Θεοτοκονύμια - Ονόματα της Παναγίας

Πνευματικά θέματα της Ορθόδοξης πίστης μας - Spiritual subjects of our Orthodox faith.

Συντονιστές: Anastasios68, Νίκος, johnge

Άβαταρ μέλους
ΜΑΝΩΛΗΣ
Δημοσιεύσεις: 5627
Εγγραφή: Δευτ Ιαν 06, 2014 11:38 am

Re: Θεοτοκονύμια - Ονόματα της Παναγίας

Δημοσίευσηαπό ΜΑΝΩΛΗΣ » Τρί Ιαν 12, 2016 7:18 pm

Παναγία Αρκουδιώτισσα Χανιά

Εικόνα

Σύναξη της Παναγίας της Αρκουδιώτισσας στα Χανιά
Ημερομηνία εορτής: 02/02/2016
Τύπος εορτής: Σταθερή.
Εορτάζει στις 2 Φεβρουαρίου εκάστου έτους.
Άγιοι που εορτάζουν: Σύναξη Της Παναγίας Της Αρκουδιώισσας Στα Χανιά/b]
[b]Βιογραφία

Ο Αρκουδοσπηλιός (ή αλλιώς Σπήλαιο Παναγίας της Αρκουδιώτισσας ή Αρκούδια, Αρκούδα ή Αρκούδαινα) βρίσκεται στο Ακρωτήρι Χανίων, κοντά στη Μονή Γουβερνέτου. Από εκεί ξεκινάει το μονοπάτι – μήκους περίπου δύο χιλιομέτρων, το οποίο διασχίζει το Φαράγγι Αυλάκι και οδηγεί στην είσοδο του σπηλαίου. Πολύ κοντά βρίσκεται και η Μονή Καθολικών.

Ο Αρκουδοσπηλιός πήρε το όνομά του από έναν σταλαγμίτη, που μοιάζει με αρκούδα σκυμμένη έτοιμη να πιει νερό από τη μικρή λιμνούλα, η οποία έχει δημιουργηθεί εκεί. Η παράδοση αναφέρει ότι η Παναγία τιμώρησε την αρκούδα μετατρέποντας την σε βράχο γιατί στερούσε από τους μοναχούς το λιγοστό νερό που υπήρχε στην περιοχή.

Από τις επιγραφές, που έχουν βρεθεί στο εσωτερικό του Αρκουδοσπηλιού, θεωρείται ότι αποτελούσε χώρο λατρείας του Απόλλωνα και της Άρτεμης.

Σήμερα μέσα στον Αρκουδοσπηλιό υπάρχει ένα μικρό εκκλησάκι αφιερωμένο στην Παναγία την Αρκουδιώτισσα, το οποίο γιορτάζει στις 2 Φεβρουαρίου (της Υπαπαντής του Χριστού). Συνηθίζεται από τους ντόπιους να ανάβουν φωτιές και να διανυκτερεύουν την παραμονή της γιορτής και γι’ αυτό η οροφή του Αρκουδοσπηλιού είναι μαυρισμένη.

Εικόνα


Αν θέλεις εύνοια Θεού να ʽχεις και ευλογία
Αφιερώσου ολόκαρδα, κάνʼ το με προθυμία.

Άβαταρ μέλους
ΜΑΝΩΛΗΣ
Δημοσιεύσεις: 5627
Εγγραφή: Δευτ Ιαν 06, 2014 11:38 am

Re: Θεοτοκονύμια - Ονόματα της Παναγίας

Δημοσίευσηαπό ΜΑΝΩΛΗΣ » Τετ Ιαν 13, 2016 4:06 pm

Παναγία Αρχαγγελιώτισσα Ξάνθη

Εικόνα

Σύναξη της Παναγιάς της Αρχαγγελιώτισσας στην Ξάνθη
Ημερομηνία εορτής: 21/11/2016
Τύπος εορτής: Σταθερή.
Εορτάζει στις 21 Νοεμβρίου εκάστου έτους.
Άγιοι που εορτάζουν: Συναξη Της Παναγιας Της Αρχαγγελιωτισσας Στην Ξανθη

Βιογραφία
Η Ιερά Μονή Παναγίας Αρχαγγελιώτισσας βρίσκεται βορειοανατολικά της Ξάνθης και σε υψόμετρο 160 μέτρων. Το μοναστήρι αυτό, καθ' όλη την διάρκεια του χρόνου και μάλιστα στη δεκαπενταύγουστο - αν και το καθολικό του είναι άφιερωμένο στα Εισόδια της θεοτόκου - γίνεται τύπος πανθρακικού προσκυνήματος.

Απο που ακριβώς πήρε το ονομά το μοναστήρι είναι άγνωστο. Κατά μια εκδοχή το πήρε απο την μικρή θαυματουργή εικόνα του 16ου αιώνα μ.Χ. που παριστάνει την Θεοτόκο να παραστέκεται απο τους αρχαγγέλους Γαβριήλ και Μιχαήλ και η οποία εχει την επιγραφή: Αρχαγγελιώτισσα. Είναι δυνατό όμως ο ζωγράφος να εμπνεύσθηκε την εικόνα απο την ονομασία του μοναστηριού. Παράλληλα με την ονομασία Αρχαγγελιώτισσα εκεινα τα χρόνια - ίσως και απο πιό μπροστά - το μοναστήρι αυτό λεγόταν και Παναγία η Χαλκαλιώτισσα. Επίσης, άλλη μια ονομασία του Μοναστηριού είναι και η Σαμακωβιαvή, επειδή κτίστηκε από κατοίκους της συvοικίας Σαμακώβ.

Στη σημερινή της μορφή η Μονή ανοικοδομήθηκε γύρω στο 1840 μ.Χ. από το Μητροπολίτη Ξάνθης Ευγένιο (1831-1848 μ.Χ.). Οι δαπάνες καλύφθηκαν από χρήματα που συγκέντρωσαν οι κάτοικοι με εράνους. Σημαντική υπήρξε η οικονομική υποστήριξη των καπνεμπόρων της Ξάνθης.

Το 1913 μ.Χ., κατά την Πρώτη Βουλγαρική Κατοχή, τα κειμήλια της Μονής αφαιρέθηκαν και μεταφέρθηκαν στη Σόφια.

Σήμερα, η Μονή είναι ανδρώα και στην ανατολική της πτέρυγα στεγάζεται το Εκκλησιαστικό Μουσείο της Μητροπόλεως Ξάνθης.

Μεγαλυνάριον
Ἀρχαγγελιώτισσα ἀγαθή, σκέπε τήν Μονήν Σου, ἀπό πάσης ἐπιβουλῆς καί ἐχθροῦ μανίας, εὐχαῖς Σου παναγίαις, ὅπως σεπτήν μορφήν Σου, κατασπαζώμεθα.

Ἕτερον Μεγαλυνάριον
Χαῖρε ἐνωτίσθης εκ Γαβριήλ, Μῆτερ Θεοτόκε, καί τό χαῖρε δέχου ἡμῶν, τῶν καταφιλούντων Εἰκόνα Σου ἁγίαν καί χάριν λαμβανόντων, ψυχοσωτήριον.

Ἕτερον Μεγαλυνάριον
Ἔχουσα, Παρθένε, τό συμπαθές καί τήν παῤῥησίαν, πρός Υἱόν Σου Μονογενῆ, πάντων αἰτουμένων ἐκπλήρου τάς αἰτήσεις, τῶν καταπροσκυνούντων θείαν Εἰκόνα Σου.

Εικόνα


Αν θέλεις εύνοια Θεού να ʽχεις και ευλογία
Αφιερώσου ολόκαρδα, κάνʼ το με προθυμία.

Άβαταρ μέλους
ΜΑΝΩΛΗΣ
Δημοσιεύσεις: 5627
Εγγραφή: Δευτ Ιαν 06, 2014 11:38 am

Re: Θεοτοκονύμια - Ονόματα της Παναγίας

Δημοσίευσηαπό ΜΑΝΩΛΗΣ » Πέμ Ιαν 14, 2016 1:35 pm

Παναγία Αρχατού Νάξος
Εικόνα
Σύναξη της Παναγίας Αρχατού στην Νάξο[/b]
[b]Ημερομηνία εορτής: Άγνωστη.
Τύπος εορτής: Άγνωστη.
Άγιοι που εορτάζουν: Συναξη Της Παναγιας Αρχατου Στην Ναξο

Βιογραφία
Ο μεγάλος βυζαντινός ναός της Παναγίας στη Αρχατό της Νότιας Νάξου δεν φαίνεται να υπήρξε ενοριακός. Είναι ιδιότυπος δίχωρος ναός με τρούλλο σταυρικού βασικά σχήματος (ίσως εκ περιτροπής). Η νότια κεραία του σταυρού καλύπτει εγκαρσίως το κεντρικό μέρος πλαγίου κλίτους, στο οποίο ο χώρος του Βήματος φέρει χαμηλό τρούλλο, δίνοντας την εντύπωση αρχικού ναΐσκου τύπου «μαυσωλείου».

Ο ναός αποκτά εξαιρετική σημασία απ' το πλήθος των τοιχογραφιών του και των επιγραφών του, μεταξύ των οποίων σημαντικότερη η κτητορική επιγραφή:

«Έτους στφϞδ' ίνδ(ικτιώνος) ιδ' μηνί Σεπτ(εμβρίω) α' Δέ(ησι)ς του δούλου του Θ(εο)ύ Μυχα(ή)λ ιερέος του ζωγράφου»

πράγμα που σημαίνει ότι ο ναός τοιχογραφήθηκε στα 1285/86 μ.Χ.

Ο Ναός, ανήκει στην Ενορία Φιλωτίου.
Εικόνα


Αν θέλεις εύνοια Θεού να ʽχεις και ευλογία
Αφιερώσου ολόκαρδα, κάνʼ το με προθυμία.

Άβαταρ μέλους
ΜΑΝΩΛΗΣ
Δημοσιεύσεις: 5627
Εγγραφή: Δευτ Ιαν 06, 2014 11:38 am

Re: Θεοτοκονύμια - Ονόματα της Παναγίας

Δημοσίευσηαπό ΜΑΝΩΛΗΣ » Παρ Ιαν 15, 2016 10:02 pm

Παναγιά Αρεοβίνδου Κωνσταντινούπολη
Εικόνα
Σύναξη της Υπεραγίας Θεοτόκου εν τοις Αρματίου
Ημερομηνία εορτής: 17/08/2016
Τύπος εορτής: Σταθερή.
Εορτάζει στις 17 Αυγούστου εκάστου έτους.
Άγιοι που εορτάζουν: Συναξη Της Υπεραγιας Θεοτοκου Εν Τοις Αρματιου

Βιογραφία
Η εικόνα της Υπεραγίας Θεοτόκου εν Αρματίου, βρισκόταν στην Κωνσταντινούπολη σε κάποιο μοναστήρι που βρισκόταν στην περιοχή Αρμάτιο. Η περιοχή, έλαβε το όνομα της από τον Στρατιωτικό Αρμάτιο, ανιψιό του τυράννου Βασιλίσκου την εποχή που αυτοκράτορας ήταν ο Ζήνων (474 - 494 μ.Χ.).

Ο εορτασμός της θαυματουργού εικόνας καθιερώθηκε για να τιμήσει την νίκη της Ορθοδοξίας επί των εικονομάχων.

Η εικόνα της Υπεραγίας Θεοτόκου εν Αρματίου εορτάζει δύο φορές τον χρόνο, στις 21 Ιουλίου και στις 17 Αυγούστου.


Αν θέλεις εύνοια Θεού να ʽχεις και ευλογία
Αφιερώσου ολόκαρδα, κάνʼ το με προθυμία.

Άβαταρ μέλους
ΜΑΝΩΛΗΣ
Δημοσιεύσεις: 5627
Εγγραφή: Δευτ Ιαν 06, 2014 11:38 am

Re: Θεοτοκονύμια - Ονόματα της Παναγίας

Δημοσίευσηαπό ΜΑΝΩΛΗΣ » Σάβ Ιαν 16, 2016 9:56 pm

Παναγία Αριών Νάξος
Εικόνα
Σύναξη της Παναγίας Αριών στην Νάξο
Ημερομηνία εορτής: Άγνωστη.
Τύπος εορτής: Άγνωστη.
Άγιοι που εορτάζουν: Συναξη Της Παναγιας Αριων Στην Ναξο

Βιογραφία
Μονόχωρος καμαροσκεπής ναός, αρχικά με δύο εγκάρσια τόξα, μετατραπείς κατά τον 10ο - 11ο αιώνα μ.Χ. σε τρουλλαίο. Κατασκευάσθηκε τότε κτιστό έως άνω τέμπλο με δύο ανοίγματα εκατέρωθεν της Ωραίας Πύλης. Σώζεται μαρμαρόγλυπτος κοσμήτης του 11ου αιώνα μ.Χ. και τμήματα τοιχογραφιών κυρίως του 13ου αιώνα μ.Χ.


Αν θέλεις εύνοια Θεού να ʽχεις και ευλογία
Αφιερώσου ολόκαρδα, κάνʼ το με προθυμία.

Άβαταρ μέλους
ΜΑΝΩΛΗΣ
Δημοσιεύσεις: 5627
Εγγραφή: Δευτ Ιαν 06, 2014 11:38 am

Re: Θεοτοκονύμια - Ονόματα της Παναγίας

Δημοσίευσηαπό ΜΑΝΩΛΗΣ » Τρί Ιαν 19, 2016 8:23 pm

Παναγία Αρματίου Κωνσταντινούπολη

Εικόνα

Σύναξη της Υπεραγίας Θεοτόκου εν τοις Αρματίου
Ημερομηνία εορτής: 17/08/2016
Τύπος εορτής: Σταθερή.
Εορτάζει στις 17 Αυγούστου εκάστου έτους.
Άγιοι που εορτάζουν: Σύναξη Της Υπεραγίας Θεοτόου Εν Τοις Αρματίου


Βιογραφία
Η εικόνα της Υπεραγίας Θεοτόκου εν Αρματίου, βρισκόταν στην Κωνσταντινούπολη σε κάποιο μοναστήρι που βρισκόταν στην περιοχή Αρμάτιο. Η περιοχή, έλαβε το όνομα της από τον Στρατιωτικό Αρμάτιο, ανιψιό του τυράννου Βασιλίσκου την εποχή που αυτοκράτορας ήταν ο Ζήνων (474 - 494 μ.Χ.).

Ο εορτασμός της θαυματουργού εικόνας καθιερώθηκε για να τιμήσει τη νίκη της Ορθοδοξίας επί των εικονομάχων.

Η εικόνα της Υπεραγίας Θεοτόκου εν Αρματίου εορτάζει δύο φορές τον χρόνο, στις 21 Ιουλίου και στις 17 Αυγούστου.


Αν θέλεις εύνοια Θεού να ʽχεις και ευλογία
Αφιερώσου ολόκαρδα, κάνʼ το με προθυμία.

Άβαταρ μέλους
ΜΑΝΩΛΗΣ
Δημοσιεύσεις: 5627
Εγγραφή: Δευτ Ιαν 06, 2014 11:38 am

Re: Θεοτοκονύμια - Ονόματα της Παναγίας

Δημοσίευσηαπό ΜΑΝΩΛΗΣ » Πέμ Ιαν 21, 2016 6:38 pm

Παναγία Ασίνου Κύπρος

Εικόνα

Σύναξη της Παναγίας της Ασίνου στην Κύπρο
Ημερομηνία εορτής: 03/05/2016
Τύπος εορτής: Με βάση το Πάσχα.
Εορτάζει 2 ημέρες μετά το Άγιο Πάσχα.
Άγιοι που εορτάζουν: Συναξη Της Παναγιας Της Ασινου Στην Κυπρο

Βιογραφία
Η εκκλησία της Παναγίας της Φορβιώτισσας, περισσότερο γνωστή ως η Παναγία της Ασίνου, βρίσκεται στις βόρειες υπώρειες της οροσειράς του Τροόδους. Είναι κτισμένη στην ανατολική όχθη ενός μικρού χείμαρρου, τρία χιλιόμετρα νοτίως του χωριού Νικητάρι. Από το 1985 μ.Χ. περιλαμβάνεται, μαζί με εννέα άλλες τοιχογραφημένες βυζαντινές εκκλησίες του Τροόδους, στον κατάλογο των Μνημείων Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO.

Πρόκειται για το καθολικό της Μονής των Φορβίων, από όπου προέρχεται και η προσωνυμία της. Σε επιγραφή που χρονολογείται στα 1105/6 μ.Χ., και βρίσκεται πάνω από τη νότια είσοδο του ναού, αναφέρεται ότι κτήτορας της Μονής ήταν ο Μάγιστρος Νικηφόρος Ισχύριος, μετέπειτα μοναχός Νικόλαος. Η ίδρυση της Μονής χρονολογείται στα 1099 μ.Χ., ενώ συνεχίζει να λειτουργεί και κατά τη διάρκεια της Τουρκοκρατίας, μέχρι τα τέλη του 18ου αιώνα μ.Χ. οπότε εγκαταλείπεται.

Η εκκλησία αποτελείται από δύο μέρη: το μονόκλιτο καμαροσκεπή κυρίως ναό και το νάρθηκα, ο οποίος προστέθηκε κατά το δεύτερο μισό του 12ου αιώνα μ.Χ. Οι πλαϊνοί τοίχοι του νάρθηκα απολήγουν σε αψίδα, γεγονός που θεωρείται επίδραση της Κωνσταντινουπόλεως. Ήδη από το 12ο αιώνα μ.Χ. ο ναός ήταν καλυμμένος με μια δεύτερη ξύλινη στέγη, στρωμένη με επίπεδα αγκιστρωτά κεραμίδια. Σήμερα δεν σώζονται ίχνη από τα υπόλοιπα μοναστηριακά κτίσματα.

Το εσωτερικό του ναού της Παναγίας της Ασίνου είναι κατάγραφο. Οι τοιχογραφίες που σώζονται σήμερα ανήκουν σε διαφορετικές χρονολογικές περιόδους. Το παλαιότερο σύνολο χρονολογείται στα 1105/6 μ.Χ. και εκφράζει τις νέες τάσεις της ζωγραφικής της περιόδου των Κομνηνών. Οι τοιχογραφίες αυτές απηχούν την τέχνη της Κωνσταντινούπολης, από όπου θα πρέπει να προερχόταν και ο ζωγράφος που τις δημιούργησε, και αποτελούν ένα από τα σημαντικότερα σύνολα βυζαντινής τέχνης της περιόδου. Η ισχυρή επίδραση της πρωτεύουσας εξηγείται από το γεγονός ότι ο τότε αυτοκράτορας Αλέξιος Α΄ Κομνηνός (1081 - 1118 μ.Χ.) κατέστησε την Κύπρο τη σημαντικότερη στρατιωτική βάση της νοτιοανατολικής Μεσογείου, λόγω των γεωπολιτικών συνθηκών της εποχής.

Πολλές παραστάσεις από το αρχικό σύνολο του 1105/6 μ.Χ. σώζονται κυρίως στην αψίδα του Ιερού και στο δυτικό τοίχο του ναού, ο οποίος υπέστη διάφορες καταστροφές κατά καιρούς, συμπεριλαμβανομένων των σεισμών. Κατά το 14ο αιώνα μ.Χ., για παράδειγμα, θα πρέπει να κατέρρευσε το τεταρτοσφαίριο της αψίδας του Ιερού, οπότε ξανακτίστηκε και διακοσμήθηκε με τοιχογραφίες. Παράλληλα προστέθηκαν οι εξωτερικές αντηρίδες, και λίγο αργότερα η τοξωτή αντηρίδα στο ανατολικό άκρο του βόρειου τοίχου.

Ο νάρθηκας διακοσμήθηκε με τοιχογραφίες λίγο μετά την οικοδόμησή του κατά το δεύτερο μισό του 12ου αιώνα μ.Χ., και επαναδιακοσμήθηκε στα 1332/3 μ.Χ. με έντονες φράγκικες επιδράσεις. Στο εικονογραφικό πρόγραμμα του νάρθηκα ξεχωρίζει ιδιαίτερα η απεικόνιση μεγάλου αριθμού δωρητών. Στην Παναγία της Ασίνου σώζονται και μερικές μεταγενέστερες τοιχογραφίες που χρονολογούνται στο 17ο αιώνα μ.Χ.

Πανηγυρίζει την Τρίτη της Λαμπρής.


Αν θέλεις εύνοια Θεού να ʽχεις και ευλογία
Αφιερώσου ολόκαρδα, κάνʼ το με προθυμία.

Άβαταρ μέλους
ΜΑΝΩΛΗΣ
Δημοσιεύσεις: 5627
Εγγραφή: Δευτ Ιαν 06, 2014 11:38 am

Re: Θεοτοκονύμια - Ονόματα της Παναγίας

Δημοσίευσηαπό ΜΑΝΩΛΗΣ » Παρ Ιαν 22, 2016 1:58 pm

Παναγία Ατταλειώτισσα Ταύρος (Αθήνα)

Εικόνα

Σύναξη της Παναγίας της Ατταλειώτισσας στον Ταύρο
Ημερομηνία εορτής: 08/09/2016
Τύπος εορτής: Σταθερή.
Εορτάζει στις 8 Σεπτεμβρίου εκάστου έτους.
Άγιοι που εορτάζουν: Συναξη Της Παναγιας Της Ατταλειωτισσας Στον Ταυρο

Βιογραφία
Οι χριστιανοί και οι Τούρκοι της Αττάλειας με ιδιαίτερη ευλάβεια τιμούσαν τη Θαυματουργή Εικόνα της Παναγίας της Κύκκου – Τζίγκο Παναγιά, όπως την αποκαλούσαν με την τοπική προφορά - η οποία είχε τοποθετηθεί σε περίοπτη θέση στο ναό του Αγ. Νικολάου της Αττάλειας. Είναι πιστό αντίγραφο της Εικόνας της Παναγίας, η οποία φυλάσσεται στην Ιερά Μονή Κύκκου της Κύπρου.

Οι Ατταλειώτες αρχικά γιόρταζαν τη θαυματουργή εικόνα την 8η Σεπτεμβρίου, ημέρα του Γενεθλίου της Θεοτόκου. Κάποια χρονιά όμως, ξημερώματα Κυριακής των Μυροφόρων, ενώ γινόταν αγρυπνία στον ναό του Αγ. Νικολάου της Αττάλειας, η Παναγία θεράπευσε θαυματουργικά και κατέστησε απόλυτα υγιή μια κοπέλα εκ γενετής παράλυτη. Έκτοτε οι χριστιανοί τη γιόρταζαν δύο φορές τον χρόνο. Μία φορά στις 8 Σεπτεμβρίου και άλλη μία την Κυριακή των Μυροφόρων, σε ανάμνηση του τελεσθέντος θαύματος. Από τότε, κάθε χρόνο οι Ατταλειώτες πανηγύριζαν την Επέτειο του Θαύματος, στον Ιερό Ναό Αγ. Νικολάου Αττάλειας, όπου φυλασσόταν επί αιώνες η θαυματουργή Εικόνα.

Κατά τον διωγμό του 1922 μ.Χ., ως πολύτιμο θησαυρό, οι πρόσφυγες με πολλές προφυλάξεις και πολλή ευλάβεια την έφεραν μαζί τους στην Ελλάδα, μερίμνησαν για την ανέγερση ναού προς τιμή της, και έκτοτε έχει αποθησαυρισθεί στον Ιερό Ναό Κοιμήσεως Θεοτόκου Ταύρου.


Αν θέλεις εύνοια Θεού να ʽχεις και ευλογία
Αφιερώσου ολόκαρδα, κάνʼ το με προθυμία.

Άβαταρ μέλους
ΜΑΝΩΛΗΣ
Δημοσιεύσεις: 5627
Εγγραφή: Δευτ Ιαν 06, 2014 11:38 am

Re: Θεοτοκονύμια - Ονόματα της Παναγίας

Δημοσίευσηαπό ΜΑΝΩΛΗΣ » Σάβ Ιαν 23, 2016 5:53 pm

ΠΑΝΑΓΙΑ Η ΑΚΡΩΤΗΡΙΑΝΗ ΣΗΤΕΙΑ

Εικόνα

Η Ιερά Σταυροπηγιακή Μονή Παναγίας Ακρωτηριανής και Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου Τοπλού Σητείας, που βρίσκεται στο βορειοανατολικότερο άκρο της Κρήτης, αποτελεί μια από τις αρχαιότερες και ιστορικότερες Μονές της νήσου με πολυκύμαντη πορεία μέσα στο διάβα των αιώνων. Είναι κτισμένη σε ένα πλάτεμα, περίπου 18 χιλιόμετρα ανατολικά της Σητείας, στο δρόμο προς το φοινικόδασος του Βάϊ.

Είναι το μεγαλύτερο και το πιο χαρακτηριστικό μοναστήρι οχυρωματικού τύπου στην Ανατολική Κρήτη, που η ίδρυσή του χρονολογείται τον 14ο αιώνα, σύμφωνα και με τη μαρτυρία των υπολειμμάτων του τοιχογραφικού διάκοσμου στο αρχικό καθολικό. Πάνω από τον συμπαγή όγκο του φρουρίου δεσπόζει το επιβλητικό καμπαναριό με διακόσμηση αναγεννησιακού τύπου, που υψώνεται στη δυτική πλευρά, πάνω από την κεντρική πύλη. Το φρουριακής μορφής Μοναστήρι προσέφερε την δυνατότητα προστασίας και άμυνας σε δύσκολες εποχές, αφού από την εποχή του Μεσαίωνα είχε δεχτεί αλλεπάλληλες πειρατικές επιδρομές και λεηλασίες, που κορυφώθηκαν την εποχή της Τουρκοκρατίας.

Το Μοναστήρι του Τοπλού περιλαμβάνει όλους τους αναγκαίους λειτουργικούς χώρους της Μονής και αναπτύσσεται γύρω από την εσωτερική αυλή σε τρεις ορόφους με επάλξεις, καλύπτοντας έκταση 800 περίπου τετραγωνικών μέτρων. Η οικοδόμησή του έγινε στα τελευταία χρόνια της Ενετοκρατίας, όπου ήταν φανερή η επερχόμενη τουρκική απειλή. Επίσης, η δημιουργία φρουρίου στο Μοναστήρι σχετίζεται με τη θέση της στην έρημη και δύσβατη ανατολική πλευρά του νησιού. Ο παλαιός ναός, εκείνος που κατά την παράδοση αποτελούσε τον πρώτο χώρο λατρείας στην περιοχή, βρισκόταν εκτός του φρουριακού συγκροτήματος. Όπως δείχνουν τα ερείπια που σώζονται σήμερα, πρόκειται για μικρή τοιχογραφημένη μονόκλιτη εκκλησία που βρισκόταν ανατολικά της Μονής, πολύ κοντά στο εξωτερικό τείχος. Ο ναός που χρησιμοποιείται σήμερα ως καθολικό είναι δίκλιτος και βρίσκεται στη νοτιοανατολική γωνιά του εσωτερικού περιβόλου του κτηριακού συγκροτήματος, όπου είναι ενσωματωμένος. Το ένα κλίτος υπήρχε πολύ πριν από την οικοδόμηση του φρουρίου, όπως φαίνεται από τον τοιχογραφικό του διάκοσμο, γεγονός που επιβεβαιώνει ότι στην ίδια θέση προϋπήρχε μικρός ναός αφιερωμένος στην Παναγία. Γύρω απ' αυτό το κλίτος άρχισε να οικοδομείται το συγκρότημα και η αύξηση των μοναστών επέβαλε την επέκταση του καθολικού. Έτσι οικοδομήθηκε το δεύτερο κλίτος το νότιο, που είναι αφιερωμένο στον Άγιο Ιωάννη τον Θεολόγο. Η πρόσοψη έχει μορφή αετωματική αναγεννησιακού τύπου.
Το καθολικό της Μονής είναι κτισμένο στη θέση « Αγιόνερο». Σύμφωνα με την παράδοση, στη θέση του καθολικού προϋπήρχε ναός, τα ερείπια του οποίου διακρίνονται μπροστά από τη μικρή σπηλαιώδη κοιλότητα. Το σπήλαιο βρίσκεται στην ανατολική πλευρά του ναού και σύμφωνα με την παράδοση ο ναός αυτός -κτίσμα ίσως του 10ου αι.- υπήρχε πριν την τοιχογράφηση του βόρειου κλίτους της Μονής (14ο αι.). Το καθολικό, που ανήκει στον αρχιτεκτονικό τύπο της μονόχωρης καμαροσκέπαστης εκκλησίας και βρίσκεται στην νοτιοανατολική γωνιά της ορθογώνιας εσωτερικής αυλής, επεκτάθηκε προς τα ανατολικά με τη διεύρυνση του Ιερού Βήματος και προς τα νότια με την προσθήκη κλίτους ιδίου αρχιτεκτονικού τύπου με το βόρειο. Ο τοιχογραφικός διάκοσμος του καθολικού παρέχει την αρχαιότερη μαρτυρία για το ότι ήταν από παλιά συγκροτημένο μοναστήρι. Σημαντικό είναι επίσης και το τέμπλο του καθολικού, όπου υπάρχουν αξιόλογες βυζαντινές εικόνες. Τα κελλιά κτίστηκαν ενσωματωμένα στο φρούριο για να εξοικονομηθεί χώρος και δίνει την εντύπωση ότι το εξωτερικό τείχος έχει πλάτος πολλών μέτρων.

Η Μονή είχε δύο επάλληλες εισόδους. Περνώντας δηλαδή τη μεγάλη εξωτερική πύλη βρισκόταν στην εξωτερική αυλή. Εκεί υπήρχαν οι χώροι για τις πιο οχυρές δραστηριότητες. Η εξωτερική πύλη ήταν στο βάθος μιας θολωτής στοάς. Η δεύτερη πόρτα βρίσκεται στο κυρίως μοναστηριακό κτήριο και ονομάζεται «πόρτα του τροχού», που ήταν πολύ βαριά και δεν άνοιγε εύκολα. Πήρε την ονομασία της από ένα τροχό που διευκόλυνε τον καλόγηρο που ήταν επιφορτισμένος με το άνοιγμα η το κλείσιμό της. Πάνω ακριβώς από την πύλη υπάρχει η «καταχύτρα» η «τρύπα του φονιά», με την οποία έριχναν στους πειρατές και τούς εισβολείς που προσπαθούσαν να σπάσουν την πόρτα καυτό λάδι ή μολύβι.
Στην είσοδο του Καθολικού βρίσκονται εντοιχισμένες τρεις πλάκες. Η μία, με ανάγλυφη τη μορφή της Υπεραγίας Θεοτόκου, είναι κτιτορική, του μεγάλου Ηγουμένου και δευτέρου Κτίτορος της Μονής, Γαβριήλ Παντόγαλου. Η δεύτερη, μικρή, προέρχεται από το Ναό του Αγίου Κωνσταντίνου Σητείας. Η τρίτη, η μεγάλη και φαιά, ανακαλύφθηκε στη Μονή στις αρχές του αιώνος μας και είναι του 112-111 π.Χ. Διαλαμβάνει την απόφαση της Γερουσίας της Μαγνησίας της Μ. Ασίας, η οποία είχε αναλάβει διαιτητικό ρόλο στη διαμάχη Ιτανίων και Ιεραπυτνύων για ένα ιερό του Διός και για το νησί Λεύκη (σημερινό Κουφονήσι). Η απόφαση δικαίωνε τούς Ιτανίους. Λείπουν οι πρώτες και οι τελευταίες σειρές της αποφάσεως.

Ο προσκυνητής, εκτός από τις σωζόμενες τοιχογραφίες του αριστερού κλίτους κατά την είσοδό του στο Ναό, μπορεί να προσκυνήσει και να θαυμάσει την πολυπρόσωπη και μοναδική εικόνα του σητειακού αγιογράφου Ιωάννου Κορνάρου «Μέας ει Κυριε» (1770) με εξήντα μία παραστάσεις, εμπνευσμένες από την ευχή του Μεγάλου Αγιασμού των Θεοφανείων που αρχίζει με τα λόγια «Μεγας ει Κυριε...» και είναι ποίημα του αγίου Σωφρονίου, Πατριάρχου Ιεροσολύμων. Η εικόνα είναι μία κατά λέξη ζωγραφική απόδοση της ευχής.
Άλλες εικόνες σεβάσμιες και αξιόλογες από ιστορικής και καλλιτεχνικής πλευράς, που βρίσκονται στο Ναό και το μουσείο είναι η Παναγία η Αμίαντος (15ος αι), η Παναγία η Αμόλυντος (15ος αι), η Κοίμησις της Θεοτόκου (15ος αι.), Χριστός Παντοκράτωρ (15ος αι.), έργο του Α. Ρίτζου, η εις Άδου κάθοδος (17ος αι), ο Τίμιος Πρόδρόμος με σκηνές του βίου του έργο του Φ. Καβερτζά (17ος αιώνας), το Ρόδον το Αμάραντον, η Κυρία Ακρωτηριανή, η Αγία Αναστασία, ο Άγιος Χαραλάμπης, η Παναγία του πάθους και ο Άγιος Νικόλαος (1642), οι Αγ. Θεόδωροι (1723), οι Τρεις Ιεράρχες (1769), κ.α.
Εκτός από τη συλλογή των εικόνων και των κειμηλίων (ιερά σκεύη, άμφια, σταυροί ευλογίας, θυμιατά κ.α.), υπάρχουν πολλά χειρόγραφα, παλαίτυπα λειτουργικά βιβλία, παλαιές σπάνιες εκδόσεις (λεξικό Σουΐδα 1499, κ.α), Πατριαρχικά Συγίλλια, Σουλτανικά Φιρμάνια, σφραγίδες, μοναδική συλλογή χαρακτικών και χαλκογραφιών, επαναστατικά λάβαρα και πολλά άλλα είδη μουσειακής και ιστορικής αξίας, εκτεθειμένα κατάλληλα σε ειδικά διαμορφωμένους χώρους, ενώ ετοιμάζεται μουσείο λαϊκής και παραδοσιακής τέχνης.
Σπουδαία είναι επίσης η πλούσια Βιβλιοθήκη της Μονής, η οποία περιλαμβάνει σπάνια βιβλία, ενώ η ανακαινισμένη Τράπεζα κοσμείται από υψηλής τέχνης τοιχογραφίες-νωπογραφίες, που φιλοτέχνησε ο δόκιμος αγιογράφος κ. Εμμανουήλ Μπετεινάκης.
Πνευματικός πλούτος και θησαυρός της Μονής είναι τα ιερά λείψανα αγίων, τα οποία φυλάσσονται στο σκευοφυλάκιο. Ανάμεσα τους είναι το χέρι της Αγίας Αναστασίας της Φαρμακολυτρίας, τμήματα αγίων λειψάνων του Αγίου Μεγαλομάρτυρος Χαραλάμπους, του Αγίου Αποστόλου Ιακώβου του Αδελφοθέου, του Αγίου Αβερκίου και άλλων Αγίων.

Αδελφός της Μονής υπήρξε ο Όσιος Ιωσήφ ο Ηγιασμένος ο Σαμμάκος (1440-1511), ο οποίος εμόνασε στο Μονύδριο του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου στον Χάνδακα (σημερινό Ηράκλειο), το οποίο βρισκόταν εκεί που σήμερα βρίσκεται ο Ναός της Αγίας Τριάδος και ήταν Μετόχι της Μονής της Ακρωτηριανής. Το λείψανο του Αγίου Ιωσήφ σώζεται ακέραιο, όπως των Αγίων Σπυρίδωνος, Γερασίμου, Διονυσίου κ.λ.π., διαφυλάσσεται δε στον Ιερό Ναό του Παντοκράτορος του χωριού Γαΐτάνι της Ζακύνθου, όπου μεταφέρθηκε για λόγους ασφαλείας το 1669, που η Κρήτη καταλήφθηκε από τούς Τούρκους. Η μνήμη του εορτάζεται στις 22 Ιανουαρίου.

Η Μονή πανηγυρίζει στις 8 Σεπτεμβρίου (το Γενέσιον της Θεοτόκου) και στις 26 του ίδιου μήνα (εορτή του Αγίου Ιωάννου του Θεολόγου). Λόγω, όμως, και άλλων πανηγύρεων στην Ι. Μητρόπολη Ιεραπύτνης και Σητείας στις 8 Σεπτεμβρίου (Λιθίνες, Εξακουστή), επεκράτησε από αιώνος και πλέον να τελείται η πανήγυρη στις 26 Σεπτεμβρίου.
Μετά την αγιοκατάταξη από την Αγία και Ιερά Σύνοδο του Πανσέπτου Οικουμενικού μας Πατριαρχείου στις τάξεις των Νεομαρτύρων των σφαγιασθέντων από τούς Τούρκους στο Ηράκλειο και σ' όλην την Κρήτη κατά το 1821μ.Χ. Επισκόπων και των συν αυτοίς κληρικών, μοναχών και λαϊκών, καθιερώθηκε από το Σεβ. Ποιμενάρχη κ.κ. Ευγένιο να εορτάζεται κατ' έτος της Ιεράς Μονής Τοπλού στις 26 Ιουνίου η μνήμη του Αγίου Ζαχαρίου Επισκόπου Σητείας και των συν αυτώ Αγίων Νεομαρτύρων, ημέρα σφαγής των Πατέρων της Μονής.


Αν θέλεις εύνοια Θεού να ʽχεις και ευλογία
Αφιερώσου ολόκαρδα, κάνʼ το με προθυμία.

Άβαταρ μέλους
ΜΑΝΩΛΗΣ
Δημοσιεύσεις: 5627
Εγγραφή: Δευτ Ιαν 06, 2014 11:38 am

Re: Θεοτοκονύμια - Ονόματα της Παναγίας

Δημοσίευσηαπό ΜΑΝΩΛΗΣ » Δευτ Ιαν 25, 2016 10:17 pm

Παναγία Ατταλειώτισσα Γαλήνη (Νάξος)

Εικόνα

Σύναξη της Παναγίας της Ατταλειώτισσας στη Γαλήνη της Νάξου
Ημερομηνία εορτής: 15/08/2016
Τύπος εορτής: Σταθερή.
Εορτάζει στις 15 Αυγούστου εκάστου έτους.
Άγιοι που εορτάζουν: Συναξη Της Παναγιας Της Ατταλειωτισσας Στη Γαληνη Της Ναξου

Βιογραφία
Η Εκκλησία της Παναγίας της Ατταλειώτισσας στη Γαλήνη της Νάξου, βρίσκεται περίπου 400 μέτρα βόρεια του χωριού Γαλήνη και είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου.

Η Εκκλησία είναι σταυροειδής βασιλική με τρούλο και πιθανολογείται ότι είναι κτισμένη πάνω σε ερείπια αρχαίου ιερού της Αρτέμιδος.

Σύμφωνα με την παράδοση, η εκκλησία κτίστηκε από μια αρχοντοπούλα, η οποία κατάγονταν από την Αττάλεια της Μικράς Ασίας. Η αρχοντοπούλα ήρθε στη Νάξο την περίοδο της εικονομαχίας, φέρνοντας μαζί της μια εικόνα της Παναγίας, στη χάρη της οποίας αφιέρωσε την εκκλησία.

Η συγκεκριμένη εικόνα χάθηκε τον προηγούμενο αιώνα. Ωστόσο, σήμερα στην εκκλησία υπάρχουν εξαιρετικές εικόνες του 17ου μ.Χ. αιώνα, έχουν αποκαλυφθεί στρώματα παλαιών τοιχογραφιών, μερικές από τις οποίες ανάγονται και στη Βυζαντινή Περίοδο, ενώ το μαρμάρινο τέμπλο που υπάρχει σήμερα έχει αντικαταστήσει το παλαιότερο ξύλινο.

Η εκκλησία της Παναγίας Ατταλιώτισσας στη Νάξο, έχει ανακηρυχθεί διατηρητέο μνημείο από τη 2η Εφορία Βυζαντινών αρχαιοτήτων.


Αν θέλεις εύνοια Θεού να ʽχεις και ευλογία
Αφιερώσου ολόκαρδα, κάνʼ το με προθυμία.


Επιστροφή στο

Μέλη σε σύνδεση

Μέλη σε αυτή την Δ. Συζήτηση: 7 και 0 επισκέπτες