Η έλλειψη ταπείνωσης οδηγεί στον όλεθρο της αίρεσης12 Οκτωβρίου 2017
Αρχιμ. Θεόφιλος Λεμοντζής, Δρ. Θεολογίας1. Η διάκριση μεταξύ αληθούς και ψευδούς πνευματικής εμπειρίας και οι σύγχρονες αιρετικές προκλήσειςΟ σοφός Σολομών, στο βιβλίο των Παροιμιών επισημαίνει ότι «ἔστιν ὁδός, ἣ δοκεῖ παρὰ ἀνθρώποις ὀρθὴ εἶναι, τὰ δὲ τελευταῖα αὐτῆς ἔρχεται εἰς πυθμένα ᾄδου» (Παροιμ. 14,12), δηλαδή, υπάρχει ένας δρόμος που δίνει την εντύπωση στους ανθρώπους, ότι είναι σωστός, στην πραγματικότητα όμως οδηγεί στην απώλεια. Τα λόγια αυτά ισχύουν απόλυτα για τις αιρετικές ομάδες και τους αρχηγούς τους, τους διάφορους ψευδοπροφήτες, των οποίων τα συνθήματα αν και, ορισμένες φορές, δίνουν την εντύπωση ότι είναι σωστά όμως οδηγούν στην καταστροφή.
Δυστυχώς, οι ψευδοπροφήτες και ψευδομεσσίες βρίσκονται παντού, τώρα και πάντοτε, από την ίδρυση της Εκκλησίας έως σήμερα. Πέρα από τη λύση όλων των προβλημάτων, υπόσχονται την μοναδική ερμηνεία της Βίβλου, την αποκάλυψη του εσώτερου νοήματός της το οποία τάχα τους το αποκάλυψε ο Θεός. Όντας πλανεμένοι προσπαθούν να παρασύρουν στην πλάνη τους πιστούς. Ο ίδιος ο Ιησούς Χριστός είχε αποκαλύψει ότι πολλοί ψευδοπροφήτες, οι οποίοι θα καπηλεύονται το όνομα της αλήθειας, θα εμφανιστούν για να πλανήσουν τους πιστούς της Εκκλησίας: «ἐγερθήσονται γὰρ ψευδόχριστοι καὶ ψευδοπροφῆται καὶ δώσουσι σημεῖα μεγάλα καὶ τέρατα, ὥστε πλανῆσαι, εἰ δυνατόν, καὶ τοὺς ἐκλεκτούς»( Ματθ.24, 24). Αντιμέτωποι οι πιστοί, με αυτή τη διαχρονική απειλή, ο ευαγγελιστής Ιωάννης μάς συμβουλεύει: «Ἀγαπητοί, μὴ παντὶ πνεύματι πιστεύετε, ἀλλὰ δοκιμάζετε τὰ πνεύματα εἰ ἐκ τοῦ Θεοῦ ἐστιν, ὅτι πολλοὶ ψευδοπροφῆται ἐξεληλύθασιν εἰς τὸν κόσμον»(Α΄Ιωάν. 4,1).
Ο απ. Παύλος επισημαίνει ότι «αὐτὸς ὁ σατανᾶς μετασχηματίζεται εἰς ἄγγελον φωτός» (Β΄ Κορ. 11,14) και ως εκ τούτου η ορθόδοξη πνευματικότητα τονίζει την αναγκαιότητα της διακρίσεως των πνευμάτων. Θα επιχειρήσουμε λοιπόν να δείξουμε βασικά κριτήρια τα οποία πρέπει να έχουμε υπόψιν για να διακρίνουμε την αληθή από την ψευδή πνευματική εμπειρία. Οδηγός μας οφείλει να είναι ο αιώνιος λόγος του Θεού και η αστείρευτη πνευματική παράδοση των Πατέρων της Εκκλησίας μας οι οποίοι, αντιμετωπίζοντας όμοιες αιρετικές προκλήσεις, προσπάθησαν να διαφυλάξουν το ποίμνιο τους από το ψεύδος.
Καταρχάς, η άποψη των διαφόρων αιρετικών ότι ακολουθούν πιστά την Αγία Γραφή στερείται σοβαρών ερεισμάτων και αυτό διότι η ιδέα της πλάνης κατά την ερμηνεία των ιερών Γραφών, βασική στην Ορθόδοξη ασκητική διδασκαλία είναι παντελώς απούσα στις διάφορες αιρετικές ομάδες όπως στις προτεσταντικές όπου ο κάθε πιστός μπορεί να ερμηνεύει την Αγία Γραφή κατά το δοκούν, εκλαμβάνοντας αυτήν τη ερμηνεία ως το προσωπικό μήνυμα του Αγίου Πνεύματος προς τον πιστό! Μάλιστα ο πεντηκοστιανός Λούης Φέγγος, θεωρούσε τη δική του ερμηνεία επί των ιερών γραφών ως αξιοπιστότερη και μεγαλύτερη από την αυθεντία της Εκκλησίας! Όμως οι διάφορες αιρετικές ομάδες αγνοούν τη βασική αρχή της Ορθόδοξης πνευματικότητας ότι πολλές φορές «δαίμονες καθοδηγούν τους αρχάριους στην ερμηνεία των θείων Γραφών… παραπλανώντας τους βαθμιαία ώστε να μπορέσουν να τους οδηγήσουν στην αίρεση και τη βλασφημία», όπως μας διδάσκει ο Άγιος Ιωάννης της Κλίμακος. Εντελώς ανυποψίαστοι οι οπαδοί τους ακολουθούν πιστά τόσο τις αυθαίρετες βιβλικές ερμηνείες των αρχηγών τους όσο και τους δικούς τους λογισμούς. Τοποθετούν τον εαυτό τους στον θρόνο των Αποστόλων και ερμηνεύουν αυθαίρετα το λόγο που μας έδωσε ο Κύριος. Είναι ανώφελο να αναφερθούμε διεξοδικά στην πρακτική των μαρτύρων του Ιεχωβά οι οποίοι όχι μόνο ερμηνεύουν το αγιογραφικό κείμενο αυθαίρετα αλλά και προχώρησαν σε φανερή παραποίηση του πρωτοτύπου κειμένου όπου μεταξύ των άλλων αντικατέστησαν τη λέξη «Θεός» με την αγιογραφικώς αμάρτυρη λέξη «Ιεχωβάς», αλλά και τη λέξη «Σταυρός» με τη λέξη «πάσσαλος» και «ξύλο βασανισμού», διότι αρνούνται το σημείο του Ζωοποιού Σταυρού. Επιδεικνύουν την παραποιημένη και δολίως παραχαραγμένη Αγία Γραφή ενώπιον χριστιανών οι οποίοι, μερικές φορές, αν δεν έχουν κάποια στοιχειώδη θρησκευτική κατάρτιση πέφτουν στην πνευματική τους παγίδα.
Μία άλλη μορφή πλάνης και πιο θεαματική από την προηγούμενη προκύπτει όταν ένα πρόσωπο μοχθεί για μια υψηλή πνευματική κατάσταση ή πνευματικά οράματα χωρίς να έχει πρώτα καθαρθεί από τα πάθη με την άσκηση, την προσευχή, τη συμμετοχή στα Ιερά Μυστήρια. Σε αυτό το σημείο υπεισέρχεται η έπαρση και η υπερηφάνεια καθώς κοινό γνώρισμα σχεδόν όλων των αιρεσιαρχών είναι ότι αυτοτιτλοφορούνται ως «φορείς θείας αποκαλύψεως» και μάλιστα το διατυμπανίζουν. Έτσι οι μάρτυρες του Ιεχωβά ισχυρίζονται ότι ο ιδρυτής της αίρεσης, ο Κάρολος Ρώσσελ το 1878, μετά από έναν έκτακτο «φωτισμό» φανέρωσε στον κόσμο την αλήθεια και ότι γνώριζε το χρόνο της δευτέρας παρουσίας του Κυρίου! Επίσης, ο Στυλιανός Γιαννετάκης ισχυριζόταν ότι «κατ’ αποκάλυψιν Θεού» ίδρυσε το 1959 την Χριστιανική οργάνωση ειρήνης (Χ.Ο.Ε.) για να διδάξει την αλήθεια. Ο Josef Smith των αίρεσης των Μορμόνων υποστήριζε ότι ενώ προσευχόταν το 1820 σ’ ένα δάσος, του εμφανίστηκε ο Θεός Πατέρας και ο Θεός Υιός και του ανακοίνωσαν ότι είναι ο εκλεκτός τους και ότι θα αναλάμβανε την ανασυγκρότηση της αληθινής χριστιανικής Εκκλησίας. O Τζιμ Τζόουνς, ιδρυτής της χριστιανικής αίρεσης ο «Ναός του Λαού», ενώ ξεκίνησε ως χαρισματικός θρησκευτικός ηγέτης και πολιτικός ακτιβιστής, έφτασε ψυχοπαθολογικά να πιστεύει ότι ήταν μετενσάρκωση, μεταξύ άλλων, του Ιησού, του Λένιν και του Βούδα.
2. Η έλλειψη ταπείνωσης οδηγεί στον όλεθρο της αίρεσηςΟ Ντέιβιντ Κορές (David Koresh) ηγέτης της χιλιαστικής αίρεσης των «Davidians» παρακλάδι των Αντβεντιστών της Έβδομης ημέρας, μιας από τις χριστιανικές αιρέσεις που επαναπροσδιόριζαν κατά καιρούς τον χρόνο που θα ερχόταν το τέλος του κόσμου, μετά από 51 ημέρες πολιορκίας από τους άνδρες του FBI έβαλε τέλος στη ζωή του, στις 19 Απριλίου 1993, περιμένοντας το τέλος του κόσμου που θα συνέβαινε τάχα εκείνη τη μέρα οδηγώντας στο θάνατο 85 οπαδούς του, συμπεριλαμβανομένων και 25 παιδιών.
Ο Σόκο Ασαχάρα (Shoko Asahara) ιδρυτής και ηγέτης της παραθρησκευτικής αίρεσης Αούμ Σινρικίο (Υπέρτατη Αλήθεια) ισχυριζόταν πως ο κόσμος σύντομα θα καταλαμβάνονταν από πολέμους και το κακό, και μόνο όλοι όσοι τον ακολουθούσαν θα εξασφάλιζαν την σωτηρία τους. Η ομάδα αυτή ήταν ένα μείγμα Βουδισμού, Ινδουισμού και Χριστιανισμού που ανέμενε τη συντέλεια του κόσμου το 1997. Μέλη της αίρεσης προσπάθησαν να αποδείξουν ότι έρχεται η συντέλεια του κόσμου ρίχνοντας θανατηφόρο αέριο σαρίν στο μετρό του Τόκυο το 1995. Τέλος η αίρεση με την ονομασία «Κίνηση για την Αποκατάσταση των 10 εντολών» (Movement for the Restoration of the Ten Commandments) είχε ως κεντρικό δόγμα ότι ο κόσμος θα καταστρεφόταν στις 31 Δεκεμβρίου 1999 αλλά η Παρθένος Μαρία θα έσωζε τα πιστά μέλη της οργάνωσης. Με την παρέλευση της ημερομηνίας, 530 από αυτά τα μέλη κάηκαν ζωντανά μέσα στο παρεκκλήσιό τους.
Απέναντι σε όλες αυτές τις μορφές πλάνης και σε αυτούς που υποστηρίζουν ότι κατέχουν υπερφυσικά χαρίσματα θα πρέπει να επισημάνουμε ότι τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος, που αποτελούσαν καθημερινή εμπειρία των πρώτων χριστιανών, δεν ανήκουν στο παρελθόν. Πράγματι, υπάρχει μια ποικιλία χαρισμάτων που δίνονται από το Άγιο Πνεύμα στους πιστούς. Το κατεξοχήν όμως χάρισμα του Αγίου Πνεύματος, το οποίο αγνοούν οι αιρετικοί, είναι η ταπείνωση. Οι άνθρωποι οι οποίοι διακηρύσσουν ότι είναι χαρισματούχοι, προφήτες, θεραπευτές, δεν έχουν την ταπείνωση, την κατεξοχήν προϋπόθεση για την κτήση αυτών των χαρισμάτων αλλά είναι γεμάτοι από υπερηφάνεια, αλαζονεία, οίηση και επιχειρούν να ερμηνεύσουν με την πεπερασμένη λογική τους το μέγα και ανερμήνευτο μυστήριο της πίστεώς μας. Αντίθετα οι πνευματοφόροι άγιοι της Εκκλησίας μας συμβουλεύουν ότι αν έχουμε κάποια θαυμαστή και θεϊκή εμπειρία είτε να καταφύγουμε στον πνευματικό μας πατέρα είτε να την απορρίψομε θεωρώντας τον εαυτό μας ανάξιο για τέτοια εμπειρία για να μην αιχμαλωτισθούμε από το δαίμονα της υπερηφάνειας. Ο άγιος Παΐσιος ο αγιορείτης μας προτρέπει να είμαστε επιφυλακτικοί απέναντι σε υπερφυσικές εμπειρίες. Άλλωστε ο ίδιος, αν και είχε φτάσει σε υψηλά επίπεδα αγιότητας ήταν ιδιαίτερα επιφυλακτικός απέναντι στις πνευματικές του εμπειρίες όπως μας παρουσιάζεται στο παράδειγμα με την εμφάνιση της αγίας Ευφημίας. Ο Άγιος Παΐσιος, λοιπόν, όταν τον επισκέφθηκε η αγία Ευφημία, το πρώτο που της είπε, για να διαπιστώσει εάν ήταν αληθινή πνευματική εμπειρία και όχι του σατανά, ήταν τα εξής: «Λέγε: Δόξα Πατρί και Υιώ και Αγίω Πνεύματι», και μόλις εκείνη δόξασε τον εν Τριάδι Θεό, μόνο τότε ο Άγιος την αποδέχτηκε ως αγία. Μας προτρέπει ο άγιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης: «Παρακάλει τὸ Θεό, νὰ σοῦ στείλει τὴν ἁγία ταπείνωση. Ὄχι αὐτὴ ποὺ λέει, εἶμαι τελευταῖος, εἶμαι τιποτένιος. Αὐτὴ εἶναι σατανικὴ ταπείνωση. Ἡ ἁγία ταπείνωση εἶναι δῶρο τοῦ Θεοῦ. Ἀκοῦς; Δῶρο, χάρισμα. Ὄχι ἀπὸ δικές μας προσπάθειες. Ἐσὺ προετοίμαζε τὸν ἑαυτό σου, καὶ ζήτα ἀπὸ τὸ Θεὸ αὐτὸ τὸ ἅγιο δῶρο. Μὴ λές, ἔχω αὐτὸ τὸ ἐλάττωμα, τὸ προσφέρω στὸ Θεό. Τίποτα. Ἐσύ, ἀγωνίσου, ἐξουθένωνε τὸν ἑαυτό σου, καὶ τὰ ἄλλα εἶναι τοῦ Θεοῦ. Ἀγωνίζου νὰ εἰσέλθομε ἀπὸ δῶ, εἰς τὴν Ἄκτιστον Ἐκκλησίαν τοῦ Θεοῦ».
Υπάρχει κι άλλη θεαματική μορφή πνευματικής πλάνης, η οποία προσφέρει στα θύματά της θρησκευτικά συναισθήματα έκστασης όπως συμβαίνει στις διάφορες πεντηκοστιανές ομάδες οι οποίες ισχυρίζονται ότι κατέχουν το Άγιο Πνεύμα σε τέτοιο βαθμό ώστε να προβαίνουν σε «θαυμαστές» εκδηλώσεις όπως «γλωσσολαλία», «θεραπείες» και «προφητείες». Οι ενθουσιαστικές αυτές ομάδες κηρύττουν ότι απέκτησαν τη σωτηρία και η το φαινόμενο της γλωσσολαλίας αποτελεί για αυτούς απόδειξη ότι ο πιστός έλαβε την πληρότητα του Αγίου Πνεύματος και επομένως τη βεβαιότητα της σωτηρίας.
Απέναντι σε αυτή την πεποίθηση θα πρέπει να επισημάνουμε ότι η γλωσσολαλιά των πεντηκοστιανών κινήσεων δεν είναι χάρισμα του Αγίου Πνεύματος αλλά μια ομαδική υστερία, μια θεατρική παράσταση ώστε ο προτεστάντης λουθηρανός πάστορας Δρ. Kurt Koch υποστηρίζει ότι οι περισσότερες «πνευματικές» εμπειρίες των πεντηκοστιανών δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένα συνηθισμένο φαινόμενο δαιμονοκαταληψίας. Ο Ιερομόναχος π. Σεραφείμ Rose υποστηρίζει ότι οι «προφητικές» κινήσεις των πεντηκοστιανών έχουν περισσότερες ομοιότητες με τα πνευματιστικά φαινόμενα διάφορων άλλων θρησκειών παρά με τον Χριστιανισμό και ο θρησκειολόγος Ronald Knox υποστήριξε ότι τα «πνευματικά» φαινόμενα των διάφορων ενθουσιαστικών πεντηκοστιανών κινήσεων δεν έχουν καμιά σχέση με τα χαρίσματα όπως περιγράφονται μέσα στην Αγία Γραφή αλλά με τις διάφορες πνευματιστικές πρακτικές σαμάνων και μάγων πρωτόγονων θρησκειών.
(Συνεχίζεται)
Πηγή:
ΔΙΑΚΟΝΗΜΑ