Δημοσίευσηαπό Νίκος » Κυρ Αύγ 26, 2012 3:17 pm
7.Έβδομη δεκάδα (61-70)
ξα΄. (973) Ἐγώ δέ λέγω ὑμῖν, φησίν ὁ Κύριος· Ἀγαπᾶτε τούς ἐχθρούς ὑμῶν· καλῶς ποιεῖτε τοῖς μισοῦσιν ὑμᾶς· προσεύχεσθε ὑπέρ τῶν ἐπιρεαζόντων ὑμᾶς. Διά τί ταῦτα προσέταξεν; Ἵνα σε μίσους καί λύπης καί ὁργῆς καί μνησικακίας ἐλευθερώσῃ, καί τοῦ μεγίστου κτήματος τῆς τελείας ἀγάπης καταξιώσῃ· ἥν ἀμήχανον ἔχειν, τόν μή πάντας ἀνθρώπους ἐξ ἴσου ἀγαπῶντα κατά μίμησιν Θεοῦ, τοῦ πάντας ἀνθρώπους ἐξ ἴσου ἀγαπῶντος, καί θέλοντος σωθῆναι καί εἰς ἐπίγνωσιν ἀληθείας ἐλθεῖν.
ξβ΄. Ἐγώ δέ λέγω ὑμῖν· Μή ἀντιστῆναι τῷ πονηρῷ· ἀλλ᾿ ὅστις σε ῥαπίσει ἐπί τήν δεξιάν σιαγόνα, στρέψον αὐτῷ καί τήν ἄλλην· καί τῷ θέλοντί σοι κριθῆναι καί τόν χιτῶνά σου λαβεῖν, ἄφες αὐτῷ καί τό ἱμάτιον· καί τῷ ἀγγαρεύοντί σε μίλιον ἕν, ὕπαγε μετ᾿ αὐτοῦ δύο. Διά τί; Ἵνα καί σέ ἀόργητον καί ἀτάραχον διαφυλάξῃ καί ἄλυπον, κἀκεῖνον διά τῆς σῆς ἀνεξικακίας παιδεύσῃ, και ἀμφοτέρους ὡς ἀγαθός ὑπό τόν ζυγόν τῆς ἀγάπης ἀγάγῃ.
ξγ΄. Πρός ἅπερ πράγματά ποτε πεπόνθαμεν, τούτων καί τάς φαντασίας ἐμπαθεῖς περιφέρομεν. Ὁ οὖν τάς ἐμπαθεῖς νικῶν φαντασίας, καί τῶν πραγμάτων ὧν αἱ φαντασίαι πάντως καταφρονεῖ· ἐπειδή τοῦ πρός τά πράγματα πολέμου ὁ πρός τάς μνήμας τοσοῦτόν ἐστι χαλεπώτερος, ὅσον τοῦ κατ᾿ ἐνέργειαν ἁμαρτάνειν, τό κατά διάνοιαν ἐστιν εὐκοπώτερον.
ξδ΄. Τῶν παθῶν τά μέν ἐστι σωματικά, τά δέ ψυχικά. Καί τά μέν σωματικά, ἐκ τοῦ σώματος ἔχει τάς ἀφορμάς· τά δέ ψυχικά, ἐκ τῶν ἔξωθεν πραγμάτων. Ἀμφότερα δέ περικόπτει ἀγάπη καί ἐγκράτεια· ἡ μέν, τά ψυχικά, ἡ δέ τά σωματικά.
ξε΄. Τά μέν τῶν παθῶν, τοῦ θυμικοῦ· τά δέ τοῦ ἐπιθυμητικοῦ μέρους τῆς ψυχῆς, τυγχάνει. Ἀμφότερα δέ, διά τῶν αἰσθήσεων κινεῖται. Τότε δέ κινεῖται, ὅτε ἀγάπης ἡ ψυχή καί ἐγκρατείας, ἐκτός εὑρίσκεται.
ξστ΄. Δυσκαταγώνιστα μᾶλλον τά τοῦ θυμικοῦ μέρους τῆς ψυχῆς πάθη, παρά τά τοῦ ἐπιθυμητικοῦ τυγχάνει. Διό καί μεῖζον τό φάρμακον κατ᾿ αὐτοῦ, ἡ ἐντολή τῆς ἀγάπης ὑπό τοῦ Κυρίου ἐδόθη.
ξζ΄. Πάντα τά ἄλλα πάθη, ἤ τοῦ θυμικοῦ μέρους τῆς ψυχῆς, ἤ τοῦ ἐπιθυμητικοῦ μόνον ἐφάπτεται.ἤ καί τοῦ λογιστικοῦ, ὡς ἡ λήθη καί ἡ ἄγνοια· ἡ δέ ἀκηδία, πασῶν τῶν τῆς ψυχῆς δυνάμεων ἐπιδραττομένη, πάντα σχεδόν ὁμοθυμαδόν κινεῖ τά πάθη. Διό καί πάντων τῶν ἄλλων παθῶν ἐστι βαρύτατον. Καλῶς οὖν ὁ Κύριος τό κατ᾿ αὐτῆς φάρμακον δεδωκώς, Ἐν τῇ ὑπομονῇ ὑμῶν, λέγει, κτήσασθε τά ψυχάς ὑμῶν.
ξη΄.(976) Μή πλήξῃς ποτέ τινα τῶν ἀδελφῶν, παραλόγως μάλιστα· μή ποτε μή φέρων τήν θλίψιν, ὑποχωρήσῃ· καί οὐ μή ἐκφεύξῃ ποτέ τόν ἔλεγχον τοῦ συνειδότος, ἀεί σοι λύπην ἐν τῷ καιρῷ τῆς προσευχῆς προξενοῦντα, καί τῆς θείας παῤῤησίας τόν νοῦν ἀπελαύνοντα.
ξθ΄. Μή ἀνάσχῃ τῶν σκάνδαλά σοι φερουσῶν ὑπονοιῶν, ἤ καί ἀνθρώπων, κατά τινων. Οἱ γάρ παραδεχόμενοι σκάνδαλα ἐν οἷῳ δήποτε τρόπῳ τῶν κατά προαίρεσιν ἤ παρά προαίρεσιν συμβαινόντων, οὐκ ἴσασι τήν ὁδόν τῆς εἰρήνης, τήν φέρουσαν διά τῆς ἀγάπης εἰς τήν γνῶσιν τοῦ Θεοῦ τούς ταύτης ἐραστάς.
ο΄. Οὔπω ἔχει τελείαν τήν ἀγάπην, ὁ ἔτι τοῖς γνώμαις τῶν ἀνθρώπων συνδιατιθέμενος. Οἷον, τόν μέν ἀγαπῶν, τόν δέ μισῶν, διά τόδε ἤ τόδε· ἤ καί τόν αὐτόν ποτέ μέν ἀγαπῶν, ποτέ δέ μισῶν, διά τάς αὐτάς αἰτίας.
61. «Εγώ όμως σας λέω», λέγει ο Κύριος, « αγαπάτε τους εχθρούς, να ευεργετείτε αυτούς που σας μισούν και να προσεύχεστε γι αυτούς που σας επιβουλεύονται. Γιατί έδωσε αυτές τις εντολές; Για να σε ελευθερώσει από το μίσος, τη λύπη, την οργή και τη μνησικακία και να σε αξιώσει να κερδίσεις την τέλεια αγάπη, την οποία δεν μπορεί να τη νοιώσει ο άνθρωπος, που δεν αγαπά όλους τους ανθρώπους μιμούμενος το Θεό, που αγαπά εξ ίσου όλους τους ανθρώπους και θέλει όλοι να σωθούν και να γνωρίσουν την αλήθεια.
62. «Εγώ όμως σας λέω: Να μην προβάλλεται αντίσταση σ΄ αυτόν που σκέφτεται πονηρά εναντίον σας. Αλλ΄ αν κάποιος σε χαστουκίσει στο δεξιό μάγουλο, στρέψε σ΄ αυτόν και το άλλο. Σ΄ αυτόν που θέλει ν΄ αντιδικήσει μαζί σου και να σου πάρει το πανωφόρι, άφησέ του και το πουκάμισο. Κι αν κάποιος σε υποχρεώσει να του μεταφέρεις ένα φορτίο για ένα μίλι, προχώρησε μαζί του για δύο. Γιατί όλ΄ αυτά; Για να σε φυλάξει μακριά από την οργή, την αναστάτωση και τη λύπη κι εκείνον να τον διδάξει με τη δική σου ανεξικακία, ώστε και τους δυο σαν αγαθός να φέρει στο ζυγό της αγάπης.
63. Απ΄ όσες αμαρτωλές πράξεις κάποτε διαπράξαμε, η ανάμνηση του πάθους που τις προκάλεσε μας ακολουθεί. Όποιος λοιπόν νικήσει την ανάμνηση των παθών, και τις αμαρτωλές πράξεις που προκάλεσαν εξ΄ ολοκλήρου αποφεύγει. Επειδή απ’ τον πόλεμο εναντίον των ίδιων των αμαρτιών εκείνος εναντίον της ανάμνησής τους είναι τόσο δυσκολότερος, όσο είναι ευκολότερο να διαπράξει κανείς μια αμαρτία με το νου από το να την κάνει.
64. Από το σύνολο των παθών κάποια αφορούν το σώμα και άλλα την ψυχή. Εκείνα που αφορούν το σώμα έχουν αιτία τις αδυναμίες του σώματος, ενώ τα ψυχικά έχουν αιτία εξωτερική. Και τα δύο μπορούν ν΄ αντιμετωπιστούν με την αγάπη και την εγκράτεια, με την πρώτη τα ψυχικά και τη δεύτερη τα σαρκικά.
65. Από τα πάθη άλλα αφορούν το θυμικό και άλλα το επιθυμητικό μέρος της ψυχής. Και τα δύο υποκινούνται από τις αισθήσεις. Τότε υποκινούνται, όταν η ψυχή βρίσκεται μακριά από την αγάπη και την εγκράτεια.
66. Δυσκολότερο είναι ν’ αντιμετωπιστούν τα πάθη που αφορούν το θυμικό μέρος της ψυχής (ένστικτα, ανησυχίες, παρορμήσεις), παρά αυτά που αφορούν το επιθυμητικό μέρος της ψυχής (συναισθήματα, επιθυμίες). Γι αυτό και το σπουδαιότερο φάρμακο κατ’ αυτού, η εντολή της αγάπης δόθηκε από τον Κύριο.
67. Όλα τα άλλα πάθη ή με το θυμικό μέρος της ψυχής ή με το επιθυμητικό έχουν σχέση ή ακόμη και με το λογιστικό (γνώσεις, μνήμη) , όπως η αμνησία και η άγνοια, αλλά η ακηδία καταλαμβάνοντας όλες τις δυνάμεις της ψυχής, κινεί συγχρόνως σχεδόν όλα τα πάθη. Γι αυτό είναι όλων των άλλων παθών βαρύτερη. Καλώς, λοιπόν, ο Κύριος δίνοντας το φάρμακο για την αντιμετώπισή της λέει, «με την υπομονή σας θα κερδίσετε τις ψυχές σας».
68. Μην πλήξεις ποτέ κάποιον από τους αδελφούς και ιδιαίτερα χωρίς λόγο, μήπως και φύγεις χωρίς να αισθανθείς θλίψη γι αυτό και δεν μπορέσεις να ξεφύγεις ποτέ από τον έλεγχο της συνείδησης, που θα σου φέρνει λύπη την ώρα της προσευχής και θα απομακρύνει από σένα τη δυνατότητα της επικοινωνίας με το Θεό.
69. Μην αποδεχθείς τον σκανδαλισμό που σου δημιουργούν οι υπόνοιες ή οι άνθρωποι, κατά κάποιων αδελφών. Γιατί αυτοί που αποδέχονται τον σκανδαλισμό με οποιονδήποτε τρόπο γι αυτά που συνέβησαν από πρόθεση ή χωρίς πρόθεση, δεν ακολουθούν την οδό της ειρήνης, που οδηγεί δια της αγάπης, στη γνώση του Θεού αυτούς που την ποθούν.
70. Δεν έχει την τέλεια αγάπη, όποιος αλλάζει διάθεση ανάλογα με τη συμπεριφορά των ανθρώπων. Δηλαδή, όποιος τον ένα αγαπά και τον άλλο μισεί, γιατί φέρθηκε με τον ένα ή το άλλο τρόπο, ή και τον ίδιο άνθρωπο πότε αγαπά και πότε μισεί, για τον ίδιο λόγο.
Ο Θεός, ιλάσθητί μοι τώ αμαρτωλώ και ελέησόν με.