Ορθοδοξία

Παναγία Ποταμίτισσα Κάσος



Ακολουθώντας προς νότον την κοίτη του ποταμού Σκυλά (που διαρρέει το Αρβανιτοχώρι) φθάνει κανείς, ύστερα από περίπου τέσσερα χιλιόμετρα, στην Παναγία την Ποταμίτισσα.

Η κοίτη του Σκυλά είναι βατή για μοτοσικλέτες ή 4x4 αυτοκίνητα μέχρι το πρώτο φράγμα.

Η μικρή εκκλησία, κτισμένη μέσα σε φυσική σπηλιά δεν είναι αμέσως ορατή -όπως δεν είναι ορατή και η αρχή του μονοπατιού που οδηγεί από την κοίτη του Σκυλά ψηλά στο βουνό, όπου βρίσκεται η σπηλιά.

Μόλις δει κανείς την εκκλησία, πρέπει να γυρίσει μερικές δεκάδες μέτρα πίσω για να βρει την αρχή του μονοπατιού, που είναι κρυμμένη πίσω από αναχωματικά έργα στην βόρεια όχθη του Σκυλά.

Σύμφωνα με μία παράδοση, ένας τσοπάνος έχασε μία ετοιμόγεννη κατσίκα.
Ύστερα από μέρες, όταν τον έπιασε μία δυνατή βροχή, μπήκε μέσα σε μία σπηλιά να προφυλαχτεί. Εκεί βρήκε την κατσίκα που είχε για χαμένη, με το νεογέννητο μικρό της.

Εκτός από την κατσίκα του, όμως, βρήκε και μία εικόνα της Παναγίας, την οποία, μόλις έπαψε η βροχή, πήρε μαζί του στο Αρβανιτοχώρι, όπου μαζεύτηκε όλο το χωριό να την προσκυνήσει.

Το άλλο πρωϊ, όμως, η εικόνα έγινε άφαντη. Νομίζοντας ότι κάποιος την είχε κλέψει, ο τσοπάνος επέστρεψε στις εργασίες του, αλλά περνώντας από τη σπηλιά, μπήκε μέσα και είδε την εικόνα εκεί.

Το βράδυ ξανά την έφερε πίσω στο Αρβανιτοχώρι, αλλά το πρωϊ επανελήφθη το ίδιο σκηνικό.

Τελικά, πεπεισμένος ότι η Παναγία δεν ήθελε να αφήσει τη σπηλιά, ο τσοπανος έχτισε έναν τοίχο στην είσοδό της, έβαλε και μία πόρτα, έφτιαξε ένα εικονοστάσι, και έφτιαξε μέσα στη σπηλιά την εκκλησία της Παναγίας της Ποταμίτισσας.

Παναγία Προαναγγελλομένη



Κατά την εποχή της της ψευδένωσης της επί Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγου και Ιωάννου Βέκκου των λατινιφρόνων συνόδου της Λυών κατά τον ΙΓ΄ αιώνα Λατίνοι κληρικοί μαζί με στρατιώτες εισέβαλαν στο Άγιον Όρος, το οχυρό αυτό της Ορθοδοξίας, για να επιβάλουν δια της βίας την ένωση με τους δυτικούς.

Η μονή Ζωγράφου όπως και άλλες αγιορείτικες μονές είχε την τιμή να αναδείξει στον αγώνα αυτόν κατά της πλάνης τους εικοσιέξι Ζωγραφίτες οσιομάρτυρες. Την εποχή αυτή ασκήτευε κοντά στη μονή ένας ενάρετος Γέροντας, που είχε τη συνήθεια να απαγγέλει τον Ακάθιστο Ύμνο πολλές φορές την ημέρα μπροστά στην εικόνα της Θεοτόκου.
Μία μέρα άκουσε την Παναγία να του μιλά από αυτήν την εικόνα και να του αναγγέλει (εξού και “Προαναγγελλόμενη”) ότι οι λατινόφρονες πλησιάζουν στο μοναστήρι και όποιος είναι ψυχικά αδύνατος να κρυφτεί, ενώ εκείνοι που επιθυμούν μαρτυρικά στεφάνια ας παραμείνουν στο μοναστήρι.

Παναγία προσφυγιάς στη Νέα Μηχανιώνα



Η φωτιά και το λεπίδι αφανίζουν τους Έλληνες σε Πόντο και Μικρά Ασία. Το ημερολόγιο γράφει 29 Αυγούστου 1922 και φορτωμένοι με ό,τι υπάρχοντα έχουν καταφέρει να περισώσουν οι κάτοικοι από τη Μηχανιώνα της Κυζίκου μπαίνουν σε ένα ατμόπλοιο και παίρνουν τον δρόμο της προσφυγιάς.

Μια πρόσφυγας που εγκαταστάθηκε στη Θεσσαλονίκη είναι η κυρά Κατίγκω Μαούτσα ή Λαζαράκαινα. Προτού φύγει όμως από το σπίτι της θα προσπαθήσει να φέρει στη νέα πατρίδα και κάτι ιερό: μαζί με τα εγγόνια της θα φτιάξει μια υφασμάτινη θήκη στην οποία θα βάλει την εικόνα της Παναγίας της Φανερωμένης. Η εικόνα θα μπει σε ένα ντέγκι (μεγάλο δέμα) με ρούχα και κάπως έτσι θα διασωθεί και θα έρθει στην Ελλάδα.