Θεοτοκονύμια - Ονόματα της Παναγίας

[ΜΑΝΩΛΗΣ]

Παναγία Κεχαριτωμένη Τροιζηνία



Ιδρύθηκε από τον Πατέρα Επιφάνειο Θεοδωρόπουλο το 1976. Οι πρώτοι μοναχοί εγκαταστάθηκαν ένα χρόνο αργότερα, ανήμερα της γιορτής της Παναγίας της Ζωοδόχου Πηγής. Είναι πολύ κοντά στον σύγχρονο οικισμό της Τροιζήνας, νοτιανατολικά του.

Αποτελεί τη μία από τις δύο ανδρικές μονές της Ιεράς Μητροπόλεως της περιοχής που είναι άβατες.

Οι πολλές δωρεές πιστών και τα ακόμα περισσότερα αφιερώματα κάλυψαν τα έξοδα της ανοικοδόμησής της που έγινε ταχύτατα. Σήμερα στη μονή είναι εγγεγραμμένοι 20 εγκαταβιούντες μοναχοί, οι οποίοι παρουσιάζουν ένα μεγάλο φιλανθρωπικό έργο με δραστηριότητες σε ολόκληρη την περιοχή.

[ΜΑΝΩΛΗΣ]

Παναγία Κεχρινιώτισσα Κεφαλλονιά



Στὶς 23 Αὐγούστου ἑορτάζεται ἡ ἀπόδοση τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου, τὰ λεγόμενα «ἐννιάμερα», ὅπως τὰ λέει ὁ λαός.

Μιὰ ἀπὸ τὶς ἐκκλησίες, ποὺ πανηγυρίζουν στὴν Κεφαλλονιά, εἶναι καὶ τῆς Παναγίας τοῦ Κεχριώνα ἢ Κεχριωνιώτισσας, ποὺ βρίσκεται λίγο ἔξω ἀπὸ τὸ Ληξούρι. Ἄλλη μιὰ ὀνομασία τῆς Παναγίας μας, ἄλλο ἕνα μεγάλο θαῦμα.

Τὸ μεγαλύτερο ἴσως θαῦμα ποὺ ἔγινε ποτέ, ὅπως μᾶς εἶπε καὶ μᾶς ἀφηγήθηκε ὁ Πρωτοσύγκελος τῆς Ἱ. Μητροπόλεως Κεφαλληνίας π. Γεράσιμος Φωκᾶς κατὰ τὴν ἐπίσκεψή μας στὸ νησί.

Βρισκόμαστε στὸ ἔτος 1694. Ἡ Κεφαλλονιὰ δεχόταν τὶς ἀνελέητες ἐπιδρομὲς Ἀγαρηνῶν πειρατῶν, ποὺ βεβήλωναν μοναστήρια καὶ λεηλατοῦσαν ὁλόκληρα χωριά.

Σὲ μιὰ ἀπὸ αὐτὲς τὶς ἐπιθέσεις αἰχμαλωτίστηκαν τρεῖς νέοι ἀπὸ τὴν περιοχὴ τοῦ Ληξουρίου – ὁ Ἰάκωβος, ὁ Γεώργιος καὶ ὁ Ἰωάννης- καὶ ὁδηγήθηκαν σκλάβοι στὴ Βερβερία (Μπαρμπαριά), τὸ σημερινὸ Ἀλγέρι.


Στὸ σκοτεινὸ κελὶ ποὺ τοὺς ἔριξαν, ἄκουγαν τὶς κραυγὲς ἀπὸ τὰ βασανιστήρια τῶν ἄλλων αἰχμαλώτων καὶ μέσα στὴν ἀπελπισία καὶ τὸν τρόμο ποὺ βίωναν, παρακαλοῦσαν τὴν Παναγία νὰ μὴν ἔχουν τὸν ἴδιο μαρτυρικὸ θάνατο.

Στὶς 22 Αὐγούστου 1694, παραμονὴ τῆς ἑορτῆς τῆς Παναγίας τῆς Κεχριωνιώτισσας, οἱ τρεῖς νέοι ἔστρεψαν ξανὰ τὴ σκέψη τους καὶ τὴν καρδιά τους στὴν Παναγία καὶ στὸ χωριό τους ποὺ γιόρταζε.

Ἁλυσοδεμένοι, ὅπως ἦταν, ἀγκαλιάστηκαν σφιχτὰ καὶ μέσα σὲ λυγμοὺς δακρύων προσευχήθηκαν θερμὰ στὴν Παναγία νὰ πεθάνουν στὸν ὕπνο τους, παρὰ ἀπὸ τὰ φρικτὰ βασανιστήρια.

Καὶ μέσα στὴν ἐξάντληση ἀπὸ τὴν πείνα, τὸ φόβο καὶ τὴν ἀπόγνωση, ἀποκοιμήθηκαν. Καὶ ξύπνησαν, νιώθοντας ἐλαφριὲς τὶς ἁλυσίδες καὶ μὴ μπορώντας νὰ ἀνοίξουν τὰ μάτια τους ἀπὸ τὸ φῶς ποὺ ἀντίκριζαν μετὰ ἀπὸ τόσο καιρό.

Οἱ θαυματουργὲς πολλὲς εἰκόνες της, μὲ τὰ ἀκοίμητα καντήλια, τὶς ἄσβεστες λαμπάδες ἀπὸ μελισσοκέρι, τὰ μύρια ἀφιερώματα, τὰ ἀσημένια περίτεχνα πουκάμισα, τὶς μετάνοιες, τὰ δάκρυα, τοὺς ἀσπασμούς, τὰ τάματα, τὶς ὑποσχέσεις, τὶς παρακλήσεις καὶ τὶς εὐχαριστίες.

Νηστεύουν, ἐξομολογοῦνται, μεταλαμβάνουν πολλοί.

Σαγηνεύει τὸ ἱερὸ καὶ ὡραῖο πρόσωπο τῆς Θεοτόκου. Σὲ κάνει νὰ καταθέσεις τὸ βάρος σου, τὸν πόνο σου, τὸν πικρὸ λογισμό σου, τὴν ἀθυμία, τὴν κόπωση, τὸν στεναγμὸ καὶ τὴ στεναχώρια σου».

-Οἱ τρεῖς νέοι, γιὰ νὰ ἐκφράσουν τὴ μεγάλη εὐγνωμοσύνη τους πρὸς τὴν Παναγία μας, ἀποφάσισαν νὰ ἀφιερωθοῦν σὲ Ἐκείνη καὶ μέχρι τὸ τέλος τοῦ βίου τους λάτρευαν τὴ Δέσποινα τοῦ Κόσμου καὶ διακονοῦσαν στὸν ναό της.

Ἐτάφησαν δὲ μέσα σὲ αὐτόν, ὅπου μιὰ ταφόπλακα ἔχει χαραγμένα τὰ ὀνόματά τους. Οἱ βαριὲς ἁλυσίδες τους εἶναι κρεμασμένες γύρω ἀπὸ τὸν θρόνο τῆς Παναγίας, γιὰ νὰ μαρτυροῦν τὸ ὑπερφυὲς θαῦμα, καὶ κοντὰ στὸ γεφύρι τοῦ χωριοῦ, ὅπου βρέθηκαν οἱ ἴδιοι, ὑπάρχει μαρμάρινο μνημεῖο.

Εἴθε ἡ Παναγία μας νὰ μᾶς ἐλευθερώνει ἀπὸ κάθε αἰχμαλωσία, σωματικὴ καὶ ψυχική. Καὶ νὰ μᾶς ὁδηγεῖ στὴ ζωή μας μὲ τρόπους ποὺ ἐμεῖς δὲν φανταζόμαστε ὅτι ὑπάρχουν.

[ΜΑΝΩΛΗΣ]

Παναγία Κήπου Μήλος



Στο νότιο τμήμα του νησιού, στην περιοχή Κήπος θα βρείτε μία ακόμη εκκλησία αφιερωμένη στην Παναγία. Η διαφορετικότητα της Παναγίας του Κήπου έγκειται στο ότι είναι η παλαιότερη εκκλησία του νησιού. Χτισμένη τα Βυζαντινά χρόνια (5ο αιώνα μ.Χ.), αξίζει να την επισκεφτείτε, όχι μόνο γιατί είναι καλοδιατηρημένη και διαθέτει εξαιρετική αρχιτεκτονική, αλλά και για να δείτε ένα από τα δύο βαπτιστήρια που υπάρχουν στο νησί, καθώς και κομμάτια μιας μαρμάρινης σαρκοφάγου της Ελληνιστικής περιόδου.

[ΜΑΝΩΛΗΣ]

Παναγία Κιβωτός Λεμεσού



Η εκκλησία της Παναγίας Kιβωτού είναι κτισμένη στον παραδοσιακό πυρήνα του χωριού Άγιος Θεόδωρος. Είναι μονόκλιτη ξυλόστεγη εκκλησία με σχετικά μεγάλο μήκος. Έχει εξωτερικές διαστάσεις 21.55χ5.50μ. περιλαμβανομένης της ημικυ- κλικής αψίδας του ιερού που είναι εγγεγραμμένη σε ευθύ ανατολικό τοίχο. Οι τοιχοποιίες της εκκλησίας είναι δομημένες με σκληρούς ακανόνιστους λίθους. Η ανωδομή είναι ξύλινη ιδιαίτερα επικλινής δίρριτη στέγη επικαλυμμένη με πήλινο πλακοειδές αγκιστρωτό κεραμίδι. Η κεντρική είσοδος της εκκλησίας είναι δίφυλλη ξύλινη θύρα με αψιδωτό ανώφλι στο μέσο του νότιου τοίχου. Πέραν της ανωτέρω θύρας υπάρχει και δεύτερη θύρα στο πίσω μέρος του βόρειου τοίχου η οποία ανοίχθηκε μεταγενέστερα. Πέραν των ανωτέρω θυρών στο φωτισμό της εκκλησίας συμβάλλουν και δύο παράθυρα στο νότιο τοίχο. Στον δυτικό τοίχο της εκκλησίας διασώζονται υπολείμματα τοιχογραφιών του 15ου-16ου αιώνος. Το δάπεδο της εκκλησίας είναι από κυπριακό γυψομάρμαρο. Το ιερό βήμα είναι υπερυψωμέν0 κατά ένα σκαλί σε σχέση με την υπόλοιπη εκκλησία και διαχωρίζεται με ξυλόγλυπτο εικονοστάσιο του 17ου αιώνος το οποίο προφανώς αντικατέστησε άλλο παλαιότερο. Τα βημόθυρα ζωγραφίστηκαν από τον Ιωαννίκιο το 1667. Στην αγία τράπεζα στο ιερό υπάρχει ξύλινο σκαλιστό κουβούκλιο επιζωγραφισμένο. Στον δυτικό τοίχο της εκκλησίας υπάρχει μικρός ξύλινος γυναικωνίτης. Η ανάβαση στο γυναικωνίτη επιτυγχάνεται μέσω ξύλινης σκάλας η οποία εκτείνεται στο νότιο ήμισυ του δυτικού τοίχου. Η εκκλησία είναι μνημείο Β πίνακα και χρονολογείται στα τέλη του 15ου αιώνος.

[ΜΑΝΩΛΗΣ]

Παναγία Κισσιώτισσα Αλμυρού



«Παναγία Κισσιώτισσα» λέγεται η εφέστια και η δικαιούχος ονοματοδότρα εικόνα του Μοναστηριού που καταχρηστικά ονομάστηκε και εξακολουθεί να ονομάζεται και είναι γνωστό ως «Άνω Μονή Παναγίας Ξενιάς», ενώ η πραγματική του ονομασία ήταν πάντοτε «Ιερά Μονή Παναγίας Κισσιώτισσας» και επίσημα «Ιερά Μονή Κοιμήσεως της Θεοτόκου».

Η ονομασία «Παναγία Κισσιώτισσα» δόθηκε στην εφέστια εικόνα του Μοναστηριού αυτού, στην εικόνα της «Κοιμήσεως της Θεοτόκου» γιατί, σύμφωνα με μία πανάρχαια παράδοση η εικόνα αυτή βρέθηκε πάνω σε μια βελανιδιά περιτυλιγμένη με κισσό στο χώρο του Μοναστηριού αυτού.

Το Μοναστήρι της Παναγίας Κισσιώτισσας του Αλμυρού είναι το αρχαιότερο μοναστήρι της Θεσσαλίας και ίσως και το αρχαιότερο της Ελλάδας. Ιδρύθηκε το 647 μ. Χ.

Κατά μία εκδοχή, το 647 μ. Χ., που θεωρείται έτος ίδρυσης του μοναστηριού αυτού, είναι το έτος κατά το οποίο βρέθηκε η εικόνα της «Παναγίας Κισσιώτισσας» πάνω στη βελανιδιά. Η βελανιδιά αυτή ήταν φυτρωμένη ακριβώς στη θέση του Ιερού Βήματος του σημερινού ναού του Μοναστηριού. Οι πρώτοι μοναχοί δεν θέλησαν να μετακινήσουν την εικόνα από τη θέση στην οποία βρέθηκε. Έτσι έκοψαν οριζόντια τον κορμό της βελανιδιάς αυτής και τον χρησιμοποίησαν ως βάση Αγίας Τράπεζας και γύρω της έχτισαν τον πρώτο ναό του Μοναστηριού τους. Όταν ύστερα από χρόνια σάπισε αυτός ο κορμός της βελανιδιάς χρησιμοποιήθηκε ως βάση της Αγίας Τράπεζας του ναού ένα κιονόκρανο ενός αρχαιοελληνικού ναού που ήταν εκεί κοντά, μάλλον της θεάς Άρτεμης.

Το Μοναστήρι αυτό ήταν γνωστό σ’ όλη την γύρω περιοχή μ’ αυτές και μόνο τις δύο ονομασίες, την επίσημη «Ιερά Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου» και την προσωνυμία «Ιερά Μονή Παναγίας Κισσιώτισσας», επί εφτακόσια ολόκληρα χρόνια, από το 647 μέχρι περίπου το 1350 μ. Χ. Επί εφτακόσια χρόνια όλοι οι κάτοικοι της γύρω περιοχής, όλοι οι κάτοικοι των χωριών και οικισμών της Όρθρης, την «Παναγιά Κισσιώτισσα» λάτρευαν, την «Παναγιά Κισσιώτισσα» λιτάνευαν, την «Παναγιά Κισσιώτισσα» παρακαλούσαν σε κάθε κίνδυνο, σε κάθε δύσκολη κατάσταση. Την «Παναγιά Κισσιώτισσα» προσκαλούσαν και την λιτάνευαν τριγύρω στα χωράφια τους παρακαλώντας την να μεσιτεύσει να έρθει από τους ουρανούς η ζωογόνος βροχή για να ζωηρέψουν τα σπαρτά τους που κινδύνευαν ν’ αφανιστούν από πολύμηνη ξηρασία. Την «Παναγιά Κισσιώτισσα» παρακαλούσαν να διώξει μακριά τα καταστροφικά σμήνη των ακρίδων που εξαφάνιζαν ό,τι φύτρωνε στα χωράφια τους.

Κάπου στα 1350 ήρθαν και εγκαταστάθηκαν στην απόκρυφη αυτή πλαγιά της Όρθρης και φιλοξενήθηκαν στο Μοναστήρι της Παναγίας Κισσιώτισσας, οι καλόγεροι του «Μοναστηριού του Κουκλιά». Μαζί τους κουβαλούσαν το πολυτιμότερο κειμήλιο του δικού τους Μοναστηριού, την εικόνα της βρεφοκρατούσας Παναγιάς, την «Παναγία Ξενιά».

Έτσι από το 1350 το Μοναστήρι της Παναγίας Κισσιώτισσας είχε δύο ξακουστές και θαυματουργές εικόνες Παναγίας, δύο «Παναγιές». Η μία «Παναγιά» ήταν η αρχική, η εφέστια εικόνα του Μοναστηριού, η εικόνα της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, η «Παναγιά Κισσιώτισσα», η αρχόντισσα και οικοδέσποινα του Μοναστηριού. Η άλλη «Παναγιά» ήταν η «Παναγία Ξενιά», η εικόνα που έφεραν μαζί τους οι καλόγεροι του «Μοναστηριού του Κουκλιά». Ήταν η εικόνα που με θαυμαστό τρόπο είχε παρουσιασθεί μέσα από τα κύματα της θάλασσας στην παραλιακή περιοχή της «Λάκα Παναγιάς» γύρω στα 850 μ. Χ.

[ΜΑΝΩΛΗΣ]

Παναγία Κιτρινοπετρίτισσα Αυστραλία



Οι Θεοτόκος κίτρινο Ροκ (Kitrinopetritissa) στην Αυστραλία (2012)

4 Οκτ.

Σήμερα όλα της Αυστραλίας χαίρεται καθώς γιορτάζουμε την πρώτη εικόνα της Υπεραγίας Θεοτόκου και την Παναγία Θεοτόκο της Yellow Rock, το Kitrinopetritissa. Το ιερό Icon στηρίζεται σε Μονή Αγίου Γεωργίου στο Yellow Rock, Springwood. Σύμφωνα με τους λογαριασμούς, οι Υπεραγίας Θεοτόκου έκανε ένα θαύμα σε αυτό το site και το εικονίδιο ανατέθηκε να είναι βαμμένα. Μπορεί οι περισσότεροι Παναγία και της Παναγίας Θεοτόκου μεσιτεύει για μας και να μας σώσει.

Απολυτίκιον
Ηχος α'. Τῆς ἐρήμου πολίτης.
Μυστικήν ως λυχνίαν της θερμής ευσπλαγχνίας σου, και πηγήν αφθόνων χαρίτων την Εικόνα σου έχοντες. Φαιδράν σοι συγκροτούμεν εορτήν και πόθω υποκλίνοντες αυτή ψυχής γόνατα και σώματος οι πιστοί βοώμεν σοι ασιγήτως · Δόξα τοις μεγαλείοις σου Αγνή, δόξα τοις θαυμασίοις σου, δόξα τη ση χρηστότητι Αγνή, Κιτρινοπετρίτισσα.

Απολυτίκιον Έτερον
Ηχος δ'. Ταχὺ προκατάλαβε.
Ως σκήνωμα άγιον των δωρεών σου Αγνή, την θείαν Εικόνα σου Μονή ημών η σεπτή πλουτούσα αγάλλεται , χάριν γαρ αναβλύζεις εξ αυτής της αενάως, άρδουσα τας καρδίας των εκ πόθου βοώντων · Χαίρε Κεχαριτωμένη Κιτρινοπετρίτισσα.

[ΜΑΝΩΛΗΣ]

Παναγία Κλεισούρας (ή Κλεισουργίων) Καστοριάς



Σημαντικό ιερό προσκύνημα της Δυτικής Μακεδονίας, η μονή Παναγίας Κλεισούρας είναι χτισμένη στην ευρύτερη περιοχή του ομώνυμου χωριού.

Σύμφωνα με την παράδοση, η φρουριακού χαρακτήρα μονή ιδρύθηκε στις αρχές του 14ου αιώνα από το μοναχό Νεόφυτο και ανασυστήθηκε στις αρχές του 19ου αιώνα από τον αγιορείτη μοναχό Ησαΐα.

Το καθολικό της μονής, που χρονολογείται από το 18ο αιώνα, κοσμείται με ξυλόγλυπτο τέμπλο και αξιόλογες τοιχογραφίες.

Κατά τη διάρκεια του Μακεδονικού Αγώνα η μονή αποτέλεσε τόπο φιλοξενίας πολυάριθμων Μακεδονομάχων. Ύστερα από μακρά περίοδο εγκατάλειψης, το μοναστήρι επαναλειτουργεί τις τελευταίες δεκαετίες ως γυναικεία κοινοβιακή μονή.

Στη μονή Γενεθλίου της Θεοτόκου Κλεισούρας, κατά το διάστημα όπου δεν υπήρχε μοναστική αδελφότητα και οργανωμένη κοινοβιακή ζωή, ασκήτεψε και αγίασε η γερόντισσα Σοφία, που καταγόταν από τον Πόντο. Τα ιερά λείψανα της Οσίας Σοφίας, της ασκήτριας της Κλεισούρας, φυλάσσονται στη μονή.

Η μονή της Παναγίας Κλεισούρας εορτάζει στο Γενέσιον της Θεοτόκου, στις 8 Σεπτεμβρίου.

[ΜΑΝΩΛΗΣ]

Παναγία Κοιμητηρίων Πάτμος



Ο Ιερός ναός της Παναγίας Διασώζουσας κτίσθηκε πριν το 1500 μ.χ. από πατμιακή οικογένεια. Το 1599 ο ναός ανακαινίσθηκε από δωρεές Πατμίων, εξαιτίας της θαυματουργής εικόνας της Παναγίας που γι αυτό ονομάστηκε Διασώζουσα. Έχουν καταγραφεί πολλά θαύματα μεταξύ αυτών και σύμφωνα πάντα με την παράδοση, η διάσωση το 1732 του Πάτμιου Ευστράτιου Γλυκονικήτα από τα χέρια των Πειρατών.
Το 1732, εποχή κατά την οποία η πειρατεία των Αλγερινών και άλλων πειρατών ελυμαίνετο τη Μεσόγειο και κυρίως τα νησιά του Αιγαίου Πελάγους, ο Πάτμιος Ευστράτιος Γλυκονικήτας ενώ ψάρευε στην παραλιακή θέση Κουβάρι όπου υπάρχει το κάθισμα του αγίου Ιωσήφ του Μνήστορος, συνελήφθη, ληστεύθηκε, αιχμαλωτίστηκε και μεταφέρθηκε στην Τρίπολη της Βόρειας Αφρικής, όπου φυλακίστηκε από Αλγερινούς πειρατές. Μεγάλο πένθος έφερε στην οικογένεια του διότι νόμισε ή ότι πνίγηκε ή ότι δολοφονήθηκε από κακοποιά ξένα στοιχεία.

Παρηγοριά του Γλυκονικήτα, ήταν οι προσευχές του στην Παναγία Διασώζουσα , που την παρακαλούσε μέρα και νύχτα να τον γλυτώσει από τη φυλακή. Μετά από τρία χρόνια, ενώ προσευχόταν παρακαλώντας την για την σωτηρία του, παρουσιάζεται μπροστά του μέσα στη φυλακή μια μεγαλόσωμη, σεμνοπρεπής γυναίκα, η οποία του ζήτησε να τον ακολουθήσει. Στην ερώτηση του δε ποια ήταν η Παναγία απάντησε: Διασώζουσα με ονομάζουν και είμαι γνωστή σου. Πριν καλά - καλά συνειδητοποιήσει την απάντηση, ο Γλυκονικήτας βρέθηκε ξαφνικά ελεύθερος στην παραλία της περιοχής Κουβάρι, όπου είχε προ τριετίας συλληφθεί από τους πειρατές όταν ψάρευε.

Ο Γλυκονικήτας επέστρεψε στο σπίτι του στη Χώρα, όπου η γυναίκα του δεν τον αναγνώρισε , γιατί οι κακουχίες της φυλακής και τα βασανιστήρια τον είχαν κάνει αγνώριστο. Για να του ανοίξει και να τον δεκτεί, άρχισε να εξιστορεί πράξεις, γεγονότα και περιστατικά της οικογένειάς τους.

Τέλος και προκειμένου να ευχαριστήσει την Παναγία την Διασώζουσα που τον έσωσε, δημιουργεί την αργυρή επένδυση της εικόνας της με όλα τα ασημικά σκεύη του σπιτιού του. . Επιστρέφοντας μάλιστα από τον τεχνίτη με την επένδυση στα χέρια του, προκειμένου να καλυφθεί η θαυματουργή εικόνα, βρίσκει στο δρόμο μερικά χρυσά φλουριά, με τα οποία και επιχρύσωσε τον ασημένιο επενδυτή της Παναγίας της Διασώζουσας όπως φαίνεται ακόμη και σήμερα.

Από τότε κάθε χρόνο εκατοντάδες πιστοί, συρρέουν στην Αγρυπνία της και στην περιφορά της εικόνας της .

[ΜΑΝΩΛΗΣ]

Παναγία Κόκκινη Κόνιτσα



Σε λοφώδη τοποθεσία, στα βορειοδυτικά της πόλης και σε μικρή απόσταση από αυτήν βρίσκεται η εκκλησία της Κόκκινης Παναγιάς. Ο ναός είναι αφιερωμένος στη Ζωοδόχο Πηγή και κτίστηκε στα τέλη του 13ου αιώνα στον τύπο της μονόκλιτης ξυλόστεγης βασιλικής.

Στην τοιχοδομία του ναού κυριαρχούν πλίνθοι, που προέρχονται από κοντινό ρωμαϊκό παλαιοχριστιανικό κτίριο. Παρόλο που οι περισσότερες από τις τοιχογραφίες του ναού καταστράφηκαν, λιγοστές αλλά αξιόλογης τέχνης, διασώζονται στο χώρο του ιερού και χρονολογούνται στα τέλη του 14ου αιώνα.

Πιθανά αποτελεί ενοριακό ναό παρακείμενου οικισμού, ο οποίος σήμερα δεν υφίσταται.

[ΜΑΝΩΛΗΣ]

Παναγία Κολυβιανή Μεσσαρά Ηρακλείου Κρήτης



Στην Μεσσαρά του Νομού Ηρακλείου Κρήτης, βρίσκεται η γυναικεία κοινοβιακή Μονή της Παναγίας της Καλυβιανής.
Από τα βυζαντινά χρόνια υπήρχε στον τόπο τούτο ανδρικό Μοναστήρι, απομεινάρι του οποίου είναι το εκκλησάκι της Ζωοδόχου Πηγής, του 14ου αιώνα, στο οποίο κατά την παράδοση βρέθηκε η Θαυματουργός εικόνα του Ευαγγελισμού, μικρή σε μέγεθος και λαϊκής τέχνης.
Το Μοναστήρι αυτό καταστράφηκε από τους Τούρκους και οι μοναχοί έγιναν ομολογητές και μάρτυρες της πίστεως.
Ακολούθησε μια περίοδος που οι μοναχοί σκορπισμένοι από τον φόβο των Τουρκών ζούσαν σαν καλυβίτες. Ένας από αυτούς ήταν και ο Όσιος Χαράλαμπος από της Δαφνές Τεμένους. Ο τάφος του υπάρχει πίσω από το Ιερό του Καθολικού της Μονής και λίγο πιο αριστερά βρίσκεται Ναός αφιερωμένος σ΄αυτόν. Εορτάζει στα εννιάμερα της Παναγίας, στις 23 Αυγούστου.
Το Μοναστήρι αποκτά και πάλι ζωή με επίκεντρο το μικρό εκκλησάκι. Τα βιβλία της Μονής, χρονολογούνται από το έτος 1873 και δείχνουν πως επιτελείτο και τότε φιλανθρωπικό έργο προς τους πάσχοντας αδελφούς, (φυλακισμένους, άπορους, νόθα και ορφανά παιδιά, σχολεία κτλ).
Στις αρχές του 20ου αιώνα με εντολή του τότε Επισκόπου Αρκαδίας κ. Βασιλείου Μαρκάκη, κτίζεται το έτος 1927 ο Ι. Ν. της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, πού τώρα λειτουργεί ως καθολικό της Μονής.
Το έτος 1956 όταν Επίσκοπος Αρκαδίας εκλέγεται ο μετέπειτα Μακαριστός Αρχιεπίσκοπος Κρήτης Τιμόθεος Παπουτσάκης, στη Μονή υπάρχει μόνο ένας μοναχός, ο π. Ευμένιος Συγγελάκης. Ο νέος Επίσκοπος μελετά τις ανάγκες της περιοχής και αποφασίζει την δημιουργία φιλανθρωπικού έργου στο χώρο της Μονής.
Η Μονή μετατρέπεται σε γυναικεία με τη χειροθεσία των πρώτων αδελφών με σκοπό τη λατρεία του Θεού και τη φιλανθρωπία.
Ένα συγκρότημα ιδρυμάτων αναπτύσσεται γύρω από τη Μονή: Ορφανοτροφείο «Στοργή της Παναγίας», Γηροκομείο «Οι Άγιοι Δέκα», Κέντρο εφηβικής προστασίας «Η Αγία Σκέπη», Παιδική προστασία «Η Θεοτόκος», Σχολή κοπτικής ραπτικής «Ο Ευαγγελισμός».
Εδώ φιλοξενούνται ψυχές ταλαιπωρημένες και πληγωμένες από τη ζωή και τους ανθρώπους. Στόχος είναι η σωστή ψυχοσωματική ανάπτυξη των παιδιών και η ομαλή ένταξη τους στο κοινωνικό σύνολο, καθώς και η παρηγοριά και ανακούφιση κάθε πονεμένης ψυχής του Γηροκομείου.
Παράλληλα λειτουργούν εργαστήρια Ιεροραπτικής, Αγιογραφίας Υφαντικής, Μουσείο Εκκλησιαστικού και λαογραφικού τύπου, Δημοτικό σχολείο Δημόσιο και Νηπιαγωγείο, για τα παιδιά των ιδρυμάτων και της γύρω περιοχής και κατασκήνωση στον Κόκκινο Πύργο, για τις διακοπές των παιδιών των ιδρυμάτων.
Για να λειτουργήσουν όλα αυτά χρειάζεται αυταπάρνηση, θυσία, και πολύς αγώνας. Οι Αδελφές της Μονής (40-45 τον αριθμό) προσφέρουν τον εαυτόν τους, νύκτα και ημέρα, στην υπηρεσία του Θεού και των ανθρώπων υπό την καθοδήγηση πρώτα της μακαριστής γερόντισσας Νεκταρίας Βασιλάκη (09-08-1963—11-04-2004) και τώρα της Ηγουμένης Τιμοθέης Γερακάκη.
Συμπαραστάτης στο έργο της αδελφότητας είναι ο δάσκαλος και διευθυντής για 35 χρόνια του Δημοτικού Σχολείου και Πνευματικός της Μονής π. Νεκτάριος Πατεράκης.
Όλα αυτά πραγματοποιούνται κάτω από την πατρική συμβουλή και καθοδήγηση του ιδρυτή της Μονής κ. Τιμοθέου και όταν εκείνος ανεβαίνει στον Αρχιεπισκοπικό θρόνο, υπό την πατρική ευλογία του μακαριστού Μητροπολίτου Γορτύνης και Αρκαδίας, κυρού Κυρίλλου Κυπριωτάκη (24-04-2005).
Το έργο της Μονής συνεχίζεται τώρα κάτω από το στοργικό βλέμμα του νυν Μητροπολίτου Γορτύνης και Αρκαδίας κ. Μακαρίου, πνευματικού τέκνου του Μακαριστού Αρχιεπισκόπου Κρήτης κυρού Τιμοθέου.
Ἱδρύματα Ἱ. Μ. Καλυβιανῆς: Στοργῆς, Παιδικῆς Προστασίας καί Οἶκος Εὐγηρίας.