Ορθοδοξία και θεωρία της εξέλιξης

[NikolaosArvanitidis]

Για το θέμα βλέπω και σχετικά μια συζήτηση στο Orthodoxchristianity.net που είναι Ορθόδοξο φορουμ αγγλόφωνο (οι περισσότεροι χρήστες του ζούνε αγγλόφωνες χώρες όπως οι ΗΠΑ,η Αυστραλία, ο Καναδάς, η Βρετανία,η Νέα Ζηλανδία κτλ) και μολονότι πλειοψηφούν οι ορθόδοξοι στα σχόλια(γι αυτό το θέμα συζήτησης της εξέλιξης τουλάχιστον που είδα) σχολιάζουν επίσης και κάποιοι παλαιοημερολογητες,κάποιοι μονοφυσίτες (Αρμένιοι,Αβνησυνιοι(οι Αβησνυνιοι είναι η βασική εθνική ομάδα γηγενής στη Βόρεια Αιθιοπία και στην Ερυθραία που είναι μονοφυσίτες), Κόπτες) καθώς και κάποιοι προτεστάντες Αφρικανοί φιλοξενούμενοι.Εκεί μολονότι τα περισσότερα σχόλια ήταν σοβαρή συζήτηση είδα πολλές ακραίες θεωρίες (από το ότι τα οστά των δεινοσαύρων και άλλων προιστορικων ζώων τα έβαλε ο διάβολος για να μπερδέψει τους πιστούς μέχρι το άλλο άκρο πως η εξέλιξη είναι αληθινή και πως είναι συμβατή με την χριστιανικη πίστη).

[Α.Γ.]

ΔΕΝ ΥΠΗΡΞΑΝ ΠΡΟΓΕΝΕΣΤΕΡΟΙ ΠΡΩΤΟΓΟΝΟΙ

* * *

Από το αντιεξελικτικό βιβλίο ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΠΕΤΩ ΤΗ ΒΙΒΛΟ

του

Αρχιμ. Ιωάννου Κωστώφ, Φυσικού και Θεολόγου

Ἡ Θεωρία της Εξελίξεως διδάσκει ὅτι ἀπό τούς πρωτογόνους ἀνθρώπους ἐξελίχθηκαν οἱ σημερινοί.

Σέ πολλά, ὅμως, κείμενα ἀναφέρεται ἡ ταυτοχρονικότητα «ἐξελιγμένων» καί «πρωτογόνων», πρᾶγμα τό ὁποῖο σημαίνει ὅτι οἱ πρωτόγονοι δέν προϋπῆρξαν τῶν ἐξελιγμένων. Ἔχουμε, λοιπόν:

Ὁ Νicholas Roerich γράφει: «Ὁ Genghis Khan ἦταν πολύ διορατικός. Διέταξε τούς φίλους του νά σκίσουν τά μεταξωτά ὑφάσματα, νά προσποιηθοῦν πώς τούς πείραζε τό καλό φαγητό. Ἄς πιῆ ὁ κόσμος γάλα, ὅπως γινόταν παλαιά· ἄς ντυθῆ μέ δέρματα, ὅπως παλαιά· ἔτσι ὥστε νά μή χάση τίς δυνάμεις της ἡ Μεγάλη Ὀρδή!»(RN, 101· πρβλ.: ΦΧ, 136· LG, 23, 31).

• Διαβάζουμε στή Mahabharata: Κάποιος Μπραχμάνος: «Μερικές φορές εἶμαι ντυμένος μέ κουρέλια καί ἄλλοτε μέ τσουβάλια. Μερικές φορές φορῶ ροῦχα ἀπό ὡραῖο ὕφασμα, ἄλλοτε εἶμαι ντυμένος μέ δέρματα ἐλαφιοῦ καί ἄλλοτε μέ ἀκριβές ρόμπες»(V3, 115· βλ. καί: 249, 317, 343, 344, 346).

° Ἀκόμα: «Οἱ ἡρωϊκοί Ρandava πήγαιναν ἀπό δάσος σέ δάσος σκοτώνοντας ἐλάφια καί διάφορα ζῶα γιά τροφή. Στή διάρκεια τῆς περιπλανήσεώς τους, εἶδαν τίς χῶρες τῶν Μάτσια, τῶν Τριγκάρτα, τῶν Ρanchala καί τῶν Κιτσάκα, καθώς καί πολλά δάση καί λίμνες. Ὅλοι τους εἶχαν πυκνές μποῦκλες στά μαλλιά τους καί ἦταν ντυμένοι μέ φλοιούς δένδρων καί δέρματα ζώων»(V1, 182· βλ. καί: 212, 288, 289, 309).

• Διαβάζουμε στό Δίωνα Χρυσόστομο (Διάλογος Ἀλεξάνδρου καί Διογένη): «—Εἶναι καλύτερα ὄχι νά δίνης διαταγές, ἀλλά νά ζῆς μοναχικά φορώντας προβιά.

—Ἐσύ, εἶπε ὁ Ἀλέξανδρος, μέ διατάζεις νά φορέσω προβιά, ἐμένα τόν ἀπόγονο τοῦ Ἡρακλῆ, τόν ἡγεμόνα τῶν Ἐλλήνων καί βασιλιά τῶν Μακεδόνων;

—Ὅπως ἀκριβῶς ὁ πρόγονός σου, εἶπε ὁ Διογένης.

—Ποιός πρόγονος;

—Ὁ Ἀρχέλαος. Ἤ μήπως δέν ἦταν γιδοβοσκός ὁ Ἀρχέλαος καί δέν ἦρθε στή Μακεδονία ὁδηγώντας γίδια; Λοιπόν, τί φαντάζεσαι ὅτι φοροῦσε ὅταν τό ᾽κανε αὐτό; Πορφύρα ἤ προβιά;

Κι ὁ Ἀλέξανδρος χαλάρωσε, γέλασε καί εἶπε:

—Ἐννοεῖς, Διογένη, τήν ἱστορία μέ τόν χρησμό;

Κι ὁ ἄλλος ξυνίζοντας τά μοῦτρα:

—Ποιό χρησμό; Αὐτό τό ὁποῖο ξέρω ἐγώ εἶναι πώς ὁ Ἀρχέλαος ἦταν γιδοβοσκός»(ΔΧ, 65).

° Γράφει ὁ ἴδιος (Ὁ Κυνηγός): «Ἐσᾶς τώρα μπορεῖ νά σᾶς φαίνεται ἄθλια ἡ ἐξωμίδα του καί τό δέρμα πού φόρεσε γιά νά ᾽ρθη ἐδῶ καί νά σᾶς ξεγελάση, ὅτι δῆθεν εἶναι πτωχός καί δέν ἔχει μία»(ΔΧ, 115).

° Στό αὐτό ἔργο: «Ἔφεραν στό θέατρο καί τά ροῦχα καί τά χρήματα. Ἐγώ δέν τά ᾽παιρνα, ἀλλά μοῦ λένε:

—Δέν γίνεται νά δειπνήσης φορώντας δέρματα.

—Αἴ, λοιπόν, εἶπα, σήμερα θά μείνω χωρίς δεῖπνο.

Ὅμως ἐκεῖνοι μοῦ φόρεσαν τό χιτῶνα καί μέ τύλιξαν μέ τό ἱμάτιο. Ἐγώ ἤθελα ἀπό πάνω νά ρίξω καί τό ἐλαφοτόμαρο, ἀλλά αὐτοί δέν μ᾽ ἄφησαν»(ΔΧ, 131).

• Διαβάζουμε στή Dhammapada (D 394): «Τί ἀξία ἔχουν τά μπερδεμένα σου μαλλιά, ἀνόητε ἄνθρωπε, τί ἀξία ἔχει τό ντύμα σου ἀπό ἀντιλόπη, ἄν μέσα σου ἔχης μπερδεμένους πόθους κι ἀπέξω ἀσκητικά στολίδια;»(στό: ΚΝ, 90).

• Σειρά ἔχει τώρα τό Ἔπος τοῦ Gilgamesh: «Ἡ Σιντουρί κάθεται στόν κῆπο στήν ἄκρη τῆς θάλασσας, μέ τά χρυσά τά κύπελλα καί τά χρυσά πιθάρια τά ὁποῖα τῆς χάρισαν οἱ θεοί. Ἦταν σκεπασμένη μέ πέπλο. Κι ἀπό ἐκεῖ πού καθόταν εἶδε τό Gilgamesh νά προχωράη πρός αὐτήν, φορώντας δέρματα στίς θεϊκές του σάρκες»(S, 112· βλ. καί: WA, 121· ΚΑ, 52).

° Ἀκόμα· Gilgamesh: «Ἔφαγα τό κρέας τους καί φόρεσα τά δέρματά τους»(S, 118· βλ. καί: WA, 129).

° Ἐπίσης: Ὁ Οὐτναπιστίμ στόν Οὐρσαναμπί τόν πορθμέα γιά κάποιον ἄνθρωπο: «Ἐκεῖ θά ἀλλάξη δέρμα. Καί τά κομμάτια τοῦ δέρματος πού θά πέσουν πέταξέ τα γιά νά τά πάρη ἡ θάλασσα. Καί τότε θά φανῆ ἡ ὀμορφιά τοῦ σώματος καί θά ξανανιώση τό στεφάνι τοῦ μετώπου του. Καί ροῦχα θά τοῦ δοθοῦν γιά νά κρύψη τή γύμνια του»(S, 134· βλ. καί: WA, 140· Χ, 164, 201).

° Τέλος: Ἔπος Gilgamesh, πινακίδα viii, στήλη 3: «Λιονταριοῦ θά φορέσω τομάρι καί στήν ἄγρια ἐρημιά θά σβουρίζω!»(ΠΧ, 117, 132).

• Διαβάζουμε: «Ἐκεῖνο τόν καιρό, ἔτυχε νά τόν δοῦν [τόν ὅσ. Βενέδικτο] καί κάποιοι βοσκοί κρυμμένο στή σπηλιά κι ἀντικρύζοντάς τον ντυμένο μέ προβιές, νόμισαν πώς εἶχαν νά κάνουν μέ κάποιο ἀγρίμι. Δέν ἄργησαν, ὅμως, νά καταλάβουν ὅτι ἦταν ἄνθρωπος τοῦ Θεοῦ καί ἔνοιωσαν σεβασμό»(Γ, 17).

• Ἀκόμα καί ὁ Μοσχίων (στό: SB, 265-266) μιλᾶ γιά συνύπαρξι ἀγρίων καί πολιτισμένων.

*Οι υποσημειώσεις (βιβλιογραφία) βρίσκονται στο βιβλίο

Από τό βιβλίο:

Ἀρχιμ. Ἰωάννου Κωστώφ, Φυσικού και Θεολόγου
ΓΙΑΤΙ ΕΓΩ ΔΕΝ ΠΕΤΩ ΤΗ ΒΙΒΛΟ
Μωσῆς ἤ μωσαϊκό (Bruce Bickel & Stan Jantz).
Περί Ἐξελίξεως 1
ΕΚΔ. ΑΓ. ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΣ (τηλ. 6978461846)
Σταμάτα 2014

[Α.Γ.]

Για το θέμα βλέπω και σχετικά μια συζήτηση στο Orthodoxchristianity.net που είναι Ορθόδοξο φορουμ αγγλόφωνο (οι περισσότεροι χρήστες του ζούνε αγγλόφωνες χώρες όπως οι ΗΠΑ,η Αυστραλία, ο Καναδάς, η Βρετανία,η Νέα Ζηλανδία κτλ) και μολονότι πλειοψηφούν οι ορθόδοξοι στα σχόλια(γι αυτό το θέμα συζήτησης της εξέλιξης τουλάχιστον που είδα) σχολιάζουν επίσης και κάποιοι παλαιοημερολογητες,κάποιοι μονοφυσίτες (Αρμένιοι,Αβνησυνιοι(οι Αβησνυνιοι είναι η βασική εθνική ομάδα σε Αιθιοπία και Ερυθραία που είναι μονοφυσίτες), Κόπτες) καθώς και κάποιοι προτεστάντες Αφρικανοί φιλοξενούμενοι.Εκεί μολονότι τα περισσότερα σχόλια ήταν σοβαρή συζήτηση είδα πολλές ακραίες θεωρίες (από το ότι τα οστά των δεινοσαύρων και άλλων προιστορικων ζώων τα έβαλε ο διάβολος για να μπερδέψει τους πιστούς μέχρι το άλλο άκρο πως η εξέλιξη είναι αληθινή και πως είναι συμβατή με την χριστιανικη πίστη).

Στο άρθρο ΤΑΥΤΟΧΡΟΝΙΚΟΤΗΤΑ που έβαλα νωρίτερα θα δεις πολλά περιστατικά-αποδείξεις που δείχνουν ότι οι γιγάντιοι δεινόσαυροι συνυπήρξαν ταυτόχρονα με τον άνθρωπο. Διάβασε και τα υπόλοιπα άρθρα που βάζω και θα βρεις κι άλλες επιστημονικές αποδειξεις ότι η Θεωρία της Εξέλιξης δεν ισχύει. Κι ότι οι εξελικτικοί επιστήμονες ελίσσονται πονηρά λέγοντας ψέμματα για να πείσουν ότι τα ήδη εξελίσσονται. Επίσης με χαρά θα δεις ότι υπάρχουν και πολλοί επιστήμονες που είναι κατά της Θεωρίας της Εξέλιξης. Τους οποίους φυσικά δεν τους προβάλουν στα ΜΜΕ, ουτε στα διάφορα ντοκιμαντέρ.

[Α.Γ.]

ΕΚ ΤΟΥ ΜΗΔΕΝΟΣ

* * *

Από το αντιεξελικτικό βιβλίο ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΠΕΤΩ ΤΗ ΒΙΒΛΟ

του

Αρχιμ. Ιωάννου Κωστώφ, Φυσικού

ΕΚ ΤΟΥ ΜΗΔΕΝΟΣ
Τό βασικό χωρίο πάνω στό ὁποῖο στηριζόμασθε γιά τήν πίστι ὅτι τά πάντα ἔγιναν ἐκ τοῦ μηδενός εἶναι ἡ φράσι τῆς Σολομονῆς, μητέρας τῶν ἑπτά Μακκαβαίων παίδων: «ἀξιῶ σε, τέκνον, ἀναβλέψαντα εἰς τόν οὐρανόν καί τήν γῆν καί τά ἐν αὐτοῖς πάντα ἰδόντα, γνῶναι ὅτι ἐξ οὐκ ὄντων ἐποίησεν αὐτά ὁ Θεός καί τό τῶν ἀνθρώπων γένος οὕτως γεγένηται»(Β´ Μακ 7, 28). Καί, βέβαια, ἡ πίστι αὐτή στηρίζεται στό 1ο Κεφάλαιο τῆς Γενέσεως (στίχ. 1), ὅπου ἐκεῖ δέν ἀναφέρεται προϋπάρχουσα ὕλη γιά τήν ἔναρξι τῆς δημιουργίας.

Γιά τήν ἐκ τοῦ μηδενός δημιουργία γράφει ὁ ἀείμνηστος Ν. Σωτηρόπουλος:

«Ἡ πρώτη ἔνστασι εἶναι αὐτή: πῶς δημιουργήθηκε ὁ κόσμος ἐκ τοῦ μηδενός; Ἐκ τοῦ μηδενός μηδέν παράγεται. De nihilo nihil est. Τοῦτο ἀποτελεῖ λογικό ἀξίωμα.

Ἀπαντοῦμε στήν ἔνστασι. Ἐμεῖς δέν λέμε ἁπλῶς ὅτι ὁ κόσμος δημιουργήθηκε ἐκ τοῦ μηδενός ἀλλά λέμε· ὁ κόσμος δημιουργήθηκε ἐκ τοῦ μηδενός ἀπό τό Θεό. Μέ τήν τελευταία φράσι, στήν ὁποία κεῖται ἡ ἔμφασι, τίθεται ἡ δημιουργική αἰτία τοῦ κόσμου. Ὁ κόσμος δηλαδή δέν ἔγινε ἐκ τοῦ μηδενός ἀφ᾽ ἑαυτοῦ, πρᾶγμα ὄντως ἀκατανόητο καί ἀπαράδεκτο, ἀλλά ἔχει τήν αἰτία του. Αἰτία δέ εἶναι ἡ δύναμι τοῦ παντοδύναμου Θεοῦ, “τοῦ καλοῦντος τά μή ὄντα ὡς ὄντα” κατά τήν ἔκφρασι τοῦ ἀποστόλου Παύλου (Ρμ 4, 17). Ὁ ἄνθρωπος, βεβαίως, ὁ ὁποῖος τά δικά του ἔργα τά κατασκευάζει ἀπό τήν ὑπάρχουσα ὕλη, δέν μπορεῖ νά καταλάβη πῶς ὁ Θεός δημιούργησε τόν κόσμο ἀπό μή προϋπάρχουσα ὕλη. Ἀλλά τό ἀκατάληπτο δέν ταυτίζεται μέ τό ἀκατανόητο, δηλαδή τό παράλογο. Ἀγνοοῦμε τόν τρόπο τῆς δημιουργίας. Ναί! Δέν ἀγνοοῦμε ὅμως τό γεγονός τῆς δημιουργίας. Ἀγνοοῦμε το πῶς ἔγινε ὁ κόσμος. Δέν ἀγνοοῦμε ὅμως τό ὅτι ἔγινε… Ὁ κόσμος δέν ὑπῆρχε αἰωνίως, καί ἄρα ἔγινε, δημιουργήθηκε. Ὁ πιστός ἄνθρωπος, τύπου Ἀβραάμ καί Παύλου ἐν προκειμένῳ, ἐπαναπαύεται στό γεγονός καί δέν πολυπραγμονεῖ τόν τρόπο. Εἶναι δέ αὐτό τελειότητα πνεύματος. Ἀλλά οἱ πολλοί, ἐνῶ ἔχουν τό γεγονός καί μποροῦν νά ἐπαναπαυθοῦν σ᾽ αὐτό, λόγῳ ἀτελείας τοῦ πνεύματός τους νικῶνται ἀπό τόν πειρασμό τῆς περιέργειας, πολυπραγμονοῦν τόν τρόπο, καί ἀδικαιολόγητα κλονίζονται ὡς πρός τό γεγονός. Ὧδε τό μυστήριο τῆς ἀπιστίας! Ἀπό αὐτό συνάγεται καί ἡ ἀξία τῆς πίστεως.

Γιά τά ἀτελῆ ἐκεῖνα πνεύματα τά ὁποῖα ἐνδίδουν στόν πειρασμό καί δεινῶς προσβάλλονται ἀπό τούς ἀμφίβολους λογισμούς, θά ἀναφέρουμε μερικά παραδείγματα τά ὁποῖα, γιά νά μιλήσουμε ἔτσι, θά ἐπιδράσουν κατευναστικῶς στήν “ἐν κρανίῳ τρικυμία”.

Τό δόγμα τῆς δημιουργίας τοῦ κόσμου ἐκ τοῦ μηδενός εἶναι δυσπαράδεκτο στόν ὀρθολογιστή, ἐπειδή φαινόμενο δημιουργίας κάποιου ὑλικοῦ πράγματος ἐκ τοῦ μηδενός δέν παρατηρεῖται στόν κόσμο. Ἀλλά ἄν ἀπό τή στιγμή κατά τήν ὁποία δημιουργήθηκε ὁ κόσμος δέν παρατηρεῖται πλέον φαινόμενο δημιουργίας, παρατηρεῖται ὅμως ἕνα ἄλλο φαινόμενο, τό ὁποῖο ἐπίσης θά ἀρνιόταν ὁ ὀρθολογιστής σάν ἀδύνατο, ἄν δέν τό ἔβλεπε νά συμβαίνη πράγματι στόν κόσμο. Ποιό εἶναι τό φαινόμενο; Εἶναι τό χημικό φαινόμενο. Πρᾶγμα παράδοξο συμβαίνει κατ᾽ αὐτό. Ἡ φύσι τῶν διαφόρων σωμάτων τοῦ ὑλικοῦ κόσμου μεταβάλλεται ριζικῶς. Ἔτσι, π.χ. τό ξύλο καίγεται, καί μετά τήν καῦσι ἀπομένει κάποια ποσότητα στάκτης ἀπό τήν ὁποία εἶναι ἀδύνατο νά πάρουμε ἐκ νέου ξύλο. Τό γλεῦκος μετατρέπεται σέ κρασί, καί τό κρασί σέ ξύδι. Τό χόρτο ὅταν τρώγεται ἀπό τό πρόβατο μετατρέπεται σέ γάλα καί τό γάλα ὅταν πίνεται ἀπό τόν ἄνθρωπο μεταβάλλεται σέ αἷμα. Τό ὑδρογόνο ἑνώνεται μέ τό ὀξυγόνο καί δίνει νερό. Καί αὐτά μέν πραγματικῶς...»(περ. Στ, Ἰα ᾽69, 6).

° Ἀναφέρει στή συνέχεια: «Καί ἤδη ρωτᾶμε: Δέν εἶναι αὐτά μυστήρια καί ἀκατάληπτα; Δέν εἶναι μιά χημική ἕνωσι ἀκατάληπτη μέ τή λογική; Μέ τή λογική, τήν ἕνωσι σωμάτων μπορῶ νά τήν ἐννοήσω ὡς ἁπλή παράθεσι ἤ ἄθροισι ἤ ἀνάμειξί τους. Τίποτε περισσότερο. Ἀλλά νά, τώρα, κατά τή στιγμή τῆς χημικῆς ἑνώσεως, τά σώματα ὑφίστανται ἀκαριαίως ριζική μεταβολή τῆς φύσεώς τους, ὥστε παύουν νά εἶναι ὅποια ἦταν καί γίνονται ὅποια δέν ἦταν. Ξαφνικά μέ ἀπότομο ἅλμα μεταβαίνουν σέ κάτι νέο, ἐντελῶς διαφορετικό. Τό νέο σῶμα ἔχει ἰδιότητες ἐντελῶς διαφορετικές ἀπό αὐτές τίς ὁποῖες εἶχαν τά σώματα πού ἑνώθηκαν. Κάποια δημιουργία συντελεῖται κι ἐδῶ. Δέν δημιουργεῖται νέα ὕλη. Δημιουργοῦνται, ὅμως, νέες ἰδιότητες. Ἰδιότητες δηλαδή οἱ ὁποῖες δέν ὑπῆρχαν στά ἑνωθέντα σώματα. Ὄντως κατά τή στιγμή τῆς χημικῆς ἑνώσεως, κατά τό ἀκαριαῖο ἐκεῖνο ἅλμα τῶν στοιχείων, θαῦμα συντελεῖται, τό ὁποῖο, ἄν δέν τό βλέπαμε στήν πραγματικότητα δέν θά τό προβλέπαμε ποτέ, κι ἄν κάποιος μᾶς τό ἔλεγε οὐδέποτε θά ἤμασταν διατεθειμένοι νά πιστέψουμε.

Συνοψίζοντας λέμε· Στόν κόσμο δημιουργία ὕλης δέν παρατηρεῖται. Παρατηρεῖται ὅμως μεταβολή τῆς ὕλης, μεταβολή ἐν προκειμένῳ ὄχι ἐξωτερική ἀλλά ἐσωτερική, οὐσιώδης. Στόν κόσμο μετάβασι ἀπό τήν ἀνυπαρξία στήν ὕπαρξι ἑνός ὑλικοῦ πράγματος δέν παρατηρεῖται. Παρατηρεῖται ὅμως μετάβασι ἀπό ἕνα στοιχεῖο σέ ἄλλο. Τό πρῶτο θαῦμα, ἡ δημιουργία τῆς ὕλης, εἶναι βεβαίως μεγαλύτερο. Τό δεύτερο θαῦμα, ἡ μεταβολή της ὕλης, εἶναι μικρότερο. Ἀλλά τά δύο θαύματα εἶναι ὅμοια. Ἡ μεταβολή ὄχι μόνο φαίνεται καί αὐτή λογικά ἀδύνατη, ἀλλά ἐπειδή ὁδηγεῖ σέ κάτι νέο, εἶναι καί αὐτή, κατά κάποια ἔννοια, δημιουργία. Ἡ μεταβολή τῆς ὕλης εἶναι θαῦμα πού βρίσκεται κατά κάποιο τρόπο μερικές βαθμῖδες πιό χαμηλά ἀπό τό θαῦμα τῆς δημιουργίας. Σάν τέτοια ὑποβοηθεῖ σοβαρά τήν πίστι στό δόγμα τῆς Χριστιανικῆς Θρησκείας περί τῆς δημιουργίας τοῦ κόσμου»(περ. Στ, Ἰα ᾽69, 7)

° Καί καταλήγει: «Ἡ ὕλη μεταβάλλεται σέ ἐνέργεια! Τοῦτο δέν ἦταν δυνατό νά τό φαντασθῆ ποτέ ὁ ἄνθρωπος. Γιατί; Διότι ἡ μεταβολή τῆς ὕλης σέ ἐνέργεια σημαίνει μεταβολή τοῦ ἁπτοῦ στό μή ἁπτό, τοῦ ὁρατοῦ στό μή ὁρατό, τοῦ φαινομένου στό μή φαινόμενο. Τέτοια δέ μεταβολή εἶναι ἀκατάληπτη ἀπό τήν ἀνθρώπινη διάνοια. Πῶς πράγματι θά μποροῦσα ποτέ νά ἐννοήσω ἤ νά φαντασθῶ, ὅτι ἕνα ἁπτό ἀντικείμενο μεταβάλλεται σέ μή ἁπτό, ἕνα ὁρατό σέ ἀόρατο, ἕνα φαινόμενο σέ μή φαινόμενο; Κι ὅμως, ἡ μεταβολή αὐτή συμβαίνει. Ἡ δέ Ἐπιστήμη διδάσκει ὅτι ὑπό συνθῆκες ἐξαιρετικές εἶναι δυνατή καί ἡ ἀντίθετη μεταβολή. Μπορεῖ δηλαδή καί ἡ ἐνέργεια νά μεταβληθῆ σέ ὕλη! Μπορεῖ τό μή ἁπτό νά γίνη ἁπτό, τό μή ὁρώμενο νά γίνη ὁρατό, τό μή φαινόμενο νά γίνη φαινόμενο.

Ἡ ὁρατή πέτρα μπορεῖ νά μεταβληθῆ σέ ἀόρατη δύναμι, καί ἡ ἀόρατη δύναμι μπορεῖ νά μεταβληθῆ σέ ὁρατή πέτρα!

Τό θαῦμα τοῦτο, ἰδιαίτερα κατά τή δεύτερη ἔννοιά του, ἐκείνη τῆς προελεύσεως ἁπτῆς καί ὁρατῆς καί φαινόμενης ὕλης ἀπό μή ἁπτή καί μή ὁρατή καί μή φαινόμενη δύναμι, τό θαῦμα αὐτό ἀνακαλεῖ στή μνήμη τό θεόπνευστο στῖχο στή Ἑβρ. 11, 3· “Πίστει νοοῦμεν κατηρτίσθαι τούς αἰῶνας ρήματι Θεοῦ, εἰς τό μή ἐκ φαινομένων τά βλεπόμενα γεγονέναι”. Πίστι ἀπαιτεῖται γιά νά πιστέψουμε ὅτι τά “βλεπόμενα” ἔγιναν ἀπό “μή φαινόμενα”. Πίστι, λόγῳ ἀκριβῶς τῆς ἀντιθέσεως μεταξύ ὁρατοῦ καί ἀοράτου. Διότι τοῦτο παρουσιάζεται ὡς ἡ μεγαλύτερη δυσκολία στήν ἀνθρώπινη λογική, ὁ τρόπος τῆς μεταβάσεως ἀπό τό ἀόρατο στό ὁρατό. Ἀλλά νά, ἡ Ἐπιστήμη διαπιστώνει σήμερα τό θαῦμα τῆς μεταβάσεως ἀπό τή “μή φαινόμενη” δύναμι στή “βλεπόμενη” ὕλη. Τό θαῦμα τοῦτο εἶναι, βεβαίως, μικρότερο τοῦ θαύματος τῆς δημιουργίας. Διότι στό θαῦμα τοῦτο, τό “μή φαινόμενο” εἶναι δύναμι, ἡ ὁποία ἔχει πραγματική ὑπόστασι, ἐνῶ στό θαῦμα τῆς δημιουργίας τά “μή φαινόμενα” τοῦ παραπάνω Γραφικοῦ χωρίου, ἀπό τά ὁποῖα προῆλθαν τά διάφορα δημιουργήματα, ἦταν τά ἀνύπαρκτα, τά μή ὄντα, τό ἀπόλυτο μηδέν. Ἀλλ᾽ ὡς πρός τό θαῦμα τῆς δημιουργίας, δέν πρέπει ποτέ νά λησμονοῦμε ὅτι μεσολάβησε θεία δύναμι. Ἀγνοοῦμε τή φύσι τῆς θείας δυνάμεως καί γι᾽ αὐτό δυσκολευόμασθε νά καταλάβουμε πῶς ὁ Θεός δημιούργησε τόν κόσμο ἐκ τοῦ μηδενός. Ὁ Ἰησοῦς εἶπε πρός τούς Ἰουδαίους· “Πλανᾶσθε μή εἰδότες τήν δύναμιν τοῦ Θεοῦ”(Μθ 22, 29).

Πολλές φορές ὁ ἄνθρωπος πλανᾶται ὡς πρός τά φυσικά πράγματα, ἐπειδή δέν γνωρίζει τίς φυσικές δυνάμεις. Δέν γνωρίζει τή βαθύτερη φύσι τους, τό μυστηριώδη τρόπο μέ τόν ὁποῖο δροῦν, καί τό μέγιστο σημεῖο μέχρι τό ὁποῖο μποροῦν νά ἐπεκταθοῦν τά ἀποτελέσματά τους. Ἀπ᾽ αὐτό προέρχεται καί ἡ μνημονευθεῖσα πλάνη τῶν παλαιοτέρων γιά τήν ἀφθαρσία τῆς ὕλης, βεβαίως μέ τήν ἔννοια μέ τήν ὁποία ἐκλάμβαναν τήν ἀφθαρσία τῆς ὕλης ἐκεῖνοι. Ἀλλά ἄν ὁ ἄνθρωπος πολλές φορές πλανᾶται ἐπειδή δέν γνωρίζει τίς δυνατότητες τῶν φυσικῶν δυνάμεων, πῶς θέλει νά κατανοήση τό θαῦμα τῆς δημιουργίας, ἐφόσον ἀγνοεῖ τή φύσι καί τίς δυνατότητες τῆς ἴδιας τῆς δυνάμεως τοῦ ὑψίστου Ὄντος; Ἡ δύναμι μπορεῖ. Καί ἄν οἱ φυσικές δυνάμεις μποροῦν πράγματα καταπληκτικά καί ἀκατάληπτα, γιατί ἡ θεία δύναμι δέν θά μποροῦσε πράγματα ἀκόμη μεγαλύτερα;»(περ. Στ, Φ ᾽69, 24).

*Οι υποσημειώσεις (βιβλιογραφία) βρίσκονται στο βιβλίο

Από τό βιβλίο:

Ἀρχιμ. Ἰωάννου Κωστώφ, Φυσικού
ΓΙΑΤΙ ΕΓΩ ΔΕΝ ΠΕΤΩ ΤΗ ΒΙΒΛΟ
Μωσῆς ἤ μωσαϊκό (Bruce Bickel & Stan Jantz).
Περί Ἐξελίξεως 1
ΕΚΔ. ΑΓ. ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΣ
Σταμάτα 2014

Πηγή:

God and Science - Orthodoxy / Θεός και Επιστήμη - Ορθοδοξία

[Α.Γ.]

Γράφει ὁ Ἀρχιμ. Ἰωάννης Κωστώφ, Φυσικός, στο αντιεξελικτικό βιβλίο του ΒΙΒΛΟΣ ΚΑΙ ΕΞΕΛΙΞΗ:

Διαβάζουμε: «“Ἕνα φανταστικό μυστήριο ἔχει ἀναπτυχθῆ πάνω σέ ἕνα σύνολο ἀπό ζωγραφιές μιᾶς σπηλιᾶς πού βρέθηκαν στό Gorozomzi Hills, 25 μίλια ἀπ᾽ τό Salisbury. Διότι οἱ ζωγραφιές συμπεριλαμβάνουν ἕνα βροντόσαυρο —τό 67-ποδιῶν, 30 τόννων δημιούργημα τό ὁποῖο οἱ ἐπιστήμονες πίστευαν ὅτι ἐξαφανίσθηκε ἑκατομμύρια χρόνια πρίν ὁ ἄνθρωπος ἐμφανισθῆ στή γῆ.
Ὅμως οἱ ἄνθρωποι τῶν δασῶν πού ἔφτιαξαν τίς ζωγραφιές κυριάρχησαν στή Ροδεσία ἀπό τό 1500 π.Χ. μέχρι μερικές ἑκατοντάδες χρόνια πρίν. Καί οἱ εἰδικοί συμφωνοῦν ὅτι οἱ ἄνθρωποι τῶν δασῶν πάντα ζωγράφιζαν θέματα ἀπό τή ζωή.

Αὐτή ἡ πίστι ἔχει γεννηθῆ ἀπό ἄλλες ζωγραφιές σπηλαίων τῶν Gorozomzi Hills, —ἀκριβεῖς ἀναπαραστάσεις τοῦ ἐλέφαντα, ἱπποπόταμου, ἐλαφιοῦ καί καμηλοπάρδαλης.

Οἱ μυστηριώδεις ζωγραφιές βρέθηκαν ἀπό τό Bevan Parkes, πού εἶναι κάτοχος τῆς γῆς στήν ὁποία βρίσκονται οἱ σπηλιές.

Κάτι πού προσθέτει στό μυστήριο τῶν ζωγραφιῶν στούς βράχους πού βρέθηκαν ἀπό τόν Parkes εἶναι ἡ ζωγραφιά μιᾶς ἀρκούδας πού χορεύει. Ἀπ᾽ ὅσο γνωρίζουν οἱ ἐπιστήμονες, οἱ ἀρκοῦδες δέν ἔζησαν ποτέ στήν Ἀφρική”(Los Angeles Herald-Examiner, 7 Ἰα 1970)»(HK, 252).

° Ἀκόμα: «“Ἕνα ἀρχαῖο ἀνάγλυφο τῶν Mayas ἀπό ἕνα ἀσυνήθιστο πτηνό μέ χαρακτηριστικά ἑρπετοῦ ἔχει ἀνακαλυφθῆ στήν Totonacapan, στό βορειοανατολικό τμῆμα τῆς Veracruz, στό Μεξικό.

Ὁ José Diaz-Bolio, ἕνας μεξικανός ἀρχαιολόγος-δημοσιογράφος ὑπεύθυνος γιά τήν ἀνακάλυψι, λέει ὅτι ὑπάρχουν στοιχεῖα ὅτι τό γλυπτό τοῦ ἑρπετοῦ-πτηνοῦ, πού βρίσκεται στά χαλάσματα τῆς Tajín, δέν εἶναι μόνο δημιούργημα τῆς φαντασίας τῶν Mayas, ἀλλά μία ρεαλιστική ἀναπαράστασι ἑνός ζώου πού ζοῦσε κατά τή διάρκεια τῆς περιόδου τῶν ἀρχαίων Mayas —1000 μέ 5.000 χρόνια πρίν.

Ἄν πράγματι τέτοια ἑρπετά-πτηνά ἦταν σύγχρονα μέ τόν πολιτισμό τῶν ἀρχαίων Mayas, τό ἀνάγλυφο ἀντιπροσωπεύει μιά ἐκπληκτική ἐξελικτική παραδοξότητα. Ζῶα μέ τέτοια χαρακτηριστικά πιστεύεται ὅτι ἔχουν ἐξαφανισθῆ 130 ἑκατομμύρια χρόνια πρίν. Ἡ Ἀρχαιόρνις καί ἡ Ἀρχαιοπτέρυγα, μέ τά ὁποῖα τό γλυπτό ἔχει μία ἐλαφρά ὁμοιότητα, ἦταν ἱπτάμενα ἑρπετά πού ἐξαφανίσθηκαν κατά τή διάρκεια τῆς Μεσοζωϊκῆς περιόδου τῶν δεινοσαύρων”(Science Digest, τόμ. 64 (Ν 1968), 1)»(HE, 252).

° Ἐπίσης: «“Στή Γαλλία, ἡ τσιγγάνικη παράδοσι πηγαίνει ἀρκετά πίσω. Οἱ καλλιτέχνες τῶν Παλαιολιθικῶν σπηλαίων τῆς κοιλάδας Lot στή Νοτιοδυτική Γαλλία ὅχι μόνο πειραματίσθηκαν μέ τό σουρεαλισμό, ἀλλά μπορεῖ νά βρῆκαν ἔμπνευσι μέ παραισθησιογόνα ναρκωτικά. Ἔτσι λένε οἱ Michel Lorblanchet καί Ann Sieveking, σέ μία ἀνάλυσι τῶν χαραγμάτων στό πιό ἐσωτερικό δωμάτιο (IV) τοῦ σπηλαίου τοῦ Pergouset.

Τό Δωμάτιο IV εἶναι δύσκολο νά τό προσεγγίσης· τό πέρασμα εἶναι στενό, φραγμένο ἀπό λάσπη καί ἀπότομο. Ὅταν βρεθῆ ἐκεῖ, ὁ ἐρευνητής ἀντικρίζει ἕνα ταβάνι μέ κλίσι στό ὁποῖο ἕνα φανταστικό βεστιάριο εἶναι χαραγμένο. Μέρος αὐτοῦ ἔχει ἀντιγραφῆ ἐδῶ, δείχνοντας ἕνα δημιούργημα μέ μακρύ λαιμό καί ἕνα κεφάλι πού μοιάζει μέ ἀλόγου…”(Stephen Battersby, Prehistoric Monsters, περιοδ. Nature, τόμ. 387 (29 Μα 1997), 451)»(HE, 255).

* * *

Ὁ δεινόσαυρος ἐμφανίζεται καί στόν Ἰώβ· ἀναφέρει ὁ Θεός: «Ἔστησεν οὐράν ὡς κυπάρισσον [τόσο μεγάλη εἶναι]… Ὑπό παντοδαπά δένδρα κοιμᾶται, παρά πάπυρον καί κάλαμον καί βούτομον. Σκιάζονται δέ ἐν αὐτῷ(=ὑπ’ αὐτοῦ) δένδρα μεγάλα σύν ραδάμνοις καί κλῶνες ἀγροῦ… παίξῃ δέ ἐν αὐτῷ (: μήπως μπορεῖς νά παίξης μ᾽ αὐτόν) ὥσπερ ὀρνέῳ ἤ δήσεις αὐτόν (: ἤ νά τόν δέσης) ὥσπερ στρουθίον παιδίῳ;»(Ἰώβ 40, 17, 21, 22, 29).

*Οι συντομογραφίες (βιβλιογραφία) βρίσκονται στο βιβλίο.

Από το βιβλίο: Ἀρχιμ. Ἰωάννου Κωστώφ, ΒΙΒΛΟΣ ΚΑΙ ΕΞΕΛΙΞΙ, Περί Ἐξελίξεως 2, ΕΚΔ. ΑΓ. ΙΩΑΝΝΗΣ Ο ΔΑΜΑΣΚΗΝΟΣ (6978461846), Σταμάτα 2014

Πηγή:

God and Science - Orthodoxy / Θεός και Επιστήμη - Ορθοδοξία

[Νίκος]

Η ύπαρξη ανθρωποειδών πριν τον άνθρωπο δεν έχει σχέση με την θεωρία της εξέλιξης. Αυτό που αμφισβητούμε ως Ορθόδοξοι είναι ότι ο άνθρωπος(και πιθανόν και τα είδη ζώων και φυτών) εξελίσσονται.Ασφαλώς και δεν δεχόμαστε ότι ο άνθρωπος εξελίχθηκε από κάποιον πίθηκο και πιστεύουμε πως ο άνθρωπος δημιουργήθηκε απευθείας από τον Θεό(τα ανθρωποειδή είχαν δημιουργηθεί λίγο πριν τον άνθρωπο ωστόσο ο πάτερ Γκιουζέλης παρέθεσε επιχειρήματα του φυσικού πατρός Ιωάννη Κωστώφ ότι το σύμπαν έχει ηλικία το πολύ 10.000 έτη(ή και λιγότερο) αν και γι αυτό δεν είμαι σίγουρος.Αυτό που είμαι σίγουρος είναι πως η Θεωρία της εξέλιξης μπάζει από παντού και δεν στέκει γιατί ακυρώνει το λυτρωτικό έργο του Χριστού ο οποίος σταυρώθηκε και αναστήθηκε(για όσους θέλουν μπορούν να πάνε μια βόλτα στην Ιερουσαλήμ στον ναό της Αναστάσεως να δούνε ακόμα και τους Άραβες μουσουλμάνους που αποτελούν την πλειοψηφία του πληθυσμού στην Ανατολική Ιερουσαλήμ και στην Παλιά Πόλη να μιλάνε για το Άγιο Φως).Αν κάνω λάθος με διορθώνεις ενοείται ή εσύ ή κάποιος που ξέρει.

Αυτό λέω κι εγώ. Ότι ο άνθρωπος δεν αποτελεί απλή εξέλιξη των ανθρωποειδών. Όσο για τα υπόλοιπα είδη, προς το παρόν δεν φαίνεται να υπάρχει άλλη θεωρία για τη διαδικασία που έφτασαν μέχρι τη σημερινή μορφή τους. Η θεωρία αυτή δεν έχει καμιά σχέση με το Ποιος τα δημιούργησε, αλλά με το πως αντιλαμβανόμαστε εμείς οι άνθρωποι τη δημιουργία τους. Το ίδιο ισχύει και για το σύμπαν και τη γη.

Το ότι τα πάντα γύρω μας δεν δημιουργήθηκαν σε έξι ανθρώπινες μέρες, δεν αναιρεί καθόλου, ότι δημιουργήθηκαν με μια εντολή του Θεού. Επίσης η σειρά της εξέλιξης του σύμπαντος και των ειδών, συμπίπτει με τη σειρά που αναφέρονται στο βιβλίο της Γενέσεως, πράγμα πολύ ουσιαστικό για την επιβεβαίωση της σημαντικότητας και της αυθεντικότητας της σχετικής περιγραφής.

Σέβομαι τις απόψεις του π. Ιωάννη Κοστώφ, αλλά θα μου επιτρέψετε να μην αποδέχομαι, ότι όλες οι επιστημονικές ανακαλύψεις για την εξέλιξη της γης και των ειδών είναι λάθος ούτε ότι έρχονται σε αντίφαση με την πίστη μας. Περί αυτού άλλωστε έχουν μιλήσει πολλοί επιστήμονες και θεολόγοι.

[Α.Γ.]

Το επιχείρημα κατά των μεγάλων χρονικών διαστημάτων των έξι ημερών της Δημιουργίας βλέπω ότι το παραβλέπεις αδελφέ μου Νίκο. Περιμένω απάντηση για το πώς το εξηγείς. Το ξαναγράφω:

Αν στέκουν τα μεγάλα χρονικά διαστήματα των έξι ημερών της Δημιουργίας τότε ο Θεός μας λέει να εργαζόμαστε 6 μεγάλα χρονικα διαστήματα και να αναπαυόμαστε το 7ο μεγάλο χρονικό διάστημα.

Ο Θεός είπε ότι την έβδομη ημέρα αναπαύθηκε.

Και στις 10 εντολές λέει ο Θεός "Όπως εγώ εργάστηκα 6 ημέρες και την 7η αναπαύτηκα έτσι να κάνετε και εσείς. Έξι ημέρες να εργάζεστε και την έβδομη να αναπαύεστε".

Αν οι έξι ημέρες της δημιουργίας είναι μεγάλα χρονικά διαστήματα εκατομμυριών ετών όπως λένε οι εξελικτικοί τότε ο Θεός θα έλεγε ανοησίες στις 10 εντολές. Θα ήταν σαν να έλεγε: "Να εργάζεστε 6 μεγάλα χρονικά διαστήματα εκατομμυρίων ετών όπως εγώ και να αναπαύεστε το έβδομο μεγάλο χρονικό διάστημα εκατομμυρίων ετών".

Ο Θεός και η Αγία Γραφή δεν λένε τέτοιες ανοησίες.

[Νίκος]

Πάτερ Άβελ 6 ημέρες Θεού ήταν η διάρκεια της Δημιουργίας, όχι ανθρώπων. Επίσης, αν είχατε σπουδάσει την Παλαιοντολογία, όπως εγώ, και είχατε ερευνήσει τη γεωλογική εξέλιξη της γης και είχατε μάθει να αναγνωρίζεται την ηλικία των στρωμάτων από την ύπαρξη των αντίστοιχων απολιθωμάτων, δε θα αμφιβάλλατε για την ηλικία της γης.

30 χρόνια δούλευα στους λιγνίτες. Η διαδικασία ενανθράκωσης, με βάση την οποία από τα δέντρα και τα λιμναία φυτά προκύπτουν τα διάφορα είδη κοιτασμάτων άνθρακα, διαρκεί εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια. Μάλιστα υπάρχουν σε κοντινές περιοχές στη Βόρεια Ελλάδα όλα τα είδη άνθρακα (λιθάνθρακας στη Μαγνησία, ξυλίτης στη Φλώρινα, λιγνίτης στην Πτολεμαΐδα και τύρφη στη Δράμα) που διαφέρουν μεταξύ τους πανω από 1 εκατ. χρόνια. Στα λιγνιτορυχεία της Φλώρινας υπάρχει όλη η γεωλογική σειρά από τον ξυλίτη μέχρι την τύρφη.

Δεν υπάρχει ούτε ένας επιστήμονας που να λέει, ότι η ηλικία της γης είναι μερικές χιλιάδες χρόνια. Οι απόψεις διίστανται στο αν είναι 10-15 εκατ. χρόνια ή πολύ περισσότερο.

Δεν καταλαβαίνω, γιατί έχει σημασία, αν η Δημιουργία έγινε σε 7 ανθρώπινες ημέρες ή πολύ περισσότερο, που αντιστοιχεί σε 7 ημέρες του Θεού. Σημασία έχει Ποιος δημιούργησε τον κόσμο και όχι σε πόσο καιρό. Και το πως έχει σημασία επίσης και σ' αυτό δεν υπάρχει καμιά διαφορά ανάμεσα στις επιστημονικές ανακαλύψεις και στην περιγραφή της Γενέσεως.

Πραγματικά μου δημιουργεί τεράστια απορία η εμμονή σας να προσπαθείτε να ακυρώσετε τις επιστημονικές ανακαλύψεις διακινδυνεύοντας την αξιοπιστία της Εκκλησίας, αντί να ερμηνεύσετε θεολογικά την αντιστοιχία της επιστημονικής πραγματικότητας με την Αγία Γραφή. Μπορείτε να μου λύσετε αυτή την απορία;

Υ.Γ. Η Κυριακή (7η ημέρα) δεν είναι ημέρα αναπαύσεως με την έννοια της ξεκούρασης, αλλά ημέρα αποχής από τις βιοτικές μέριμνες αφιερωμένη στον Κύριο. Δεν απαγορεύεται να κοπιάσεις για την αγάπη του Χρίστου ή των συνανθρώπων σου, όπως μας έδειξε ο Χριστός κάνοντας πολλές θεραπείες Σάββατο, αλλά ακριβώς το αντίθετο. Μόνο οι Εβραίοι έκαναν απόλυτη ερμηνεία του Σαββάτου και ο Κύριος τους έψεξε γι αυτό: "Τό σάββατον διά τον άνθρωπον εγένετο, ουχ ο άνθρωπος διά το σάββατον· 28 ώστε κύριός εστιν ο υιός τού ανθρώπου και τού σαββάτου." (Μαρκ. β' 27) Έξεστιν τοίς σάββασιν αγαθοποιήσαι ή κακοποιήσαι; ψυχήν σώσαι ή αποκτείναι; (Μαρκ. γ' 4) και πολλά άλλα.

[Α.Γ.]

Υπάρχουν πολλά επιστημονικά ευρήματα από παλαιοντολόγους και άλλους επιστήμονες τα οποία δείχνουν ότι η θεωρία της εξέλιξης δεν ισχύει και ότι η ηλικία της Γης δεν είναι πάνω από 10.000 έτη. Διάβασε τα άρθρα που έβαλα. Επίσης υπάρχουν πολλοί επιστήμονες που δεν δέχονται την θεωρία της εξέλιξης και τα εκατομμύρια έτη ηλίκιας της Γης. Θα στους γνωρίσω. Κάποιοι είναι και συνάδελφοί σου παλαιοντολόγοι.

[Α.Γ.]

Με αυτό το οποίο λέει ο Θεός στις 10 εντολές "Όπως εγώ εργάστηκα 6 ημέρες και την 7η αναπαύτηκα έτσι να κάνετε και εσείς. Έξι ημέρες να εργάζεστε και την έβδομη να αναπαύεστε" εννοεί την 24ωρη ημέρα του Σαββάτου για την Παλαιά Διαθήκη και την 24η ημέρα της Κυριακής για την Καινή Διαθήκη.

24η ημέρα. Όχι μεγάλο χρονικό διαστημα εκατομμυρίων ετών. Αν εννοούσε μεγάλο χρονικό διάστημα εκατομμυρίων ετών αυτή η εντολή είναι χωρίς νόημα. Δεν θα υπήρχε λόγος να την πει. Και ο Θεός δεν λέει ανόητα λόγια.

Γράφει ο Αρχιμ. Ιωάννης Κωστώφ, στο αντιεξελικτικό βιβλίο του ΓΙΑΤΙ ΔΕΝ ΠΕΤΩ ΤΗΝ ΒΙΒΛΟ:
• Ἄς ποῦμε ὅτι στά κεφάλαια τῆς Γενέσεως 1 καί 2 ὁ Μωϋσῆς δέν κατάλαβε γιά τά μεγάλα χρονικά διαστήματα. Στήν Ἔξοδο, ὅμως, ὁ ἴδιος ὁ Θεός λέει γιά ἕξι ἡμέρες. Ψευδόταν, ἤ δέν καταλάβαινε;