''Ούτω δίωξον την ταπεινοφροσύνην''Ι.Μ. Καστορίας. Τρίτη, 13 Φεβρουαρίου 2018
Του Σεβασμιωτάτου Μητροπολίτου Καστορίας κ. Σεραφείμ
Η χάρις του Θεού θα μας αξιώσει και πάλι φέτος να εισέλθουμε στο στάδιο της Αγίας και Μεγάλης Τεσσαρακοστής. Και θα ήθελα να μου επιτρέψετε να μεταφέρω στην αγάπη σας ένα φοβερό λόγο του Μεγάλου Βασιλείου για μία ξεχασμένη αρετή που απουσιάζει από όλους μας. Και αυτή είναι η ταπεινοφροσύνη.
Γράφει ο θαυμαστός Ιεράρχης της Καισαρείας :
«Ούτω δίωξον την ταπεινοφροσύνην, ως εραστής αυτής»1.
Ας δούμε μερικές πνευματικές επισημάνσεις από τη φράση αυτή του Μεγάλου Βασιλείου, οι οποίες θα είναι χρήσιμες και στην εν γενει βιοτή μας.
Πρώτον. Στο λόγο αυτό, ο οικουμενικός διδάσκαλος περιγράφει την αρετή της ταπεινοφροσύνης ως εξής : «Πως λοιπόν, αφού απαλλαγούμεν από τον καταστρεπτικόν όγκον της υπερηφανείας, θα φθάσωμεν εις την σωτήριον ταπεινοφροσύνην; Εάν ασκούμεθα εις αυτήν με όλα τα μέσα και δεν παραμελούμεν τίποτε με την ιδέαν ότι παρά ταύτα δεν θα βλαβούμεν. Διότι η ψυχή ομοιώνεται προς αυτά που σπουδάζει και λαμβάνει τον τύπον αυτών που πράττει και συμμορφώνεται προς αυτά.
Ας είναι εις σε και η εμφάνισις και το ένδυμα και το περπάτημα και το κάθισμα και η δίαιτα και η ετοιμασία του κρεβατιού και το σπίτι και τα οικιακά σκεύη όλα εξησκημένα προς την ταπείνωσιν. Ακόμη και ο λόγος και το άσμα και η συναναστροφή με τον πλησίον και αυτά να αποβλέπουν προς την ταπεινοφροσύνην μάλλον παρά προς την υπερηφάνειαν.
Να μην, παρακαλώ, κάμνης λόγους σοφιστικούς, μήτε να ψάλλεις με υπερβολικά γλυκείαν φωνήν, μήτε να διαλέγεσαι υπερήφανα και αλαζονικά, αλλά εις όλα να περικόπτης από το μέγεθος.
Να είσαι καλός προς τον φίλον, μαλακός εις τον υπηρέτην, ανεξίκακος προς τους θρασείς, φιλάνθρωπος προς τους πτωχούς.
Να παρηγορής τους πάσχοντας, να επισκέπτεσαι αυτούς που ευρίσκονται εις θλίψιν • να μη περιφρονής κανένα ποτέ.
Να είσαι γλυκύς εις τας συνομιλίας, φαιδρός εις τας απαντήσεις, πρόθυμος, ευκολοπλησίαστος εις όλους.
Να μη κάμνης εγκώμια του εαυτού σου, ούτε να παρακινής άλλους να λέγουν • να μη δέχεσαι απρεπή λόγια και να σκεπάζης όσα είναι δυνατόν από τα προτερήματά σου.
Να κατηγορής τον εαυτόν σου δια τα αμαρτήματα και να μην περιμένης τους ελέγχους των άλλων, δια να γίνης όμοιος προς τον δίκαιον, ο οποίος πρώτος αυτός κατηγορή τον εαυτόν του, δια να ομοιάσης τον Ιώβ, ο οποίος δεν απέφυγε το πλήθος των ανθρώπων της πόλεως, προκειμένου να εξομολογηθή εις αυτούς το αμάρτημά του.
Να μην είσαι αυστηρός εις τας επιτιμήσεις και να μην ελέγχης γρήγορα και με εμπάθειαν, μήτε να καταδικάζεις τον άλλον δια μικρά σφάλματα, ωσάν ο ίδιος να είσαι ακριβοδίκαιος.
Να περιμαζεύης αυτούς που πέφτουν εις παραπτώματα και να τους διορθώνης πνευματικά»2.
Δεύτερον. Η ταπεινοφροσύνη και τα αξιώματα. Συνεχίζει ο ουρανοφάντωρ Ιεράρχης :
«Επειδή ο Θεός είναι μέγας θεατής, να φιλοδοξήσης να φαίνεσαι εις τον Θεόν. Διότι αυτός αποδίδει λαμπρόν μισθόν.
Έχεις καταξιωθή με το αξίωμα της προεδρίας και σε περιβάλλουν πολλοί άνθρωποι και σε δοξάζουν; Να εξισωθής με τους υπηκόους • να μην κυριαρχήτε επάνω εις αυτούς που σας έλαχε να ποιμαίνετε, ούτε να εξουσιάζετε όπως οι κοσμικοί άρχοντες. Διότι ο Κύριος διέταξε : “αυτός που θέλει να είναι πρώτος, πρέπει να είναι δούλος πάντων”»3.
Τρίτον. Αναφερόμενος ο υψιπέτης αυτός αετός της Ορθοδοξίας μας στην ταπεινοφροσύνη και στην εν γένει πολιτεία μας σημειώνει :
«Έτσι να επιδιώκης την ταπεινοφροσύνην, ωσάν να την έχεις ερωτευθή. Να την αγαπήσης και αυτή θα σε δοξάση. Έτσι θα βαδίσης σωστά προς την αληθινήν δόξαν, την αγγελικήν, την θείαν.
Ο Χριστός θα σε ομολογήση ως πραγματικόν μαθητήν Του εμπρός εις τους αγγέλους και θα σε δοξάση, εάν μιμηθής εις την ταπεινοφροσύνην Αυτόν που λέγει “μάθετε από εμένα ότι είμαι πράος και ταπεινός κατά την καρδίαν και θα εύρητε ανάπαυσιν εις τας ψυχάς σας”»4.
[i]1 Μεγάλου Βασιλείου, «Περί ταπεινοφροσύνης», ΕΠΕ 6,130
2 ο.π., 129
3 ο.π., 129-131
4 αυτόθι
Πηγή:
ΡΟΜΦΑΙΑ