O πνευματικός αγώνας

[Toula]

Ἀγώνας κατά τοῦ παλαιοῦ ἀνθρώπου

Ἡ ἄρση τοῦ σταυροῦ ἐκ µέρους τοῦ ἀνθρώπου, ὁ ὁποῖος θέλει νά ἀπελευθερωθεῖ ἀπό τήν ἁµαρτία, συµπίπτει µέ τόν πνευµατικό ἀγῶνα ἐναντίον τοῦ κακοῦ.

Ὁ πνευµατικός ἀγῶνας, ὁ ὁποῖος ἀποδεσµεύει τήν ψυχή ἀπό τήν ἁµαρτία, παρουσιάζει τρία µέτωπα. Καί κατά πρῶτο καί κύριο λόγο ὁ ἀγῶνας αὐτός διεξάγεται ἐναντίον τῶν ἀδυναµιῶν καί παθῶν, τῶν ἐµφύτων πονηρῶν καταβολῶν, τίς ὁποῖες µέ τή γέννησή του φέρει ὁ ἄνθρωπος. Πολύ παραστατικά καί µέ ἐπιγραµµατική βραχυλογία, τόν περιγράφει ὁ Κύριος:

«Ἀπό µέσα ἀπό τήν καρδιά τῶν ἀνθρώπων ἐξέρχονται οἱ κακές σκέψεις καί ἀποφάσεις, µοιχεῖες, πορνεῖες, φόνοι, κλοπές, κάθε εἴδους ἀδικίες, πού προέρχονται ἀπό τήν πλεονεξία, µοχθηρίες καί κακίες, ἀπάτη, ἠθική παραλυσία καί ἀκράτεια, ὀφθαλµός φθονερός καί κακός, βλασφηµία, ὑπερηφάνεια, τρέλλα καί ἀµυαλωσύνη, πού τήν γεννᾶ ὁ σκοτισµός τῆς ἁµαρτίας. Ὅλα αὐτά τά κακά ἐξέρχονται ἀπό µέσα, διότι στήν καρδιά ἀρχικά φυτρώνουν ὡς λογισµοί καί ἐπιθυµίες καί ἀποφάσεις, καί αὐτά κάνουν ἀκάθαρτο τόν ἄνθρωπο».1

Ἐάν ὁ ἄνθρωπος ὑποχωρήσει στίς παρορµήσεις αὐτές, οἱ ὁποῖες ἐκπορεύονται ἀπό τόν ἐσωτερικό του κόσµο, τότε διατρέχει τόν κίνδυνο νά τίς µεταβάλει σέ κυρίαρχα πάθη. Συνεχής δέ καί µακροχρόνια ὑποχώρηση δηµιουργεῖ κατάσταση δουλείας.

Καί ὁ Μ. Βασίλειος ἀναγνωρίζοντας τή δυσκολία τῆς πάλης, αὐτόν τόν πνευµατικό ἀγῶνα ἐναντίον τοῦ παλαιοῦ ἀνθρώπου περιγράφει, ὅταν σηµειώνει: «Νά µάθεις, νά διδαχθεῖς τήν εὐαγγελική πολιτεία, τήν εὐθύτητα τῶν µατιῶν, τήν ἐγκράτεια τῆς γλώσσας, τή δουλαγώγηση τοῦ σώµατος, τήν ταπεινοφροσύνη, τήν καθαρότητα τοῦ νοῦ, τήν ἐξαφάνιση τῆς ὀργῆς.Ὅταν ἀγγαρεύεσαι, νά προσθέτεις (Ματθ. ε΄ 41).Ὅταν σέ ἀδικοῦν, νά µή πᾶς σέ δικαστήρια (Ματθ. ε΄ 25). Ὅταν µισεῖσαι, νά ἀγαπᾶς (Ματθ. ε΄ 44). Ὅταν διώκεσαι, νά ὑποµένεις (Ματθ. ε΄ 44). Ὅταν βλασφηµεῖσαι, νά παρακαλεῖς (Α΄ Κορ. δ΄ 12-13). Νά νεκρωθεῖς γιά τήν ἁµαρτία (Ρωµ. Στ΄ 2), νά σταυρωθεῖς µέ τόν Χριστό. Ὁλόκληρη τήν ἀγάπη δῶσε την στόν Κύριο. Ἀλλά αὐτά εἶναι δύσκολα».2

Εὐθύς ἀµέσως ὁ Φωστήρ τῆς Καισαρείας µᾶς πείθει γιά τό δίκαιο τῆς δυσκολίας τοῦ πνευµατικοῦ ἀγώνα, ὅταν ὑποστηρίζει: «Καί ποιό ἀπό τά καλά εἶναι εὔκολο; Ποιός ἔστησε τρόπαιο νίκης µέ τό νά κοιµᾶται; Ποιός στεφανώθηκε µέ τά στεφάνια τῆς καρτερίας, ζῶντας πολυτελῆ ζωή καί διασκεδάζοντας; Κανένας δέν πῆρε βραβεῖο χωρίς νά τρέξει. Οἱ κόποι γεννοῦν δόξα, οἱ µόχθοι φέρνουν τά στεφάνια. Πρέπει, λέω καί ἐγώ, ἐµεῖς διά µέσου πολλῶν θλίψεων θά εἰσέλθουµε στήν οὐράνιο βασιλεία» (Πράξ. Ιδ΄ 22)! Ἀλλά τίς θλίψεις αὐτές, τίς διαδέχεται ἡ µακαριότητα στήν οὐράνιο βασιλεία”.3

Ἀγώνας κατά τοῦ διαβόλου

Ἀλλά δέν εἶναι αὐτό τό µοναδικό µέτωπο, τό ὁποῖο ἔχει νά ἀντιµετωπίσει ὁ ἀνασφαλής ψυχικά ἄνθρωπος. Ἔχει νά διεξαγάγει ἀγῶνα καί «πρός ἐχθρούς πνευµατικούς, οἱ ὁποῖοι ἔχουν ὀργάνωση στρατιωτική. Βαδίζουν µέ σχέδιο, τό ὁποῖο εἶναι καλά µελετηµένο. Τά πονηρά αὐτά τάγµατα ἔχουν ἐξουσία πάνω στό πλῆθος τῶν ἀνθρώπων, οἱ ὁποῖοι µέ τήν ἀµέλειά τους γίνονται δοῦλοι καί ὑπήκοοί τους. Καί ἐπειδή τό πλῆθος τῶν δυστυχισµένων ὀπαδῶν τους εἶναι µεγάλο, οἱ δαίµονες φαίνονται ὡσάν νά εἶναι κοσµοκράτορες».4

Καί ὁ ἱερός Χρυσόστοµος, ἀναφερόµενος σ’ αὐτό τό µέτωπο τοῦ πνευµατικοῦ ἀγῶνα, ὡς ἔµπειρος πολεµιστής διακρίνει τά πανοῦργα τεχνάσµατα καί τίς παραπλανητικές µεθοδεῖες τοῦ ἐχθροῦ, µέ τίς ὁποῖες προσπαθεῖ νά ὑποσκελίσει ὕπουλα τόν πιστό καί καθοδηγεῖ γράφοντας: «Ἐπειδή λοιπόν παρήγγειλε πολλά πού ἔπρεπε νά γίνουν, µή φοβεῖσθε, λέει, στηρίξατε τήν ἐλπίδα σας στόν Κύριο καί ὅλα θά τά ἀνακουφίσει. «Καί ντυθεῖτε ὁλόκληρο τόν ὁπλισµό, µέ τόν ὁποῖο ὁ Θεός ὁπλίζει τούς στρατιῶτες Του, γιά νά µπορεῖτε νά ἀντιστέκεσθε στά πανοῦργα τεχνάσµατα τοῦ διαβόλου». Δέν εἶπε, στίς µάχες, οὔτε στούς πολέµους, ἄλλα «στά τεχνάσµατα». Διότι ὁ ἐχθρός δέν πολεµάει οὔτε ἁπλᾶ, οὔτε φανερά, ἄλλα µέ τεχνάσµατα. Τί σηµαίνει µεθοδεία; Μεταχειρίζοµαι τέχνασµα, σηµαίνει παραπλανῶ καί µέ τίς ἐπινοήσεις καταβάλλω κάποιον, πρᾶγµα πού γίνεται καί στήν περίπτωση τῶν τεχνασµάτων, καί µέ λόγια, καί µέ ἔργα, καί µέ παλαιστικά τεχνάσµατα, σ’ ἐκείνους οἱ ὁποῖοι µᾶς παραπλανοῦν! Ἐπεξηγῶ τί ἐννοῶ: ποτέ (ὁ διάβολος) δέν παρουσιάζει φανερά τά ἁµαρτήµατα, τήν εἰδωλολατρεία δέν τήν λέει, ἀλλά διαφορετικά παριστάνει τοῦτο µεταχειριζόµενος τεχνάσµατα, δηλαδή, παριστάνει πιθανόν τόν λόγο καί χρησιµοποιεῖ ἐπικαλύµµατα”.5

Στή συνέχεια ὁ ἱερός Χρυσόστοµος καθιστᾶ προσεκτικούς τούς χριστιανούς, ὅταν ὑπογραµµίζει τό ἄνισο τοῦ ἀγῶνα, ἐφ’ ὅσον οἱ σαρκικοί ἄνθρωποι ἀντιµετωπίζουν ὄχι µόνο τήν ἀνθρωποκτόνο πονηρία τῶν δαιµόνων, ἀλλά καί ἀντιπαλαίουν µέ ἰσχυρότερά τους –ὡς πρός τήν φύση– ὄντα· καί τοῦτο, διότι οἱ δαίµονες εἶναι ἀσώµατοι (...). «Διότι δέν ἔχοµε νά παλαίψουµε, λέει, πρός ἀντιπάλους ὁµοίους µέ µᾶς, µέ αἷµα καί σάρκα, σάν τή δική µας. Ἀλλά πρός τίς ἀρχές, πρός τίς ἐξουσίες, πρός τά διαβολικά αὐτά τάγµατα, πρός τούς κοσµοκράτορες, πού ἄρχουν ἐπάνω στό πλῆθος τῶν ἀνθρώπων, πού εἶναι βυθισµένοι στό ἠθικό σκοτάδι, τό ὁποῖο ἐπικρατεῖ στόν αἰῶνα αὐτόν. Καλούµαστε νά παλαίψουµε πρός τά πνευµατικά ὄντα, τά ὁποῖα εἶναι γεµᾶτα πονηρία καί τά ὁποῖα κατοικοῦν στούς ὁρίζοντες, πού εἶναι πάνω ἀπό τόν ἀέρα».6

Ἀρχιµ. Καλλίστρατος Ν. Λυράκης

Ἱεροκήρυκας Ἱ. Ἀρχιεπισκοπῆς Ἀθηνῶν

«ΕΝΟΡΙΑΚΗ ΕΥΛΟΓΙΑ» Αρ. Τεύχους140, Ἀπρίλιος 2014

Ὑποσηµειώσεις:



1. «Ἔσωθενἐκτῆς καρδίας τῶνἀνθρώπων οἱδιαλογισµοί οἱ κακοίἐκπορεύονται, µοιχεῖαι, πορνεῖαι, φόνοι, κλοπαί, πλεονεξίαι, πονηρίαι, δόλος, ἀσέλγεια, ὀφθαλµός πονηρός, βλασφηµίαι, ὑπερηφάνεια, ἀφροσύνη· πάντα ταῦτα τά πονηράἔσωθενἐκπορεύεται καί κοινοῖτόνἄνθρωπον” (Μάρκ. Ζ΄ 21-13).

2. «Μάθε, διδάχθητιεὐαγγελικήν πολιτείαν, ὀφθαλµῶν ἀκρίβειαν, γλώσσηςἐγκράτειαν, σώµατοςδουλαγωγίαν, φρόνηµα ταπεινόν, ἐννοίας καθαρότητα, ὀργῆςἀφανισµόν. Ἀγγαρευόµενος προστίθει, ἀποστερούµενος µή δικάζου, µισούµενος ἀγάπα, διωκόµενος ἀνέχου, βλασφηµούµενος παρακάλει. Νεκρώθητι τῇ ἁµαρτίᾳ, συσταυρώθητι τῷ Χριστῷ, ὅλην τήν ἀγάπην µετάθες ἐπί τόν Κύριον. Ἀλλά χαλεπά αὐτά”.

3. «Τί δέ τῶν ἀγαθῶν εὔκολον; Τίς καθεύδων τρόπαιον ἔστησε; Τίς τρυφῶν καί καταυλούµενος, τοῖς τῆς καρτερίας στεφάνοις κατεκοσµήθη; Οὐδείς µή δραµών ἀνείλετο τό βραβεῖον. Πόνοι γεννῶσι δόξαν, κάµατοι προξενοῦσι στεφάνους. “Διά πολλῶν θλίψεων δεῖ ἡµᾶς εἰσελθεῖν εἰς τήν βασιλείαν τῶν οὐρανῶν” φησί κἀγώ· ἀλλά ταύτας µέν τάς θλίψεις ἡ ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν µακαριότης ἐκδέχεται” (P.G. 31,440β).

4. «Πρός τάς ἀρχάς, πρός τάς ἐξουσίας, πρός τούς κοσµοκράτορας τοῦ σκότους τοῦ αἰῶνος τούτου, πρός τά πνευµατικά τῆς πονηρίας ἐν τοῖς ἐπουρανίοις» (Ἐφεσ. ΣΤ’ 12).

5. «Ἐπειδή γάρ πολλά ἐπέταξεν ἅπερ ἔδει γενέσθαι, µή δείσητε, φησίν, ἐπιρρίψατε τήν ἐλπίδα ἐπί τόν Κύριον, καί πάντα ἐξευµαρίσει. “Καί ἐνδύσασθε τήν πανοπλίαν τοῦ Θεοῦ, πρός τό δύνασθαι ὑµεῖς στῆναι πρός τάς µεθοδείας τοῦ διαβόλου” (Ἐφεσ. ΣΤ’ 11). Οὐκ εἶπε, πρός τάς µάχας, οὐδέ πρός τούς πολέµους, ἀλλά “πρός τάς µεθοδείας”. Οὐδέ γάρ ἁπλῶς, οὐδέ φανερῶς ἡµῖν ὁ ἐχθρός πολεµεῖ, ἀλλά µεθοδείᾳ. Τί ἐστι µεθοδεία; Μεθοδεῦσαι ἐστι τό ἀπατῆσαι, καί διά µηχανῆς ἑλεῖν, ὅπερ καί ἐπί τῶν τεχνῶν γίνεται, καί ἐν λόγοις, καί ἐν ἔργοις, καί ἐν παλαίσµασιν, ἐπί τῶν παραγόντων ἡµᾶς. Οἷον τι λέγω· οὐδέποτε φανερά προτίθησι τά ἁµαρτήµατα, εἰδωλατρείαν οὐ λέγει, ἀλλ’ ἑτέρως ἀποκατασκευάζει µεθοδεύων, τοὐτέστιν, πιθανόν κατασκευάζων τόν λόγον, ἐπικαλύµµασι κεχρηµένος» (Ε.Π.Ε. 21, 282-286).

6. «Ὅτι οὐκ ἔστι ἡµῖν, φησίν, ἡ πάλη πρός αἷµα καί σάρκα, ἀλλά πρός τάς ἀρχάς, πρός τάς ἐξουσίας, πρός τούς κοσµοκράτορας τοῦ σκότους τοῦ αἰῶνος τούτου, πρός τά πνευµατικά τῆς πονηρίας ἐν τοῖς ἐπουρανίοις» (Ἐφεσ. ΣΤ’ 12) (Ε.Π.Ε. 21,282-286).

[Πατήρ_Μάξιμος]

ΓΙΑΤΙ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΖΟΥΜΕ ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΑ;



1. Τήν ουράνια-αιώνια-αληθινή πραγματικότητα μας αποκάλυψε ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός διά του Ευαγγελίου καί των Αγίων της Ορθόδοξης Εκκλησίας μας.

2. Ό,τι καλό έχει καί σκέφτεται ο άνθρωπος, είναι δώρο του Θεού καί της χάριτος του Αγίου Πνεύματος. Καί αντίθετα, όλα τά κακά σημαίνουν καί είναι απουσία Θεού, δηλαδή: διάβολος, κακίες, κόλαση.

3. Η συνείδηση του ανθρώπου επιλέγει ή τόν Θεό καί όλα τά Αυτού, ή τήν απόρριψη του Θεού, άρα τόν διάβολο καί όλα τά κακά.

4. Λόγω του προπατορικού αμαρτήματος, ο άνθρωπος αγωνίζεται νά απαρνηθεί τόν κακό παλαιό εαυτό του, καί νά συμπαραταχθεί μέ ό,τι ευάρεστο στόν Θεό.

5. Στόν αγώνα του αυτόν πολεμά τήν απιστία καί τήν αμαρτία από τή μιά, καί από τήν άλλη προσπαθεί διά της προσευχής καί της λατρευτικής ζωής –ζητώντας τή βοήθεια του Θεού καί των ζώντων χαρισματούχων- νά επιβάλλει στόν εαυτό του μόνο καλές συνήθειες.

6. Τά καλά αποτελέσματα αυτού του ασκητικού αγώνα είναι δώρα της θείας Χάριτος του Αγίου Πνεύματος, τά οποία του χαρίζουν αιώνια ευτυχία καί επί γης καί στόν ουρανό.

7. Περιληπτικά, τό πνευματικό συμφέρον του λογικού ανθρώπου είναι νά πιστεύει στόν Θεό καί νά προσπαθεί γιά τήν απόκτηση καί βίωση της θείας Χάριτος.

8. Ο μέν άνθρωπος υποτάσσεται στό θέλημα του Θεού, ο δε ουράνιος Πατέρας απαντά διά των δωρεών του Αγίου Πνεύματος, δηλαδή όλων των καλών. Τά οποία καλά ο άνθρωπος τά ζεί, τά βιώνει, έχει πείραν αυτών, αναπαύεται μέ ευφροσύνη η συνείδησή του, κατανυκτικά δάκρυα χαράς βγαίνουν από τά μάτια του, σκιρτά αγαλλόμενη η καρδιά του, κάποτε απολαμβάνει καί άλλα ουράνια χαρίσματα!

9. Ο άνθρωπος αυτός του Θεού προσεύχεται καί αυτοπροσφέρεται / θυσιάζεται γιά τήν αιώνια σωτηρία καί άλλων, όσων προσφεύγουν στήν αγιότητά του καί τή συμβουλή του.

Πατήρ Μάξιμος Αγιορείτης
του Γέροντος Ιωσήφ

[eleni1234]

Καλησπέρα και από εμένα,

διαβάζω το φόρουμ αυτό, στην προσπάθεια να έχω κάποια επαφή με τον Κύριο στη ζωή μου κάποιες στιγμές στην καθημερινότητα μου. Σήμερα σας γράφω πρώτη φορά επιλέγοντας αυτό το θέμα καθώς νομίζω πως ταιριάζει στην απορία που θα ήθελα να σας εκφράσω, ως χριστιανική κοινότητα.

Για εμάς τους νέους που ζούμε στη σημερινή κοινωνία και έχουμε κάποια θρησκευτική συνείδηση..
Εγώ προσωπικά έψαχνα από παλιά το Θεό, έχω τις γραφές από τη μητέρα μου, προσεύχομαι στις σημαντικές στιγμές τις ζωής μου. Ίσως παρακολουθήσω τυπικά τα μυστήρια της Ανάστασης το Πάσχα, ή ενός γάμου και μιας βάφτισης στην ορθόδοξη εκκλησία. Όμως θα ήθελα να έχω πιο ενεργές δράσεις της πίστεως στην καθημερινότητα μου, αλλά δεν γνωρίζω πως.

Έχω να λάβω θεία κοινωνία αρκετά χρόνια. Σκεφτόμουν ότι πέρα από τις πιο μοναχικές δραστηριότητες προσέγγισης του Θεού (Προσευχή, διάβασμα καινής διαθήκης), ίσως υπάρχουν και άλλες διεξόδους για εμάς τους νέους που θέλουμε να συμμετέχουμε σε κάτι, να έχουμε πιο ενεργή την παρουσία του θεού στη ζωή μας, χωρίς όμως να μας ταιριάζει κάποια άλλη θρησκευτική ομάδα όπως Εκκλησία της Πεντηκοστής ή Μάρτυρες του Ιεχωβά. Ελπίζω να διατύπωσα σαφώς το ερώτημα μου. Θα χαρώ να ακούσω απόψεις για αυτό το ζήτημα.

[Anastasios68]

Ελένη, σε πάρα πολλές ενορίες λειτουργούν νεανικές συντροφιές, όπου εκεί οι νέοι μπορούν να συζητήσουν διάφορα θέματα που αφορούν την πίστη μας, τη σχέση της με την καθημερινότητα και πολλά άλλα. Συνήθως των συζητήσεων συμμετέχει ιερέας ή θεολόγος.