῖς εὐαγγελικαῖς ἐντολαῖς, παρὰ τὴν τελειότηταν αὐτῶν ἢ μάλον λόγῳ τῆς τελειότητος αὐτῶν, τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ ἀποκαλύπτεται εἰς τὴν τελικὴν γενικὴν αὐτοῦ ἔννοιαν, καὶ ὁ ἄνθρωπος εἰς τὴν ζωὴν αὐτοῦ, ἀντιμέτωπος πρὸς ἀτελείωτον ποικιλίαν περιστάσεων, συχνάκις δὲν γνωρίζει πὼς πρέπει νὰ ἐνεργήσῃ, ἵνα εὑρεθῇ ἡ πρᾶξις αὐτοῦ ἐντὸς τοῦ ρεύματος τοῦ Θείου θελήματος.
2. «Εἶναι καλὸν πάντοτε νὰ ζητῇς παρὰ τοῦ Θεοῦ «σύνεσιν ἐν πάσι», τί καὶ πὼς πρέπει νὰ πράξης ἢ νὰ εἴπῃς. Ἄλλαις λέξεσιν, εἰς ἑκάστην περίπτωσιν δέον ὅπως ζητῇς τὴν ἐπίγνωσιν τοῦ θελήματος τοῦ Θεοῦ καὶ τὰς ὁδοὺς πρὸς ἐκπλήρωσιν αὐτοῦ.
Ἡ ἐκζήτησις τοῦ θελήματος τοῦ Θεοῦ εἶναι τὸ σπουδαιότερον ἔργον τῆς ζωῆς ἡμῶν, διότι «ὁδεύοντες τὴν ὁδόν» τοῦ θελήματος τοῦ Θεοῦ γινόμεθα μέτοχοι τῆς αἰωνίου θείας ζωῆς.
Ὅπου ἄφεσις ἁμαρτιῶν, ἐκεῖ ἐλευθερία συνειδήσεως καὶ ἀγάπη, ἔστω καὶ μικρά.
Ἐὰν θέλεις νὰ μάθεις πόσον ἀγαπᾷ ἡμᾶς ὁ Κύριος, μίσησον τὰς ἁμαρτίας καὶ τοὺς κακοὺς λογισμούς, καὶ προσεύχου ἐνθέρμως ἡμέρας καὶ νυκτός, καὶ τότε θὰ δώσῃ εἰς σὲ ὁ Κύριος τὴν χάριν Αὐτοῦ καὶ θὰ γνωρίσης τὸν Κύριον δι᾿ Ἁγίου Πνεύματος. Μετὰ θάνατον δέ, ὅταν θὰ ἔλθῃς εἰς τὸν παράδεισον, θὰ ἀναγνωρίσῃς καὶ ἐκεῖ τὸν Κύριον διὰ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος, καθὼς ἐγνώρισας Αὐτὸν ἐπὶ τῆς γῆς.
Ἡ πρὸς τὸν Θεὸν ἀγάπη ὑπάρχει εἰς διαφόρους βαθμούς: Ὅστις ἀνθίσταται εἰς κακοὺς λογισμούς, οὗτος ἀγαπᾷ κατὰ τὸ μέτρον αὐτοῦ τὸν Θεόν. Ὅστις ἀγωνίζεται κατὰ τῆς ἁμαρτίας, παρακαλεῖ τὸν θεὸν ὅπως δίδῃ εἰς αὐτὸν δύναμιν, ἵνα μὴ ἁμαρτάνῃ, ἀλλ᾿ ἐξ ἀδυναμίας προσκόπτει εἰσέτι πρὸς τὴν ἁμαρτίαν καὶ θλίβεται διὰ τοῦτο καὶ μετανοεῖ. Οὗτος ἔχει τὴν χάριν ἐν τῷ βάθει τῆς ψυχῆς καὶ τοῦ νοῦ, ἀλλὰ τὰ πάθη δὲν ἔχουν εἰσέτι ἡττηθῆ. Ὅστις δὲ ὑπερενίκησε τὰ πάθη, οὗτος δὲν ἔχει πλέον ἀγῶνα, ἀλλὰ μόνον προσέχει ἑαυτῷ ἐν παντί, ὅπως μὴ πέσει εἰς ἁμαρτίαν. Ὁ τοιοῦτος ἔχει τὴν χάρην μεγάλην καὶ αἰσθητήν. Ὅστις αἰσθάνεται τὴν χάριν καὶ ἐν τῇ ψυχῇ καὶ ἐν τῷ σώματι, οὗτος εἶναι τέλειος ἀνήρ, καὶ ἐὰν διαφυλάξῃ τὴν χάριν ταύτην, τὸ σῶμα αὐτοῦ ἁγιάζεται καὶ ἀποβαίνει ἅγιον λείψανον.

[ΦΩΤΗΣ]

Ὅστις ζῇ κατὰ τὰς ἐντολὰς, οὗτος καθ᾿ ἑκάστην ὥραν καὶ στιγμὴν ἀκούει νὰ ἠχῇ ἐν τῇ ψυχῇ αὐτοῦ ἡ χάρις. Ὑπάρχουν ὅμως καὶ ἄνθρωποι οἵτινες δὲν κατανοοῦν τὴν ἔλευσιν αὐτῆς.
«Ὅταν ὁ νοῦς εἶναι ὅλος ἐν τῷ Θεῷ, τότε ὁ κόσμος λησμονεῖται ἐντελῶς».
«Νὰ προσεύχησαι ὑπὲρ τῶν ἀνθρώπων σημαίνει νὰ χέῃς αἷμα».
«Ποῖος δὲν θέλει ἐλευθερίαν; Πάντες θέλουν αὐτήν, ἀλλὰ πρέπει νὰ γνωρίζῃς εἰς τί συνίσταται καὶ πὼς ἀποκτᾶται. Ὁ ἐφιέμενος ἐλευθερίας δεσμεύει ἑαυτόν. Καθ᾿ ὃ μέτρον δεσμεύεις σεαυτόν, τὸ πνεῦμα σου θὰ ἀπολαύῃ ἐλευθερίας... Πρέπει νὰ δεσμεύῃς τὰ πάθη ἐντός σου, ἵνα μὴ κατακυριεύουν τοῦ πνεύματός σου. Πρέπει νὰ δεσμεύῃς σεαυτόν, ἵνα μὴ ἀδικήσῃς τὸν πλησίον σου... Συνήθως οἱ ἄνθρωποι ζητοῦν τὴν ἐλευθερίαν, ἵνα πράττουν «ὅτι θέλουν». Τοῦτο ὅμως δὲν εἶναι ἐλευθερία, ἀλλ᾿ ἡ ἐξουσία τῆς ἁμαρτίας ἐπὶ σέ. Ἡ ἐλευθερία νὰ ἁμαρτάνῃς – νὰ γαστριμαργῇς, νὰ μεθύσκησαι, νὰ μνησικακῇς, νὰ ἐκβιάζῃς, νὰ φονεύῃς, ἢ νὰ πράττῃς τι παρόμοιον – οὐδόλως εἶναι ἐλευθερία, ἀλλὰ δουλεία, ὡς ὁ Κύριος εἶπεν: «Πᾶς ὁ ποιῶν τὴν ἁμαρτίαν δοῦλος ἐστὶ τῆς ἁμαρτίας» (Ἰω. η´ 34). Εἶναι ἀναγκαῖον νὰ προσεύχησαι πολύ, ὅπως ἐλευθερωθῇς τῆς φοβερᾶς αὐτῆς δουλείας.
«Ἡμεῖς φρονοῦμε ὅτι ἡ ἀληθινὴ ἐλευθερία ἔγκειται εἰς τὸ νὰ μὴ ἁμαρτάνῃς, εἰς τὸ νὰ ἀγαπᾷς τὸν Κύριον καὶ τὸν πλησίον μεθ᾿ ὅλης τῆς καρδίας σου καὶ ὅλης τῆς ἰσχύος σου.
«Ἡ ἀληθὴς ἐλευθερία εἶναι ἡ διαρκὴς διαμονὴ ἐν τῷ Θεῷ».
Ὁ ἐχέφρων ὑποτακτικὸς ἢ ἐξομολογούμενος ἰδοὺ πῶς συμπεριφέρεται πρὸς τὸν πνευματικό. Ἐκθέτει ἐν ὀλίγοις τὸ πλέον οὐσιῶδες περὶ τοῦ λογισμοῦ ἢ τῆς καταστάσεως αὐτοῦ καὶ κατόπιν ἀφήνει τὸν πνευματικὸν ἐλεύθερον. Ὁ πνευματικός, προσευχόμενος ἀπὸ τῆς πρώτης στιγμῆς τῆς συναντήσεως, ἀναμένει φωτισμὸν ἐκ τοῦ Θεοῦ, καὶ ἐὰν αἰσθάνηται ἐν τῇ ψυχῇ αὐτοῦ «πληροφορίαν», τότε δίδει τὴν ἀπάντησιν, τὴν ὁποίαν καὶ δέχονται ὡς τελικήν. Διότι, ἐὰν ὁ ἐξομολογούμενος παραβλέψη τὸν «πρῶτον λόγον» τοῦ πνευματικοῦ, τότε συγχρόνως θὰ μειωθῆ ἡ ἐνέργεια τοῦ μυστηρίου καὶ ἡ ἐξομολόγησις δυνατὸν νὰ μεταβληθῆ εἰς ἁπλὴν ἀνθρωπίνην συζήτησιν.
Ἡ ὁδὸς τοῦ Γέροντος ἦτο τοιαύτη, ὥστε ὁ πορευόμενος αὐτὴν (ὑπακοήν) νὰ λαμβάνῃ εὐκόλως τὸ δῶρον τοῦ μεγάλου ἐλέους τοῦ Θεοῦ. Ἀλλὰ οἱ ἔχοντες ἴδιον θέλημα καὶ ἴδιον νοῦν, ὅσον καὶ ἂν εἶναι πολυμαθεῖς καὶ εὐφυεῖς, καὶ ἐὰν εἰσέτι φονεύσουν ἑαυτοὺς διὰ τῶν πλέον αὐστηρῶν ἀσκήσεων ἢ ἐργασιῶν πολυμαθείας θεολογικῆς, δὲν θὰ ἐπιτύχουν νὰ περισυλλέξουν εἰ μὴ ψυχία πίπτοντα ἐκ τοῦ Θρόνου τοῦ Ἐλέους.
Ὁ Γέρων ἔλεγεν: «Ἄλλο πρᾶγμα εἶναι νὰ πιστεύῃ τὶς εἰς τὸν Θεὸν καὶ ἄλλο νὰ γνωρίζῃ Αὐτόν».
Ὁ Θεὸς οὐδεμίαν ἀσκεῖ βίαν ἐπὶ τοῦ ἀνθρώπου, ἀλλ᾿ ἵσταται μακροθυμῶν παρὰ τὴν καρδίαν καὶ ταπεινῶς ἀναμένει πότε θὰ ἀνοιχθῆ αὕτη εἰς Αὐτόν. Ὁ ἴδιος ὁ Θεὸς ζητεῖ τὸν ἄνθρωπον, πρὶν ἢ ὁ ἄνθρωπος ἐκζητήση Αὐτόν. Καὶ ὅταν, κατὰ τὴν κατάλληλον στιγμήν, ἐμφανίζηται ὁ Κύριος εἰς τὸν ἄνθρωπον, τότε μόνον γνωρίζει οὗτος τὸν Θεὸν κατὰ τὸ δοθὲν εἰς αὐτὸν μέτρον καὶ τότε μόνον ἄρχεται οὗτος νὰ ἐκζητῇ τὸν Θεόν, ὅστις ἀποκρύπτεται ἀπὸ τῆς καρδίας.
«Πῶς θὰ ζητῇς ἐκεῖνο, τὸ ὁποῖον δὲν ἀπώλεσας; Πῶς θὰ ζητῇς ἐκεῖνο, τὸ ὁποῖον οὐδόλως γνωρίζεις; Ἀλλὰ ἡ ψυχὴ γνωρίζει τὸν Κύριον καὶ διὰ τοῦτο ἐκζητεῖ Αὐτόν».
«Οὕτω καὶ ἐν τῇ ψυχῇ ἡμῶν, ὅταν ἐπικαλώμεθα τὸ ἅγιον ὄνομα τοῦ Κυρίου, γίνεται μεγάλη γαλήνη».
«Ὢ Κύριε, δὸς ἡμῖν ἵνα σὲ αἰνῶμεν ἕως τῆς ἐσχάτης ἡμῶν πνοῆς».
«Ψυχὴ ἥτις ἐγνώρισε τὸν Κύριον οὐδὲν φοβεῖται, ἐκτὸς τῆς ἁμαρτίας, καὶ πρὸ παντὸς τὴν ἁμαρτίαν τῆς ὑπερηφανίας. Γνωρίζει ὅτι ὁ Κύριος ἀγαπᾷ ἡμᾶς, τότε τί νὰ φοβηθῶμεν;»
«Πολλοὶ προσεύχονται προφορικῶς ἢ ἀγαποῦν νὰ προσεύχωνται διὰ βιβλίων. Καὶ τοῦτο εἶναι καλόν, καὶ ὁ Κύριος δέχεται τὴν προσευχὴν καὶ σπλαχνίζεται αὐτούς. Ἐὰν ὅμως προσεύχηταί τις εἰς τὸν Κύριον καὶ σκέπτηται ἄλλα τινά, τότε ὁ Κύριος δὲν εἰσακούει τῆς τοιαύτης προσευχῆς.
Ὅστις προσεύχεται ἐκ συνηθείας, δὲν ἔχει ἀλλαγὰς εἰς τὴν προσευχήν, ὅστις ὅμως προσεύχεται θερμῶς, ὑφίσταται πολλὰς ἀλλαγὰς κατὰ τὴν προσευχήν: Διεξάγει μάχην πρὸς τὸν ἐχθρόν, μάχην πρὸς τὸν ἑαυτόν, πρὸς τὰ πάθη, μάχην πρὸς τοὺς ἀνθρώπους, καὶ ἐν παντὶ πρέπει νὰ εἶναι ἀνδρεῖος».
«Πολλοὶ ἀγαποῦν νὰ ἀναγινώσκουν σοβαρὰ βιβλία, καὶ τοῦτον εἶναι καλόν, ἀλλ᾿ ἀνωτέρα πάντων εἶναι ἡ προσευχή».
«Διψᾷ ἡ ψυχή μου τὸν Κύριον καὶ μετὰ δακρύων ἀναζητῶ Αὐτόν».
«Ὢ ἡ ἀγάπη τοῦ Κυρίου! Δὲν ἔχω δυνάμεις νὰ περιγράψω αὐτήν, διότι εἶναι ἀπείρως μεγάλη καὶ θαυμαστή».
«Κύριε, δὸς μοὶ Σὲ μόνον νὰ ἀγαπῶ. Σὺ ἔκτισας ἐμέ, Σὺ ἐφώτισας ἐμὲ διὰ τοῦ ἁγίου βαπτίσματος, Σὺ συγχωρεῖς τὰς ἁμαρτίας μου καὶ δίδεις νὰ κοινωνῶ τὸ τίμιον Σῶμα Σου καὶ Αἷμα. Δὸς μοὶ τὴν δύναμιν νὰ μένω πάντοτε ἐν Σοί. Κύριε, δὸς μοὶ ἀδαμιαίαν μετάνοιαν καὶ τὴν ἁγίαν Σου ταπείνωσιν».
«Διὰ τί οἱ Ἅγιοι Πατέρες ἔθεσαν τὴν ὑπακοὴν ὑπεράνω τῆς νηστείας καὶ τῆς προσευχῆς;
Διότι ἐκ τῆς ἀσκήσεως, χωρὶς τῆς ὑπακοῆς, γεννᾶται ἡ κενοδοξία. Ὁ ὑπήκοος ἐργάζεται τὸ πᾶν κατ᾿ ἐντολὴν καὶ δὲν ἔχει πρόφασιν, ἵνα ὑπερηφανεύηται. Ἐκτὸς δὲ τούτου ὁ ὑπήκοος ἀπέκοψε τὸ θέλημα αὐτοῦ ἐν πᾶσι, καὶ διὰ τοῦτο ὁ νοῦς αὐτοῦ εἶναι ἐλεύθερος ἀπὸ πάσης μερίμνης καὶ προσεύχεται καθαρῶς. Ὁ νοῦς ἐκείνου, ὅστις φυλάττει τὴν ὑπακοήν, κατέχεται μόνον ὑπὸ τοῦ Θεοῦ καὶ τῆς ἐντολῆς τοῦ γέροντος, ὁ νοῦς ὅμως τοῦ ἀνυπηκόου εἶναι ἀπησχολημένος εἰς διαφόρους ὑποθέσεις καὶ κατακρίσεις τοῦ γέροντος, καὶ διὰ τοῦτο οὐδέποτε εἶναι καθαρός».
«Οὕτω πρέπει νὰ βιάζωμεν ἑαυτοὺς πρὸς τὸ καλὸν καθ᾿ ὅλην τὴν ζωὴν ἡμῶν, καὶ τὸ κυριώτερον, νὰ συγχωρῶμεν εἰς τοὺς ἄλλους τὰ πλημμελήματα αὐτῶν, καὶ τότε ὁ Κύριος δὲν θὰ μνησθῇ τῶν ἁμαρτιῶν ἡμῶν καὶ θὰ δώση εἰς ἡμᾶς τὴν χάριν τοῦ Ἁγίου Πνεύματος».
«Κύριε ἐλεήμων, δίδαξον πάντας ἡμᾶς διὰ τοῦ Πνεύματός Σου τοῦ Ἁγίου νὰ ζῶμεν κατὰ τὸ θέλημά Σου, ὥστε πάντες ἡμεῖς ἐν τῷ Φωτί Σου νὰ γνωρίσωμεν Σὲ τὸν ἀληθινὸν Θεόν, διότι ἄνευ τοῦ Φωτός Σου δὲν δυνάμεθα νὰ κατανοήσωμεν τὸ πλήρωμα τῆς ἀγάπης Σου. Φώτισον ἡμᾶς διὰ τῆς χάριτός Σου, καὶ αὕτη θὰ θερμάνη τὰς καρδίας ἡμῶν, ἵνα Σὲ ἀγαπῶμεν».
«Ὁ ἀδελφός μας εἶναι ἡ ζωή μας».
«Ὑπάρχουν πολλοὶ τρόποι νὰ στερῆται κανεὶς τὴν πίστη. Ὁ χειρότερος εἶναι νὰ ἔχῃ μία πίστη λογικὴ καὶ συλλογική. Βεβαίως δὲν ἀποκλείεται νὰ ὑπερασπίζῃ κανεὶς τὴν πίστη του μὲ τὴ βοήθεια τῆς λογικῆς, χρειάζεται ὅμως γι᾿ αὐτὸ μία διάνοια, σὲ κατάσταση χάριτος, νὰ τρέφεται ἀπὸ τὰ βάθη τῆς θείας ζωῆς. Ὅταν στερεύῃ αὐτὴ ἡ πηγή, ἀρχίζει ὁ θρησκευτικὸς ὀρθολογισμός».
«Κι ἐγὼ ὅταν ἤμουν στὸν κόσμο, σκεφτόμουν πὼς νὰ ἦταν ἡ εὐτυχία ἐπὶ τῆς γῆς: Εἶμαι ὑγιής, κομψός, πλούσιος, ὁ κόσμος μὲ ἀγαπᾷ – κι εἶχα αὐτὴν τὴν κενοδοξία. Ὅταν ὅμως ἐγνώρισα μὲ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα τὸν Κύριο, ἄρχισα πιὰ νὰ θεωρῶ ὅλη τὴ δόξα τοῦ κόσμου σὰν καπνό, ποὺ τὸν διασκορπίζει ὁ ἄνεμος».
«Ἀπὸ τότε ἡ ψυχή μου ἑλκύεται πρὸς Αὐτὸν καὶ τίποτε πιὰ δὲν μὲ εὐφραίνει στὴ γῆ, ἀλλὰ μοναδική μου ἀγαλλίαση εἶναι ὁ Θεός. Αὐτὸ εἶναι ὁ Θεός. Αὐτὸς εἶναι ἡ χαρά μου, Αὐτὸς ἡ δύναμή μου, Αὐτὸς ἡ σοφία μου, Αὐτὸς ὁ πλοῦτος μου».
«Ἡ προσευχὴ δίνεται στὸν προσευχόμενο. Ἡ προσευχὴ ποὺ γίνεται μόνο ἀπὸ συνήθεια, χωρὶς καρδιὰ συντετριμμένη γιὰ τὴν ἁμαρτία του, δὲν εἶναι ἀρεστὴ στὸ Θεό».

[ΦΩΤΗΣ]

Τί μᾶς ἐμποδίζει νὰ γνωρίσουμε τὸ Θεὸ
Ἡ ἀπιστία προέρχεται ἀπὸ τὴν ὑπερηφάνεια. Ὁ ὑπερήφανος ἰσχυρίζεται πὼς θὰ γνωρίσει τὰ πάντα μὲ τὸ νοῦ του καὶ τὴν ἐπιστήμη, ἀλλὰ ἡ γνώση τοῦ Θεοῦ παραμένει ἀνέφικτη γι᾿ αὐτόν, γιατὶ ὁ Θεὸς γνωρίζεται μόνο μὲ τὴν ἀποκάλυψη τοῦ Ἁγίου Πνεύματος.
Ὁ Κύριος ἀποκαλύπτεται στὶς ταπεινὲς ψυχές. Σ᾿ αὐτὲς δείχνει τὰ ἔργα Του, ποὺ εἶναι ἀκατάληπτα γιὰ τὸ νοῦ μας. Μὲ τὸν φυσικό μας νοῦ μποροῦμε νὰ γνωρίσουμε μόνο τὰ γήινα πράγματα, κι αὐτὰ μερικῶς, ἐνῷ ὁ Θεὸς καὶ ὅλα τὰ οὐράνια γνωρίζονται μὲ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα.
Μερικοὶ μοχθοῦν σ᾿ ὅλη τους τὴ ζωὴ γιὰ νὰ μάθουν τί ὑπάρχει στὸν ἥλιο ἢ στὴ σελήνη ἢ κάτι παρόμοιο, ἀλλ᾿ αὐτὰ δὲν ὠφελοῦν τὴν ψυχή. Ἂν ὅμως προσπαθούσαμε νὰ γνωρίσουμε τί ὑπάρχει μέσα στὸν ἄνθρωπο, τότε θὰ βλέπαμε στὴν ψυχὴ τοῦ ἁμαρτωλοῦ σκοτάδι καὶ κόλαση. Καὶ εἶναι ὠφέλιμο νὰ τὸ ξέρουμε, γιατὶ θὰ εἴμαστε αἰώνια εἴτε στὴ βασιλεία εἴτε στὴν κόλαση.
Κύριος ἔδωσε στὴ γῆ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα. Καὶ ὅσοι τὸ ἔλαβαν αἰσθάνονται τὸν παράδεισο μέσα τους.
Ἴσως πεῖς: «Γιατί λοιπὸν δὲν ἔχω καὶ ἐγὼ μία τέτοια χάρη;» Ἐπειδὴ ἐσὺ δὲν παραδόθηκες στὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, ἀλλὰ ζεῖς σύμφωνα μὲ τὸ δικό σου θέλημα.
Παρατηρῆστε ἐκεῖνον ποὺ ἀγαπάει τὸ θέλημά του: Δὲν ἔχει ποτὲ εἰρήνη στὴ ψυχή του καὶ δὲν εὐχαριστιέται μὲ τίποτα. Γι᾿ αὐτὸν ὅλα γίνονται ὅπως δὲν θὰ ἔπρεπε. Ὅποιος ὅμως δόθηκε ὁλοκληρωτικὰ στὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, ἔχει τὴν καθαρὴ προσευχὴ καὶ ἡ ψυχή του ἀγαπάει τὸν Κύριο.
Ἔτσι δόθηκε στὸ Θεὸ ἡ Ὑπεραγία Παρθένος: «Ἰδοὺ ἡ δούλη Κυρίου· γένοιτό μοι κατὰ τὸ ῥῆμά σου» (Λουκ. 1:38).
Ἂν λέγαμε κι ἐμεῖς, «Ἰδοὺ ὁ δοῦλος Κυρίου· γένοιτό μοι κατὰ τὸ ρῆμα σου», τότε τὰ εὐαγγελικὰ λόγια τοῦ Κυρίου θὰ ζοῦσαν στὶς ψυχές μας, ἡ ἀγάπη τοῦ Θεοῦ θὰ βασίλευσε σ᾿ ὅλον τὸν κόσμο καὶ ἡ ζωὴ στὴ γῆ θὰ ἦταν ἀπερίγραπτα ὡραῖα.
Ἀλλὰ μολονότι τὰ λόγια τοῦ Κυρίου ἀκούγονται τόσους αἰῶνες σ᾿ ὅλη τὴν οἰκουμένη, οἱ ἄνθρωποι δὲν τὰ καταλαβαίνουν καὶ δὲν θέλουν νὰ τὰ παραδεχθοῦν. Ὁποῖος ὅμως ζεῖ σύμφωνα μὲ τὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ, αὐτὸς θὰ δοξαστεῖ καὶ στὸν οὐρανὸ καὶ στὴ γῆ.
^

[ΦΩΤΗΣ]

Γέροντος Σωφρονίου Σαχάρωφ
«Ὁ καθηγιασμένος γάμος, ὁ πειθαρχημένος, ὁ χωρὶς διαστροφήν, διατηρεῖ τὸν ἄνθρωπον φυσικῶς καὶ ἠθικῶς, ἐνῷ πᾶσα ἄλλη μορφὴ σαρκικῆς ἀπολαύσεως, ἔστω καὶ ὑπὸ ὀνειρώδη μόνον μορφήν, διαφθείρει ὁλόκληρον τὸν ἄνθρωπον, ἤτοι τὴν ψυχὴν καὶ τὸ σῶμα».
(Ἀπὸ τὸ βιβλίο «Περὶ Πνεύματος καὶ ζωῆς»)
Ἀγαπητοί μου ἀδελφοὶ καὶ ἀδελφές, ἀνοῖξτε τὴν καρδιά σας, γιὰ νὰ χαράξει ἐκεῖ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα τὴν εἰκόνα τοῦ Χριστοῦ. Τότε θὰ γίνετε σιγὰ-σιγὰ ἱκανοὶ νὰ ἔχετε μέσα σας τὴ χαρὰ καὶ τὸ πένθος, τὸ θάνατο καὶ τὴν ἀνάσταση.
Κοιτάξτε τὸ μεγαλειῶδες θέαμα ποὺ ὁ Θεός μας φανέρωσε στὴ δημιουργία τοῦ κόσμου, στὴν κατασκευὴ τοῦ ἀνθρώπου «κατ᾿ εἰκόνα καὶ καθ᾿ ὁμοίωσίν» Του. Ἐκεῖνο ποὺ ἀναζητοῦμε δὲν περιορίζεται στὴ μικρή μας καθημερινὴ ζωή. Ἀναζητοῦμε νὰ εἴμαστε μὲ τὸν Θεὸ καὶ νὰ ἀποκτήσουμε μέσα μας τὴ ζωὴ σὲ ὅλο τὸ πλάτος, τὸ κοσμικὸ καὶ τὸ θεῖο.
Γιὰ τὴν Ὀρθόδοξη Ἐκκλησία ἡ σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου εἶναι ἡ θέωσή του.
Μὴν ἔχετε ὑπερβολικὴ ἐμπιστοσύνη στὴν ἀνώτερη μόρφωση ποὺ ἀποκτήσατε στὸν κόσμο. Ὁ πολιτισμὸς στὸν ὁποῖο ζοῦμε εἶναι κουλτούρα τῆς πτώσεως.
Τί σημαίνει σωτηρία; Ὁ θάνατος τοῦ σώματος εἶναι ἄραγε ἡ προϋπόθεση γιὰ τὴν εἴσοδο στὴ Βασιλεία τοῦ Χριστοῦ; Πῶς μποροῦμε νὰ ἀναπτύξουμε τὴν ἱκανότητά μας νὰ ζοῦμε σύμφωνα μὲ τὶς ἐντολὲς τοῦ Χριστοῦ, σύμφωνα μὲ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα; Ἕνα μόνο ἔχει σημασία: νὰ φυλάξουμε τὴν ἔνταση τῆς προσευχῆς καὶ τῆς μετάνοιας. Τότε ὁ θάνατος δὲ θὰ εἶναι ρήξη, ἀλλὰ μετάβαση στὴ Βασιλεία, γιὰ τὴν ὁποία θὰ ἔχουμε ἑτοιμασθεῖ μὲ τὴν κοινωνία τοῦ Σώματος καὶ τοῦ Αἵματος τοῦ Χριστοῦ, μὲ τὴν προσευχὴ καὶ τὴν ἐπίκληση τοῦ Ὀνόματός Του: «Κύριε, Ἰησοῦ Χριστέ, ὁ Θεὸς ἡμῶν, ἐλέησον ἡμᾶς καὶ τὸν κόσμον Σου».
Ἡ ἀπελπισία εἶναι ἡ ἀπώλεια τῆς συνειδήσεως ὅτι ὁ Θεὸς θέλει νὰ μᾶς δώσει τὴν αἰώνια ζωή. Ὁ κόσμος ζεῖ στὴν ἀπελπισία. Οἱ ἄνθρωποι ἔχουν καταδικάσει οἱ ἴδιοι τὸν ἑαυτὸ τοὺς στὸ θάνατο. Πρέπει νὰ παλέψουμε σῶμα πρὸς σῶμα μὲ τὴν ἀκηδία.
«Καταξίωσον, Κύριε, ἐν τῇ ἡμέρᾳ ταύτῃ ἀναμαρτήτους φυλαχθῆναι ἡμᾶς». Πολλὲς φορὲς ἐπανέλαβα αὐτὴ τὴν προσευχὴ τῆς Ἐκκλησίας. Ἡ ἐπὶ γῆς ἀναμάρτητη ζωή μας ἀνοίγει τὶς πύλες τοῦ Οὐρανοῦ. Δὲν εἶναι ὁ πλοῦτος τῶν γνώσεων ποὺ σῴζει τὸν ἄνθρωπο. Εἶναι ἡ ἀναμάρτητη ζωὴ ποὺ μᾶς προετοιμάζει γιὰ τὴ ζωὴ μὲ τὸν Θεὸ στὸ μέλλοντα αἰῶνα. Ἡ χάρη τοῦ Ἁγίου Πνεύματός μας διδάσκει τὶς αἰώνειες ἀλήθειες κατὰ τὸ μέτρο ποὺ ζοῦμε σύμφωνα μὲ τὶς ἐντολές: «Ἀγαπήσεις τὸν Θεό σου, τὸν Δημιουργό σου, μὲ ὅλο τὸ εἶναι σου καὶ ἀγαπήσεις τὸν πλησίον σου ὡς σεαυτόν». Ναί, κρατεῖτε πάντοτε αὐτὲς τὶς ἐντολές.
Ποιὰ στάση νὰ κρατᾶμε στὴν ἐκκλησία; Πρέπει νὰ στεκόμαστε μὲ ἔνταση καὶ αὐτοσυγκέντρωση. Νὰ ἔχουμε ἔνταση, δηλαδὴ μεγάλη προσοχή, ὥστε νὰ μὴν διαχέεται ὁ νοῦς μας μὲ ἐπιφανειακὰ πράγματα καὶ ἀλλότριες σκέψεις.

[ΦΩΤΗΣ]

Ἀββᾶς Ναζάριος:
Ὅταν βρίσκεσαι μέσα στὸ ναό, νὰ σκέφτεσαι ὅτι βρίσκεσαι στὸν ἴδιο τὸν οὐρανό, ὅτι στέκεσαι μπροστὰ στὸ Θεὸ καὶ τὶς οὐράνιες δυνάμεις καὶ κάνε ὅτι κάνουν καὶ ἐκεῖνες.
Προσπάθησε ὅσο μπορεῖς νὰ μπαίνεις μὲ ὅλη σου τὴν καρδιὰ στὴν ἐκκλησία καὶ ὅσα διαβάζεις καὶ ψάλλεις νὰ τὰ ἐντυπώνεις στὸν νοῦ σου. (Συντριβή, δάκρυα, μετάνοια, Εὐχή, ἀναπνοή.)
Συνειδητοποίησε ἁμαρτωλέ, ὅτι μόνο στὸν ἴδιο τὸ Θεὸ ἀνήκει ἡ κρίση τῆς δημιουργίας Του.
Ὅ,τι φανερώνεται εἶναι φῶς, ἐνῷ ὅτι κρύβεται εἶναι σκοτάδι. Γι᾿ αὐτὸ ἂς ἀποκαλύψουμε στὸν πατέρα μας ὄχι μόνο αὐτὰ ποὺ λέμε ἀλλὰ κι αὐτὰ ποὺ σκεφτόμαστε. Θὰ ἔρθει καιρὸς ποὺ θὰ κριθοῦμε ὄχι σύμφωνα μὲ τὸ βιβλίο ποὺ καταγράφει τὴ γνώση καὶ τὴν ἀντίληψη, ἀλλὰ σύμφωνα μὲ τὸ βιβλίο ποὺ καταγράφει τὴ συνείδησή μας.
Προσπάθησε νὰ μὴν κάνεις τὸ θέλημά σου καὶ νὰ μὴν ἐμπιστεύεσαι στὶς γνώσεις σου.
Ὅπου δὲν ὑπάρχει ἀγάπη καὶ φόβος Θεοῦ, ὑπάρχει κάθε εἶδος ἀταξίας καὶ πονηρίας.

[ΦΩΤΗΣ]

Γέροντας Ἱλαρίων: (Ὑποτακτικός του Ἀββᾶ Ναζαρίου)
Ἐλπίζω νὰ προοδεύσετε σὲ ἀρετές. Κι αὐτὸ θὰ συμβεῖ ἂν ζήσετε μὲ προσοχὴ καὶ δὲν ἀμελεῖτε τὴν προσευχὴ τοῦ Ἰησοῦ. Γιατὶ εἶναι τὸ κεφάλαιο καὶ ἡ ἀρχὴ ὅλων τῶν ἀρετῶν. Τίποτα δὲν μπορεῖ νὰ προφυλάξει τόσο τὴν ψυχὴ ἀπὸ τὴν εἴσοδο τοῦ πονηροῦ δαίμονα ὅσο ἡ νοερὰ προσευχὴ τοῦ Ἰησοῦ καὶ ἡ θερμὴ ἱκεσία.
Ἂν ἀρχίσεις νὰ φροντίζεις μὲ ἐπιμέλεια ν᾿ ἀποκτήσεις ταπείνωση πρόσεξε, γιατὶ ὁ φθονερὸς δαίμονας δὲ θὰ τὸ ἀνεχτεῖ καὶ εἴτε θὰ ἐγείρει ἐναντίον σου πειρασμοὺς γιὰ νὰ δοκιμάσει τὴν ταπείνωση καὶ τὴ σταθερότητά σου εἴτε θὰ ξεσηκώσει ἐναντίον σου τοὺς ὑποκριτὲς καὶ τοὺς ἀμελεῖς... Πρέπει μὲ ὅλη σου τὴν καρδιὰ νὰ ὁμολογήσεις ὅτι σου ἀξίζει νὰ ὑποφέρεις πολὺ περισσότερα.
Φρόντισε νὰ ἔχεις καλὴ διάθεση καὶ ζεστὴ ἀγάπη πρὸς τοὺς ἀδελφούς. Ἡ καρδιά, τὰ μάτια καὶ τὸ πρόσωπό σου πρέπει νὰ εἶναι χαρούμενα καὶ γεμάτα σεβασμό.
Νὰ ἐργάζεσαι προσευχόμενος, μὲ ἀγάπη, μὲ ζῆλο καὶ μὲ μεγάλη προσοχή. Νὰ ἐργάζεσαι ὄχι σὰ νὰ βρίσκεσαι μπροστὰ σὲ ἀνθρώπους ἀλλὰ στὸν ἴδιο τὸ Θεό. Νὰ ἔχεις στὸ νοῦ σου ὅτι εἶναι «ἐπικατάρατος ὁ ποιῶν τὰ ἔργα Κυρίου ἀμελῶς» (Ἱερ. λα´ 10). Φυλάξου ὅσο μπορεῖς ἀπ᾿ τὴν ἀμέλεια καὶ τὴν ἀνθρωπαρέσκεια.
Ἀγαπητέ, ἐξέτασε προσεχτικὰ τὸν ἑαυτό σου, τὴ συνείδησή σου, ἂν ἔχεις ἁμαρτήσει μὲ ὁποιοδήποτε τρόπο, ἂν ἔχεις διαπράξει κάποια μεγάλη ἢ μία ἄλλη μικρὴ ἁμαρτία, ἂν εἶσαι ἔνοχος μὲ ἔργα ἢ μὲ λόγια ἢ μὲ τὴ σκέψη σου. Ἐξομολογήσου (τὴν ἴδια ἡμέρα) ὅλα ὅσα ἔκανες ἢ σκέφτηκες ἢ εἶπες καὶ γενικὰ ὅτι σὲ ἐλέγχει ἡ συνείδησή σου, ἂν ἐπέτρεψες νὰ εἰσχωρήσουν μέσα σου ὑπερήφανες ἢ κενόδοξες σκέψεις, ἂν πρόσβαλες κανένα ἢ ἂν ἐναντιώθηκες στὸν ἀδελφό σου ἢ ἂν τὸν κατέκρινες.
«Δόξα τῷ Θεῷ πάντων ἕνεκεν».
Οἱ θλίψεις ἀκολουθοῦνται πάντα ἀπὸ χαρές. Ἡ ἐνοχὴ ἐπισύρει τὴν τιμωρία.
Μὴν ἀπελπίζεσαι μετὰ ἀπὸ μία πτώση, ἀλλὰ ἀγωνίζου. Μὴ λυπᾶσαι πολύ, ὥστε ὁ ἐχθρός, ποὺ σὲ ἔχει ἤδη πληγώσει ἀρκετά, νὰ μὴ σὲ φέρει σὲ ἀπελπισία, ποὺ εἶναι ἡ χειρότερη ἀπ᾿ ὅλες τὶς ἁμαρτίες, ὅπως λέει ὁ ἅγιος Ἰωάννης τῆς Κλίμακος.

[ΦΩΤΗΣ]

Στάρετς Ζαχαρίας
«Μετὰ ποὺ θὰ πῇ κανεὶς τὶς προσευχὲς μὲ μεγάλη προσοχή, πρέπει νὰ μείνη τουλάχιστον γιὰ λίγα λεπτὰ ἥσυχος μὲ τὶς σκέψεις καὶ τὰ αἰσθήματά του, περιμένοντας μέσα στὴν καρδιά του μία πληροφορία ἢ μία ἀπάντηση. Αὐτὰ τὰ τρία λεπτὰ θὰ σᾶς διδάξουν πολλά. Πρῶτα, τρία λεπτά, ὕστερα πέντε καὶ ἔπειτα θὰ δεῖτε ἐσεῖς πόσα χρειάζονται γιὰ τὸν καθένα σας. Σᾶς παρακαλῶ νὰ κάνετε αὐτὸ καὶ σᾶς δίνω τὴν εὐλογία γιὰ χάρη του. Θὰ σᾶς κάνῃ τὴν προσευχὴ τὴν ἀδιάλειπτο πιὸ ἔντονη, ἀλλὰ καὶ θὰ φέρῃ τὴν ἐκκοπὴ τοῦ θελήματός σας. Θὰ σᾶς δώση δὲ καὶ μία δίψα νὰ ἀποκτήσετε τὸ ‘Ἅγιο Πνεῦμα μέσα στὶς καρδιές σας».
«Ἡ προσευχὴ εἶναι ἡ ἀρχὴ τῆς αἰωνίας ζωῆς, εἶναι ἡ θύρα μὲ τὴν ὁποία μπαίνουμε στὴν Βασιλεία τῶν Οὐρανῶν, εἶναι ἡ ὁδὸς ποὺ μᾶς φέρνει στὸν Κύριο καὶ μᾶς ἑνώνει μαζί Του. Χωρὶς προσευχὴ ὁ ἄνθρωπος δὲν ζῇ, ἀλλὰ πεθαίνει συνεχῶς, ἀκόμα κι ἂν δὲν τὸ καταλαβαίνει».
«Παιδιά μου, προσπαθῆστε νὰ ἀποκτήσετε ἕνα πνεῦμα συνεχοῦς προσευχῆς. Ζητήσατε τὸ ἐπιμόνως ἀπὸ τὴν Μητέρα τοῦ Θεοῦ, ἡ ὁποία προσεύχεται ἀκοίμητα γιὰ μᾶς, ὅπως σας ἔχω ξαναπεῖ πολλὲς φορές».
«Νὰ εἶσθε θαρραλέοι κι ὅταν σας στέλνῃ ὁ Κύριος μεγάλες δοκιμασίες».
«Τὰ πάθη σας ὑπερδυναμώνουν, ἡ προσευχὴ ἀσθενεῖ καὶ οὔτε κἂν θέλει κανεὶς νὰ προσεύχεται. Ἡ προσοχή μας καταναλώνεται ἀπὸ διάφορες ἐπιθυμίες καὶ πάθη. Ἀκριβῶς τότε, σὰν ἐπὶ σκοποῦ, συναντῶνται τέτοιες ἐσωτερικὲς καὶ ἐξωτερικὲς ἀποτυχίες, ποὺ κάνουν ἕνα ἀδύνατο ἄνθρωπο νὰ πέση στὴν κατάθλιψη. Αὐτὸ τὸ πάθος, ἡ κατάθλιψη, σκοτώνει κάθε τι τὸ ἅγιο, κάθε τί τὸ ζωντανὸ καὶ ἀνθρώπινο».
«Πιὸ γρήγορα θὰ σταυρωθῆτε ἐπάνω στὸν σταυρό, ὅταν προσεύχεσθε ὅπως προσευχόντουσαν πολλοὶ ἀπὸ τοὺς πνευματικούς μας ἥρωες τὸν παλαιὸ καιρό. Νὰ λέτε: «Ἀναστήτω ὁ Θεὸς καὶ διασκορπισθήτωσαν οἱ ἐχθροὶ αὐτοῦ καὶ φυγέτωσαν ἀπὸ προσώπου αὐτοῦ οἱ μισοῦντες αὐτόν». Ἂν τὸν ἔχῃ κανείς, νὰ τὸν διαβάζῃ τὸν κανόνα στὸν Τίμιο καὶ Ζωοποιὸ Σταυρὸ τοῦ Χριστοῦ, καὶ τότε θὰ σταυρωθῆ ξανὰ ἐπάνω στὸν σταυρό. Παρακαλέσατε τὸν Παρηγορητὴ τῶν ψυχῶν καὶ τῶν σωμάτων μας, νὰ σᾶς μαλακώνῃ, νὰ σᾶς συγχωρῇ, νὰ μπαίνει μέσα στὴν ψυχή σας καὶ νὰ διώχνῃ μακριὰ τὴν φοβερὴ κατάθλιψη ποὺ σᾶς πλακώνει».
«Ἰδού, μερικὰ λόγια ἀπὸ τὸν κανόνα τοῦ Τιμίου καὶ Ζωοποιοῦ Σταυροῦ:
Χαῖρε, Σταυρέ, ἡ ἀνάστασις πάντων,
Χαῖρε, Σταυρέ, ἀνόρθωσις τῶν πεπτωκότων,
Χαῖρε, Σταυρέ, τῶν παθῶν ὁ νεκρωτής,
Χαῖρε, Σταυρέ, ἀνατρέπων ἡμῶν τὰς βουλάς.
Χαῖρε, Σταυρέ, ἰσχύς μου, στερέωμα καὶ δύναμις,
Χαῖρε, Σταυρέ, ρύστης καὶ προστάτις μου κατὰ τῶν πολεμούντων.
Χαῖρε, Σταυρέ, ὑπερασπιστά μου καὶ ἀντιλῆπτορ,
Χαῖρε, Σταυρέ, δόξα μου καὶ κραταίωμα,
Χαῖρε, Σταυρέ, ἀένναος φύλαξ καὶ προστάτης.
Ἔκτεινον τὰς χεῖράς σου, εὐλογημένη Δέσποινα Θεοτόκε, ἐν εἴδει σταυροῦ, πρὸ τὸν ἐπὶ Σταυροῦ ὑψωθέντα καὶ πρόσδεξαι σήμερον, Παρθένε, τὰς ἱκεσίας πάντων τῶν δεομένων σου».