Το νόημα των Χριστουγέννων

[Φοιτητής]

Καλησπέρα αδέλφια μου,

Σαν νέος και άπειρος χριστιανός και επ΄ ευκαιρία την αρχή της νηστείας των Χριστουγέννων άνοιξα αυτό το θέμα προκειμένου οι έχοντες τις γνώσεις και τις πηγές να μας διαφωτήσουν αν το επιθυμούν ώστε μαζί τούτες τις άγιες ημέρες να προετοιμαστούμε σωστά και να υποδεχθούμε σαν σε άλλη φάτνη τον Κύριο στις καρδιές μας.

( Ίσως να το έχω βάλει σε λάθος ενότητα το θέμα, έψαχνα για μια ενότητα Ορθόδοξης ζωής. Άν υπάρχει πιο κατάλληλη ενότητα παρακαλώ να το μεταφέρετει, ευχαριστώ!)

[Athanasios]

ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΥ
«Η ΕΝΑΝΘΡΩΠΗΣΗ ΤΟΥ ΥΙΟΥ ΚΑΙ ΟΙ ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΤΗΣ»



«Ο Πατήρ δε μεταπίπτει στον Υιό, παραμένει πάντα Πατήρ, ο Υιός δε μεταπίπτει στον Πατέρα, παραμένει πάντα Υιός, το Πνεύμα δε μεταπίπτει στον Πατέρα ή τον Υιό, παραμένει πάντα Πνεύμα άγιο. Η ιδιότητα καθενός προσώπου της Αγίας Τριάδας είναι σταθερή και αμετάβλητη. Πώς, άλλωστε, θα παρέμενε ιδιότητα αν εναλλασσόταν συνεχώς περνώντας κάθε φορά σε άλλο πρόσωπο; Γι’ αυτό ο Υιός του Θεού είναι που γίνεται Υιός του ανθρώπου, για να παραμείνει ακριβώς η ιδιότητα αμετακίνητη. Γιατί, όντας Υιός του Θεού, όταν έγινε Υιός του ανθρώπου παίρνοντας σάρκα ανθρώπινη απ’ την αγία Παρθένο, δεν αλλοτριώθηκε από την υιική του ιδιότητα.

Ο Υιός του Θεού ενανθρώπησε για να χαρίσει ξανά στον άνθρωπο εκείνο για το οποίο δημιουργώντας τον τον προόρισε. Τον δημιούργησε σύμφωνα με τη δική του εικόνα, διανοητή και ελεύθερο, προορισμένο να του μοιάζει, δηλαδή να ‘ναι, όπως κι ο δημιουργός του, τέλεια ενάρετος, πράγμα κατορθωτό για την ανθρώπινη φύση. Γιατί οι αρετές, δηλαδή η νηφαλιότητα, η ηρεμία, η ακεραιότητα, η αγαθοσύνη, η σοφία, η δικαιοσύνη, η ανεξικακία είναι, πρωταρχικά, γνωρίσματα της θείας φύσης.

Ο Θεός, λοιπόν, δημιούργησε τον άνθρωπο σε πλήρη κοινωνία μαζί του (τον δημιούργησε για να μείνει άφθαρτος, τον ανέβασε στην αθανασία με το να τον κρατά κοντά του). Εμείς, όμως, αυτά τα γνωρίσματα της θείας φύσης τα αλλοιώσαμε και τα μπερδέψαμε με την παράβαση της εντολής, και περάσαμε στην παράταξη της κακίας με αποτέλεσμα να χάσουμε την κοινωνία με το Θεό. Τις γαρ μετουσία φωτί προς σκότος; Και όταν πια στερηθήκαμε τη ζωή, πέσαμε στη φθορά του θανάτου.

Επειδή, τώρα ο Θεός μας προσέφερε το ύψιστο και δεν το διαφυλάξαμε, χρειάστηκε να κατεβεί αυτός στο χείριστο, δηλαδή στη δική μας ξεπερασμένη φύση, ώστε να μας ξαναδώσει, προσφέροντας και ενεργώντας ο ίδιος, την εξομοιωμένη μ’ αυτόν εικόνα και τον αρχαίο προορισμό.

Κι ακόμα να μας διδάξει το ενάρετο ήθος της βιωτής, αυτό το ήθος που ο ίδιος με την επίγεια ζωή του κατέστησε συγκεκριμένο και ευκολοκατόρθωτο.

Κι ακόμα να μας ελευθερώσει από τη φθορά φέρνοντάς μας πάλι σε κοινωνία με τη ζωή, με το να ανοίξει ο ίδιος το δρόμο της δικής μας ανάστασης.

Και ακόμα να ξανακάνει καινούριο το θρυμματισμένο κι αγνώριστο κανάτι της ύπαρξής μας, να λύσει τα δεσμά της κυριαρχίας του διαβόλου επάνω μας προσκαλώντας μας να αναγνωρίσουμε την κυριαρχία του Θεού.

Και ακόμα να μας γεμίσει κουράγιο και να μας εκπαιδεύσει να πολεμούμε τον τύραννο με την υπομονή και την ταπείνωση.

Με την ενανθρώπηση, λοιπόν, του Υιού του Θεού καταργήθηκε η λατρεία των δαιμόνων, όλη η κτίση αγιάστηκε με το θείο του αίμα, οι βωμοί και οι ναοί των ειδώλων κατεδαφίστηκαν, ρίζωσε η γνώση του Θεού, λατρεύεται πια η ομοούσια Τριάδα, η άκτιστη θεότητα, ο ένας αληθινός Θεός ο δημιουργός και κυβερνήτης του σύμπαντος.

Τώρα πια, πάλι, οι αρετές είναι κατορθωτός τρόπος ζωής, προσφέρθηκε η ελπίδα με την ανάσταση του Χριστού, τώρα πια οι δαίμονες τρέμουν τους ανθρώπους που προηγουμένως ήταν του χεριού τους.

Και το πράγματι αξιοθαύμαστο, είναι πως όλα αυτά κατορθώθηκαν με το σταυρό και τα πάθη και το θάνατο. Κηρύχθηκε σ’ όλη τη γη το Ευαγγέλιο της υποταγής στο Θεό, όχι με πολέμους και όπλα και στρατούς που συντρίβαν εχθρούς. Κηρύχθηκε από λίγους γυμνούς, φτωχούς κι αγράμματους, που διώχνονταν από παντού, που δέχονταν κτυπήματα, που θανατώνονταν, που κήρυτταν ένα σταυρωμένο και νεκρό, που όμως επικράτησαν απέναντι στους σοφούς και τους ισχυρούς γιατί ακριβώς τους ακολουθούσε η ακαταμάχητη δύναμη του σταυρωμένου. Ο θάνατος, ο πριν τρομοκρατικός, νικιέται, και καταδικάζεται τώρα ο απόβλητος και μισητός της ζωής.

Αυτά είναι τα αποτελέσματα της παρουσίας του Χριστού, αυτές είναι οι συνέπειες της επιβολής της δύναμής του. Δεν έσωσε ένα λαό, όπως ο Μωυσής που φυγάδευσε από την Αίγυπτο τους Εβραίους περνώντας τους μεσ’ από τη θάλασσα για ν’ απαλλαγούν από τη δουλεία του Φαραώ. Έσωσε ολόκληρη την ανθρωπότητα από τη φθορά του θανάτου και το γεμάτο κακία τύραννο, την αμαρτία.

Και έσωσε τους ανθρώπους όλους, όχι πειθαναγκάζοντάς τους να ασκήσουν την αρετή, όχι παραχώνοντάς τους στο χώμα, όχι καίοντάς τους και διατάσσοντας να λιθοβολούνται οι αμαρτωλοί, αλλά πείθοντάς τους με πραότητα, υπομονή και συγχωρετικότητα να διαλέξουν την αρετή και να συναγωνίζονται στους κόπους γι’ αυτήν και έτσι να ικανοποιούνται.

Προηγουμένως όταν αμάρταναν ετιμωρούντο με κτυπήματα κι όμως επέμεναν στην αμαρτία και την είχαν θεοποιήσει, τώρα δέχονται να υφίστανται κτυπήματα για χάρη της υπακοής στο Θεό και για χάρη της αρετής, δέχονται να κακοπαθούν και θανατώνονται.

Δόξα σε σένα Χριστέ, Λόγε του Θεού και Σοφία και Δύναμη και Θεέ Παντοκράτορα. Τι να σου αντιδωρίσουμε εμείς οι άπραγοι για όλα όσα μας χάρισες; Όλα μας τα ’χεις δοσμένα εσύ και τίποτ’ άλλο δε ζητάς από μας παρά ν’ αποδεχτούμε τη σωτηρία που μας πρόσφερες, δίνοντάς μας ακόμα και τη δύναμη για να το κάνουμε.

Σ’ ευχαριστούμε, εσένα που μας έδωσες την ύπαρξη, μα και μας χάρισες την αιώνια ζωή, εσένα που κι όταν την χάσαμε και την αρνηθήκαμε, μας οδήγησες πίσω σ’ αυτήν με την ενανθρώπισή σου που καμιά γλώσσα δεν τολμά να ερμηνεύσει».

[Athanasios]

ΑΓΙΟΥ ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ ΤΟΥ ΠΑΛΑΜΑ

«ΟΜΙΛΙΑ ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΚΑΤΑ ΣΑΡΚΑΣ
ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΗΜΩΝ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑΣ»



«Σχετικά με τη συγκαταβατική ενσάρκωση του Κυρίου μας Ιησού Χριστού και τα όσα προσφέρθηκαν εξαιτίας της σ' αυτούς που τον εμπιστεύτηκαν αληθινά και σχετικά με την αιτία που ο Θεός, αν και μπορούσε να ελευθερώσει με ποικίλους άλλους τρόπους το ανθρώπινο γένος από την υποταγή στο διάβολο, προτίμησε να χρησιμοποιήσει αυτή τη συγκαταβατική τακτική.

Μπορούσε, οπωσδήποτε, ο προαιώνιος και απεριόριστος και παντοκράτορας Λόγος και παντοδύναμος Υιός του Θεού, και χωρίς ο ίδιος να περιβληθεί την ανθρώπινη φύση, να απαλλάξει τους ανθρώπους από την υποτέλεια στο θάνατο και την υποδούλωση στο διάβολο, γιατί όλα υπακούουν στις εντολές του και το καθετί εξαρτιέται από τη θεϊκή εξουσία του, όλα έχει τη δύναμη να τα ενεργεί και, σύμφωνα με τον Ιώβ, τίποτε δε βρίσκεται έξω από τις δυνατότητές του, άλλωστε, απέναντι στην απόλυτη υπεροχή του δημιουργού, η δύναμη αντίστασης των δημιουργημάτων χρεοκοπά, κανένα δεν είναι ισχυρότερο από τον Παντοκράτορα.

Όμως, αυτή η τακτική σωτηρίας, δηλαδή με την ενανθρώπηση του Λόγου του Θεού, ήταν η πιο προσαρμοσμένη στη δική μας φύση, την ανθρώπινη αδυναμία μας κι ακόμα ήταν η πιο αντάξια του Θεού που την εφάρμοζε μια και χαρακτηριζόταν από το στοιχείο της δικαιοσύνης, χωρίς το οποίο καμιά ενέργεια του Θεού δεν πραγματοποιείται. «Δίκαιος γαρ ο Θεός, και δικαιοσύνας ηγάπησε, και ουκ έστιν αδικία εν αυτω», όπως λέει κι ο ψαλμωδός Προφήτης.

Ο άνθρωπος εγκατέλειψε το Θεό πρώτος και, κατά συνέπεια, δίκαια εγκαταλείφθηκε από το Θεό, τότε κατέφυγε, με τη θέλησή του, στον αρχηγό της κακίας, που τον είχε παρασύρει με τις δόλιες αντίθεες συμβουλές του, δίκαια, πάλι, κατά συνέπεια, παραδόθηκε σ' αυτόν, έτσι εισχώρησε στον κόσμο ο θάνατος, ως αποτέλεσμα του φθόνου του πονηρού και με την άδεια, τη δίκαιη, του αγαθού Θεού. Και ο θάνατος, εξαιτίας της υπερβάλλουσας κακότητας του αρχηγού της κακίας διπλασιάστηκε, κοντά σε κείνον που προσκολλήθηκε στην ανθρώπινη φύση, προστέθηκε κι ο άλλος που αυτός ο ίδιος ο διάβολος βίαια τον προξενεί.

Επειδή, λοιπόν, η υποταγή στο διάβολο και η παράδοση στο θάνατο επήλθε ως δίκαιη συνέπεια, έπρεπε και η επάνοδος του ανθρώπινου γένους στην ελευθερία και τη ζωή να συντελεστεί από το Θεό πάλι ως δίκαιη συνέπεια. Και δεν ήταν μόνο η παράδοση του ανθρώπου στο φθονερό εχθρό του, που πρόκυψε ως συνέπεια της θείας δικαιοσύνης, ήταν και το γεγονός ότι ο ίδιος ο διάβολος, που αποξενώθηκε από τη δικαιοσύνη του Θεού και επεδίωξε άδικα να εξουσιάζει και να μην υπακούει πουθενά και να καταπιέζει, βρισκόμενος σε διάσταση με τη δικαιοσύνη, χρησιμοποίησε τη δύναμή του ενάντια στον άνθρωπο.

Ο Θεός, λοιπόν, θεώρησε ότι προείχε να νικηθεί πρώτα ο διάβολος με τη δικαιοσύνη, με την οποία έχει ανοιχτή διαμάχη, και κατόπιν να νικηθεί με τη θεϊκή υπεροχή, δηλαδή με την ανάσταση και τη μέλλουσα κρίση. Γιατί αυτή είναι η σωστή σειρά, να προηγείται η δικαιοσύνη από τη δύναμη, αυτό αρμόζει αληθινά στη θεϊκή αγαθή διακυβέρνηση του κόσμου, όχι στην καταπιεστική επιβολή: να ακολουθεί η δύναμη, αφού πρώτα επιβληθεί η δικαιοσύνη.

Και, όπως ο διάβολος, ο παμπάλαιος φονιάς του ανθρώπου, ξεσηκώθηκε εναντίον μας από φθόνο και μίσος, έτσι κι ο ζωοδότης μπήκε στη μάχη με το μέρος μιας από άπειρη αγαθότητα κι αγάπη για τον άνθρωπο. Και όπως εκείνος, χωρίς να του έχει παρασχεθεί το δικαίωμα, έβαλε σκοπό του να καταστρέψει το πλάσμα του Θεού, έτσι κι ο πλάστης, έχοντας αντίθετα, κάθε δικαίωμα, αποφάσισε να σώσει το δημιούργημά του. Και όπως εκείνος πέτυχε με την αδικία και τη δολιότητα να καταγάγει νίκη και να γκρεμίσει τον άνθρωπο από το θεοδώρητο αξίωμά του, έτσι κι ο ελευθερωτής με δικαιοσύνη και σοφό σχέδιο επέφερε την πανωλεθρία του αρχηγού της κακίας και την ανακαίνιση του ανθρώπου.

Λοιπόν, ο Θεός απέφευγε να χρησιμοποιήσει, πράγμα που μπορούσε, τη δύναμη, ώσπου να προχωρήσει στην απόδοση της δικαιοσύνης, πράγμα που ήταν αναγκαίο. Έτσι άλλωστε φάνηκε ξεκάθαρα η δύναμη της δικαιοσύνης, αφού προτιμήθηκε ως τακτική από τον παντοδύναμο που κανένας δεν μπορεί να τον νικήσει. Απ' αυτό μάλιστα θα ‘πρεπε και οι άνθρωποι να παραδειγματιστούν, ώστε να ζουν με δικαιοσύνη την επίγεια ζωή τους, ώστε στην αιώνια ζωή της αθανασίας ν' αναλάβουν τη δύναμη και να μη τη χάσουν ποτέ.

Κι ακόμα έπρεπε ο διάβολος που τότε νίκησε τον άνθρωπο, να νικηθεί από τη νικημένη ανθρώπινη φύση και να κατατροπωθεί αυτός που με τόση πανουργία παγίδευσε τον άνθρωπο. Γι' αυτό το σκοπό χρειαζόταν απαραίτητα να υπάρξει ένας άνθρωπος αναμάρτητος. Όμως κάτι τέτοιο ήταν αδύνατο. «Ουδείς γαρ, λέει η Γραφή, αναμάρτητος, ουδ' αν μία ημέρα η ζωή αυτού» και «τις καυχήσεται αγνήν έχειν την καρδίαν;»

Μονάχα ο Θεός, κανένας άλλος, δεν μπορεί να είναι αναμάρτητος. Γι' αυτό ακριβώς ο Θεός Λόγος, ο γεννημένος από το Θεό ευθύς απ' την αρχή της ύπαρξής του, και πάντοτε ενωμένος μ' Αυτόν (δεν είναι δυνατό να υπάρξει η να εννοηθεί ποτέ Θεός στερημένος λόγου) και ουδέποτε διαχωρισμένος απ' Αυτόν, ο ένας υπαρκτός Θεός (το αντιφέγγισμα του ήλιου δεν είναι άλλον φως διαφορετικό απ' τον ήλιο και οι ηλιακές ακτίνες δεν είναι άλλοι ήλιοι), γι αυτό, λοιπόν, ο μόνος αναμάρτητος Υιός και Λόγος του Θεού καθίσταται γιος ανθρώπου, χωρίς βέβαια, να αλλάζει τίποτε ως προς τη θεότητά του, μένοντας, όμως, ακηλίδωτος ως προς την ανθρώπινή του ιδιότητα.

«Ος, όπως προφήτευσε ο Ησαϊας, αμαρτίαν ουκ εποίησεν, ουδέ ευρέθη δόλος εν τω στόματί αυτού». Και όχι μόνο αυτό, αλλά και κείνος που δε «συνελήφθη εν ανομίαις» και δεν «εκυήθη εν αμαρτίαις» καθώς διαπιστώνει, μιλώντας για τον εαυτό του, ή μάλλον για ολόκληρο το γένος των ανθρώπων, ο Δαβίδ στους Ψαλμούς. Γιατί η επανάσταση της σάρκας έχει ως αυτόματη συνέπεια την καταδίκη που είναι και λέγεται φθορά.

Αυτή η επανάσταση αν και δε γίνεται με τη θέληση του ανθρώπου, αν και φανερά βρίσκεται σε αντίθεση με τους νόμους της νόησης και παρά το γεγονός ότι τιθασεύεται από τους ενάρετους και προσανατολίζεται μόνο προς τον τομέα δημιουργίας παιδιών, έτσι ή αλλιώς σπρώχνει τον άνθρωπο προς τη φθορά και δεν είναι παρά έφεση για ικανοποίηση των παθών αυτού που δε συνειδητοποίησε την τιμή που αξιώθηκε η φύση μας από το Θεό, αλλά εξομοιώθηκε με τα κτήνη.

Γι αυτό και δε γεννήθηκε, απλώς Θεός ανάμεσα στους ανθρώπους, αλλά και από Παρθένο επίλεκτη και απαλλαγμένη από βρώμικους σαρκικούς λογισμούς, σύμφωνα με τους προφήτες, γεννήθηκε από Παρθένο στη μήτρα της οποίας επέφερε τη σύλληψη όχι κάποια σαρκική όρεξη, αλλ' ο ερχομός του Αγίου Πνεύματος. Αυτό που συνέβηκε ήταν η υποδοχή και η αποδοχή του ουράνιου χαρμόσυνου μηνύματος, όχι υπόκυψη και δοκιμή στη γεμάτη πάθος σαρκική επιθυμία.

Μακριά από κάθε τέτοια εμπειρία, η σύλληψη έγινε μέσα στην πνευματική ευφροσύνη και την επικοινωνία με το Θεό. «Ιδού γαρ η δούλη Κυρίου, γένοιτό μοι κατά το ρήμα σου», απάντησε η άσπιλη Παρθένος στον άγγελο που της έφερε το μήνυμα της χαράς, συνέλαβε και γέννησε. Προκειμένου έτσι ο νικητής του διαβόλου, όντας άνθρωπος - θεάνθρωπος να κατάγεται, βέβαια, από το ανθρώπινο γένος, να μη μετέχει όμως στην κληρονομούμενη αμαρτία. Αυτός μόνος απ' όλους τους ανθρώπους να συλληφθεί χωρίς να συντρέχει το γεγονός της παρακοής, μόνος αυτός να μπει στη μήτρα της μητέρας του χωρίς να μεσολαβήσει η εμπαθής ηδονή της σάρκας και οι βρώμικες επιθυμίες που χαρακτηρίζουν τη μιασμένη από την παρακοή ανθρώπινη φύση.

Προκειμένου έτσι ο Χριστός να υπάρξει τέλεια απαλλαγμένος από κάθε μόλυνση που μεταδίδεται στους απογόνους, με αποτέλεσμα να μην έχει καμιά ανάγκη κάθαρσης ο ίδιος, και να δέχεται τα πάντα με σοφία για χάρη μας. Και έτσι να γίνει ο ολοκληρωτικά νέος Άνθρωπος και να παραμείνει νέος πραγματικά κι αταλάντευτα, χωρίς καθόλου να παλιώνει πάλι, και να ανοικοδομήσει, προσφερόμενος ο ίδιος ως θεμέλιο και ως όργανο, τον παλιό Άνθρωπο και να τον διατηρήσει πάντα νέο, μια και μπορεί να διώξει μακριά κάθε στοιχείο παλιό και φθαρμένο.

Γιατί και κείνος, ο πρώτος Άνθρωπος δημιουργήθηκε καταρχήν πεντακάθαρος και ήταν νέος ωσότου με τη θέλησή του ακολούθησε το διάβολο και εκτράπηκε στις σαρκικές ηδονές και ξέπεσε μες το βούρκο της αμαρτίας με αποτέλεσμα να παλιωθεί και να κατρακυλήσει στην παραφθορά της φυσικής του κατάστασης.

Γι' αυτό ο Κυβερνήτης του κόσμου δεν ανακαινίζει τον άνθρωπο, παράδοξα, μόνο με κάποια εξωτερική ενέργεια του, αλλά τον προσλαμβάνει και τον αγκαλιάζει. Και δεν ανορθώνει μόνο και ξαναστεριώνει την ανθρώπινη φύση, αλλά και την περιβάλλεται με τρόπο απερίγραπτο και ενώνεται και ταυτίζεται μαζί της, και γεννιέται συγχρόνως Θεός και άνθρωπος από γυναίκα βέβαια, ώστε να πάρει πίσω της φύση του που ο ίδιος έπλασε κι ο πονηρός με τη συμβουλή του τού έκλεψε, παρθένο όμως, για να καταστήσει τον άνθρωπο νέο, γιατί αν γεννιόταν με σπέρμα ανδρός, θα έφερνε την κληρονομιά της αμαρτίας και δε θα ήταν καινούριος άνθρωπος, δε θα ήταν ο αρχηγός και χορηγός της ζωής εκείνης που ποτέ δεν παλιώνει, δε θα κατάφερνε, αν άνηκε στην παλιά ξεπεσμένη κατάσταση, να προσλάβει ολόκληρη τη διαφανή θεότητα και να καταστήσει τη σάρκα ανεξάντλητη πηγή αγιασμού τόσο, ώστε να ξεπλύνει και να καθαρίσει πλέρια το μολυσμό των προπατόρων και να επαρκέσει για τον εξαγιασμό και όλων των επιγόνων. Γι' αυτό ακριβώς, ούτε άγγελος, ούτε άνθρωπος, αλλά αυτός ο ίδιος ο Κύριος, νικημένος από την αγάπη του για μας, θέλησε να μας σώσει και να μας αναπλάσει, με το να γεννηθεί τέλειος άνθρωπος όπως και μεις, μένοντας όμως συγχρόνως αναλλοίωτα Θεός».

[Athanasios]

Xριστούγεννα: η αγάπη του Θεού ενσαρκώνεται

Tου Aρχιεπισκόπου Tιράνων, Δυρραχίου και πάσης Aλβανίας, κ.κ. Αναστασίου



«O Θεός αγάπη εστίν, εν τούτω εφανερώθη η αγάπη του Θεού εν ημίν, ότι τον υιόν αυτού τον μονογενή απέσταλκεν ο Θεός εις τον κόσμον ίνα ζήσωμεν δι’ αυτού» (A΄ Iω. 4:8-9)

H αλήθεια, την οποία διακηρύσσει επίμονα η χριστιανική πίστη, είναι ότι «ο Θεός αγάπη εστί». Aυτή την εκπληκτική πραγματικότητα τονίζει με πασίχαρο τρόπο η σημερινή εορτή. Tα Χριστούγεννα επαναφέρουν πανηγυρικά στη σκέψη και στη συνείδησή μας τη συνταρακτική έκφραση της αγάπης του Θεού, που τη συνοψίζει ο βιβλικός στίχος: «Eτσι φανερώθηκε η αγάπη του Θεού σε μας: Aπέστειλε τον Yιό Tου τον μονογενή στον κόσμο, για να ζήσουμε δι’ Aυτού».

Mε την είσοδο του Θείου Λόγου στην ιστορική πορεία της ανθρωπότητος, η αγάπη του Θεού αποκαλύπτεται με τον πιο δυνατό τρόπο, «ενσαρκώνεται». Mε την ενανθρώπησή Tου, ο Yιός του Θεού προσλαμβάνει ολόκληρη την ανθρώπινη φύση, στην πνευματική και στην υλική της υπόσταση. Tην αναπλάθει. Tο γεγονός αυτό παραμένει η ρίζα της χριστιανικής αποκαλύψεως, που τροφοδοτεί κάθε άλλη χριστιανική πρόταση και αξία.

Aυτή η συγκεκριμένη φανέρωση της αγάπης του Θεού «εν σαρκί» συνιστά την ειδοποιό διαφορά της χριστιανικής πίστεως: O Θεός, ο Δημιουργός και Kύριος του σύμπαντος, δεν είναι μια απρόσωπη ενέργεια, σοφία, δύναμη, κάτι που η ανθρώπινη σκέψη θα μπορούσε να υποπτευθεί και να προσεγγίσει με τις νοητικές ικανότητες του εγκεφάλου. Eίναι ένας Θεός προσωπικός, που αγαπά, που αποκαλύπτεται στον άνθρωπο, που βρίσκεται σε συνεχή σχέση μαζί του. Mια σχέση που γίνεται αισθητή από ολόκληρη την ανθρώπινη ύπαρξη. O Θεός της αγάπης δεν εγκατέλειψε τον κόσμο, τον οποίο θανατώνουν ο εγωισμός και το μίσος. Kινείται ανάμεσά μας, μέσα στις πολύβουες πολιτείες μας, στην έρημο της μοναξιάς μας μεταγγίζοντας δύναμη αγάπης, χαρίζοντας νόημα και πληρότητα στη ζωή.

H αποστολή της Eκκλησίας

H αγάπη αυτή του Θεού παραμένει αιωνίως ορατή στο μυστικό Σώμα του Xριστού, που είναι «εκκλησία Θεού ζώντος, στύλος και εδραίωμα της αληθείας» (A΄ Tιμ. 3:15). Bασική αποστολή της Eκκλησίας Tου είναι να αποκαλύπτει και να καθιστά παρούσα τη θεία αγάπη στο εδώ και στο τώρα, σε κάθε χρονική στιγμή και σε κάθε τόπο, όπου βρίσκεται και ενεργεί. Kάθε έκφραση της ζωής της, λατρεία, λόγος, διοικητική δομή, δραστηριότητα, έργα κοινωνικά, μόνον εφόσον «σαρκώνουν» την αιώνια αγάπη του Θεού, καθόσον την κάνουν ενεργό και ορατή, έχουν αληθινή σημασία και αξία.

H μοναδικότητα της Eκκλησίας του Xριστού συνίσταται ακριβώς στο ότι προσφέρει στις διάφορες εκφράσεις της ανθρώπινης υπάρξεως, της ανθρώπινης κοινωνίας, στις διάφορες αξίες του πολιτισμού, την αγάπη στην αυθεντική της μορφή. Aν πάψει να διακονεί αυτό το «μέγα… το της ευσεβείας μυστήριον» (A΄ Tιμ. 3:16), που συνοψίζει το γεγονός ότι ο Θεός της αγάπης «εφανερώθη εν σαρκί», τότε «γέγονε χαλκός ήχων ή κύμβαλον αλαλάζον», έστω και αν έχει προφητεία, και γνώση, και πίστη, και αν γνωρίζει τα μυστήρια πάντα, έστω και αν κάνει πράξεις σπουδαίες και εντυπωσιακές (A΄ Kορ. 13:1-3).

H χριστιανική αγάπη δεν μένει σε γενικότητες και αοριστίες. Mέσα στη ζωή έχει συγκεκριμένη έκφραση – αποκαλύπτεται στις ανθρώπινες σχέσεις: «H αγάπη μακροθυμεί, χρηστεύεται, η αγάπη ου ζηλοί, η αγάπη ου περπερεύεται (δεν κομπάζει), ου φυσιούται (δεν υπερηφανεύεται), ουκ ασχημονεί, ου ζητεί τα εαυτής, ου παροξύνεται, ου λογίζεται το κακόν, ου χαίρει επί τη αδικία, συγχαίρει δε τη αληθεία· πάντα στέγει, πάντα πιστεύει, πάντα ελπίζει, πάντα υπομένει. H αγάπη ουδέποτε εκπίπτει» (A΄ Kορ. 13:4-8 ).

Όραμα, ιδανικό, πράξη

Aυτές οι αλήθειες δεν γίνονται αποδεκτές από όλους τους ανθρώπους. Στη διαδρομή των αιώνων πάρα πολλοί δεν αναγνώρισαν και δεν ανταποκρίθηκαν στην αγάπη του Θεού. Άλλοι την περιγέλασαν, άλλοι την αμφισβήτησαν, άλλοι την μίσησαν, άλλοι την αγνόησαν.

Eν τούτοις, εκατομμύρια ψυχές από όλα τα κοινωνικά στρώματα, από όλους τους λαούς και όλες τις κατηγορίες των ανθρώπων, μορφωμένοι, αγράμματοι, πλούσιοι, φτωχοί, προνομιούχοι και μη, πίστεψαν ότι «ούτω γαρ ηγάπησεν ο Θεός τον κόσμον, ώστε τον Yιόν αυτού τον μονογενή έδωκεν, ίνα πας ο πιστεύων εις αυτόν μη απόληται, αλλ’ έχη ζωήν αιώνιον» (Iω. 3:16). Kαι προσπάθησαν, στο μέτρο που τους ήταν δυνατόν, να μένουν εν τη αγάπη, να την κάνουν όραμα, ιδανικό, πράξη, έργο και αγώνα.

H ανθρωπότητα οφείλει τεράστια ευγνωμοσύνη σε όλους αυτούς. Λαχταρώντας να προσεγγίσουν, να γνωρίσουν τον Θεό και να ενωθούν μαζί Tου, «έμειναν» εν τη αγάπη. Kαι όπως αποκαλυπτικά βεβαιώνει ο Eυαγγελιστής Iωάννης, «ο Θεός αγάπη εστί, και ο μένων εν τη αγάπη εν τω Θεώ μένει και ο Θεός εν αυτώ» (A΄ Iω. 4:16).

Kάθε κύτταρο του ορατού Σώματος του Xριστού, της Eκκλησίας, κάθε πιστός, έχει κληθεί με το βάπτισμά του και τη συμμετοχή του στη Θεία Eυχαριστία, να εκφράζει, να φανερώνει, «να ενσαρκώνει» με το είναι και με το έργο του την αγάπη του Θεού στις όποιες συνθήκες κι αν ζει. Oποιος μένει εν τω Θεώ δεν μπορεί παρά να αγαπά όπως Eκείνος, με μια αγάπη που παίρνει τολμηρές πρωτοβουλίες, που δεν γνωρίζει σύνορα, προκαταλήψεις, που αγκαλιάζει τα πάντα.

H διαβεβαίωση ότι ο Θεός «αγάπη εστί» μάς παρηγορεί, και μας απελευθερώνει από τον πολύμορφο φόβο, τον φόβο του άλλου, του διαφορετικού, του αγνώστου, των εξελίξεων της ανθρωπότητος, που συχνά προοιωνίζονται απειλητικές. Tον φόβο από τις αποτυχίες μας και κάποτε από την άβυσσο της ψυχής μας. «Φόβος ουκ έστιν εν τη αγάπη, αλλ’ η τελεία αγάπη έξω βάλλει τον φόβον» (A΄ Iω. 4:18 ).

Tο άλλο Tου όνομα

Aκόμα και πολλοί, που αρνούνται ή δεν θέλουν να δεχθούν το όνομα «Θεός», αποδέχονται έμμεσα το άλλο Tου όνομα: «Aγάπη». Tο γεγονός ότι η αγάπη αποτελεί την ύψιστη αξία της ζωής, τη μυστική δύναμη του κόσμου, όλο και περισσότερο γίνεται αποδεκτό, μέσα από ποικίλες εμπειρίες και τρόπους σκέψεως. Γίνεται μυστική δίοδος που οδηγεί τους ανθρώπους –χωρίς ίσως να το καταλαβαίνουν– κοντά στον Θεό της Aγάπης. Aποτελεί, πιστεύουμε, την εντελέχεια της πορείας του κόσμου.

Aυτές τις άγιες ημέρες, αδελφοί και αδελφές μου, ας παραμερίσουμε τα πολλά εξωτερικά στοιχεία, τις συχνά άσχετες με την ουσία του Γεγονότος συνήθειες, και ας αναλογισθούμε προσεκτικότερα τον πυρήνα της εορτής των Xριστουγέννων· ότι δηλαδή, με τον ερχομό Tου στον κόσμο, ο Xριστός αποκάλυψε, «ενσάρκωσε» την αιώνια αγάπη του Θεού.

Kαι ας εντείνουμε τις προσπάθειές μας για να ρυθμίσουμε την καθημερινή στάση και συμπεριφορά μας, σύμφωνα με αυτήν την αλήθεια. Nα δώσουμε σάρκα και οστά στην αγάπη μας, με κάθαρση των αισθημάτων μας για τους άλλους· με συγκεκριμένες πρωτοβουλίες και πράξεις αγάπης.

Kαι ας ικετεύσουμε τον Σαρκί ενανθρωπήσαντα:
Kύριε, Συ που ήρθες ανάμεσά μας
για να φανερώσεις την απέραντη αγάπη του Θεού,
η οποία περικλείει και μεταμορφώνει τα πάντα,
μείνε εν ημίν, ιδιαίτερα τις ημέρες αυτές.
Kαι στη διάρκεια του νέου χρόνου
που θα ανατείλει σε λίγο,
αξίωσέ μας να μένουμε σταθερά εν αγάπη, εν Σοι.

Xρόνια πολλά, ευφρόσυνα κι ευλογημένα,

+ Αρχιεπίσκοπος Tιράνων, Δυρραχίου και πάσης Aλβανίας κ.κ. Αναστάσιος

[Φοιτητής]

Αθανάσιε ευχαριστώ πολύ,

Διαβάζοντας τα πολλά και ωραία περισσότερο θα μείνω σε αυτό:

Kαι ας εντείνουμε τις προσπάθειές μας για να ρυθμίσουμε την καθημερινή στάση και συμπεριφορά μας, σύμφωνα με αυτήν την αλήθεια. Nα δώσουμε σάρκα και οστά στην αγάπη μας, με κάθαρση των αισθημάτων μας για τους άλλους· με συγκεκριμένες πρωτοβουλίες και πράξεις αγάπης.

Μάλλον κάτι παρόμοιο αναζητώ, πως δηλαδή θα δώσουμε σε αυτές τις μέρες την αξία που τους αρμόζει. Πως θα γίνουμε φορείς της αγάπης ως ιδέας και πράξης και πως σαν τον καλό Σαμαρείτη θα πονέσουμε πρώτα και ύστερα κατα το δυνατόν θα περιθάλψουμε με αγάπη τον εαυτό μας και τους άλλους.

Ότι όμορφο βρω περι Χριστουγέννων τούτες τις ημέρες θα το ανεβάζω εδώ.

[Κρότων]

Αστέρια φέγγουνε πολλά



Αστέρια φέγγουνε πολλά στον ουρανό
γυρίζουν άλλα
και άλλα μένουνε ψηλά σαν να ’ναι
καρφωμένα
μικρά, μεγάλα, ανώνυμα
ή ονομασμένα:
τ’ ωραίο τ’ αστέρι της αυγής
που τρεμοσβήνει πριν να δύσει
και τ’ αυγουστιάτικο στον ξάστερο ουρανό,
που μια χρυσή γραμμή αφήνοντας
πέφτει και χάνεται βαθιά
προτού τη γη ν’ αγγίξει.

* * *

Μα πιο λαμπρό απ’ όλα
ήταν εκείνο
που τότε φώτισε τη γη
για του Χριστού τη γέννα.
Το είδανε οι μάγοι
ίσως κι οι βοσκοί
και άλλοι –λίγοι ή πολλοί
μα δεν το ξέχασε κανένας.
Κι αν είναι αυτό αλήθεια
τότε… όλα μπορούν να είναι αλήθεια
φτάνει να θέλεις . Φτάνει πίστη νάχεις.

* * *

Κι αν λές καμιά φορά:
«θα σου χαρίσω ένα αστέρι»
το μπορείς;
Μόνο ο Θεός
εξαίσιο δώρο έστειλε
στον ουρανό ένα αστέρι
για να στολίσει αυτή τη νύχτα
τη θεϊκή
και να την κάνει
νύχτα μαγική,
την πιογιορταστική
στην οικουμένη.

* * *

Κι έτσι ξαναγυρίζει κάθε χρόνο
κι η γιορτή
και η αγάπη
κι η χαρά
και των μικρών και των μεγάλων
και δώρα κάνουμε κι εμείς
μικρά
ο ένας στον άλλον.

* * *

Κι η ευτυχία της γης,
που οι άγγελοι έχουν τάξει,
ξαναγυρίζει στην καρδιά
να ψάλει
στο ίδιο φως κάθε φορά,
που ειρηνικά
η νύχτα αυτή θα μας συνάξει πάλι.
Κι αν αυτό είναι αλήθεια,
τότε όλα μπορούν να είν’ αλήθεια,
φτάνει να θέλεις,
φτάνει πίστη νάχεις.

* * *

Άνθρωποι ζουν και ζήσανε πολλοί
στους δρόμους παν χιλιάδες.
Πόσοι είναι σήμερα
ανώνυμοι ή σπουδαίοι!
Και πόσοι ζήσανε παλιά
σοφοί και βασιλιάδες
άσοφοι, δίκαιοι, άδικοι,
πλούσιοι, φτωχοί, γενναίοι;
Κάνανε ό,τι πιο πολύ
μπορούσε ο καθένας,
μα δεν ξεχάστηκε ποτέ
Αυτός,
ο Ένας, που με τ’ αστέρι
ήρθε στη γη.
Ο τέλειος,
που τον σκότωσαν
μα δεν σκοτώθηκε.
Ο δίκαιος,
που τον πρόδωσαν
μα δεν προδόθηκε.
Τον πολεμάνε
και Τον σβήνουν συνεχώς
με όσους τρόπους ξέρουν,
μα είναι ζωντανός!
Και να Τον πολεμήσουνε
δεν γίνεται,
να Τον υποκαταστήσουν
δεν χρειάζεται,
γιατί ’ναι ζωντανός!
Κι αν είναι αυτό αλήθεια
τότε όλα μπορούν να είναι αλήθεια
φτάνει να θέλεις ,
φτάνει πίστη νάχεις.

* * *

Ορόσημο θα στέκει στους αιώνες
πιο φανερά και πιο ψηλά
από πόλεις λαμπρές
κι απ’ τις δυνάμεις
της γης
κι από τα τείχη
που χωρίζουν τους ανθρώπους.
Αυτός, που φέρνει θησαυρούς
που η σκουριά δεν τους χαλάει
κι όσους διψάνε
με νερό τους ξεδιψάει
αυτός, πιο δυνατό ένα φως
απ’ το σκοτάδι που είναι
και που στα χέρια του κρατάει
ό,τι ποθούμε.
Κι αν είναι αυτό αλήθεια
τότε όλα μπορούν να είναι αλήθεια
φτάνει να θέλεις.
Φτάνει πίστη νάχεις.

Φαίδρα Τσελίκα

Πηγή: Ηλεκτρονικό Περιοδικό "Το Γράμμα" , τεύχος 100, σελ. 8-9.

[Νίκος]

Νάμουν του στάβλου έν’ άχυρο
3 Δεκεμβρίου, 2010 — VatopaidiFriend



Να ‘μουν του σταύλου έν’ άχυρο, ένα φτωχό κομμάτι
την ώρα π’ άνοιγ’ ο Χριστός στον ήλιο του το μάτι.
Να ιδώ την πρώτη του ματιά και το χαμόγελό του,
το στέμμα των ακτίνων του γύρω στο μέτωπό του.
Να λάμψω από τη λάμψη του κι’ εγώ σαν διαμαντάκι
κι’ από τη θεία του πνοή να γίνω λουλουδάκι.
Να μοσκοβοληθώ κι’ εγώ από την ευωδία,
που άναψε στα πόδια του των Μάγων η λατρεία.
Να ‘μουν του σταύλου ένα άχυρο ένα φτωχό κομμάτι
την ώρα π’ άνοιγ’ ο Χριστός στον ήλιο του το μάτι.

Κωστής Παλαμάς (1859 – 1943)

Πηγή: vatopaidi.wordpress.com

(Μου θύμισε τη Χριστουγεννιάτικη γιορτή του σχολείου, όταν ήμουν μικρός).