V. Πνευματική ενίσχυση των διωκομένων συνεργατών.
Με το που έστειλαν τον Άγιο εξορία στη μακρινή Κουκουσό, αυλικοί παρατρεχάμενοι της Ευδοξίας, επισκοπικά και άλλα ενεργούμενα αυτών, εξαπέλυσαν άγριο πογκρόμ διώξεων και φυλακίσεων εναντίον συνεργατών και φίλων του κληρικών. Μόλις έλαβε τις σχετικές ειδήσεις έσπευσε να τους στηρίξει πνευματικά με σειρά επιστολών. Τέτοιες είναι , η εκτενής επιστολή , «τοις εγκεκλεισμένοις επισκόποις, πρεσβυτέροις και διακόνοις εν δεσμωτηρίω δι’ ευσέβειαν», που ακολουθεί, και οι πιο σύντομες 118, «επισκόποις και πρεσβυτέροις τοις εν φυλακή» ,και 174, «τοις εν Χαλκηδόνι εγκεκλεισμένοις επισκόποις, πρεσβυτέροις τε και διακόνοις».
Α. Προς τους φυλακισμένους για την ευσέβεια επισκόπους, πρεσβυτέρους, και διακόνους.
«Σας μακαρίζω για τη φυλακή, τις αλυσίδες, την όλη αντίσταση στις διώξεις που υφίστασθε. Σας θεωρώ μακάριους, τρις μακάριους, μύριες φορές μακάριους που κάνατε να κρέμεται ολόκληρη η οικουμένη από την αγάπη σας, να γίνουν εραστές και θαυμαστές σας κι αυτοί που κατοικούν στα πέρατα της γης. Παντού, σε στεριά και θάλασσα υμνούνται τα κατορθώματά σας, η γενναιότητα, η σταθερότητα, το αδούλωτο φρόνημα. Κανένα από όσα οι άνθρωποι λογαριάζουν ως δεινά δε σας τρόμαξε, ούτε το δικαστήριο, ούτε ο δήμος, ούτε το πλήθος των βασάνων, ούτε οι απειλές θανάτου , ούτε η φλόγα και το μένος του δικαστή, ούτε οι εχθροί που ακόνιζαν τα δόντια του μίσους τους και εξαπέλυαν εναντίον σας μύριες σκευωρίες, ούτε οι αμέτρητες συκοφαντίες , οι αδιάντροπες κατηγορίες, ούτε αυτός ο θάνατος που είχατε καθημερινά προ οφθαλμών . Αντλούσατε την αναγκαία παρηγοριά για όσα γίνονταν από αυτά τα ίδια τα γεγονότα! Γι’ αυτό ανοιχτά και καθαρά πια όλοι σας παραδέχονται, σας επιβραβεύουν , όχι μόνο οι φίλοι, αλλά και αυτοί οι εχθροί, και οργανωτές των δεινών. Οι τελευταίοι όχι τόσο φανερά βέβαια, παρότι αν κάποιος μπορούσε να εισχωρήσει στην καρδιά τους, θα συναντούσε εκεί και το δικό τους ,μεγάλο θαυμασμό. Γιατί αυτό είναι το προνόμιο της αρετής, τη θαυμάζουν ακόμα και εκείνοι που την πολεμούν. Ενώ αντίθετα, αρνητικό είναι το προνόμιο της κακίας, τη μέμφονται και την κατηγορούν και εκείνοι που την διαπράττουν- «Τοιούτον γαρ η αρετή, και παρά τοις πολεμούσιν αυτήν θαυμάζεται. Τοιούτον κακία, και παρά τοις μετιούσιν αυτήν καταγινώσκεται»!
Δεν είναι μόνο ο επίγειος θαυμασμός όλων των αληθινά πιστών για τη γενναία στάση σας. Είναι και τα συμβαίνοντα στον ουρανό θαυμαστά και απερίγραπτα με λόγια. Ήδη τα ονόματά σας έχουν γραφτεί στο αιώνιο βιβλίο της ζωής που κρατάει για τον καθένα ο Θεός, έχετε συγκαταλεχτεί μεταξύ των αγίων μαρτύρων! Αυτά τα γνωρίζω πολύ καλά , όχι γιατί ευλογήθηκα να αρπαχτώ, όπως ο μακάριος Παύλος στον έβδομο ουρανό, αλλά γιατί έχω μελετήσει καλά το λόγο του Θεού. Που λέει ότι, αν εκείνος που αντιστάθηκε σε παράνομο γάμο, έστω χωρίς να μπορέσει να διορθώσει, παρά μόνο να ελέγξει την παρανομία, ο γιος της στείρας, ο ασκητής της ερήμου Ιωάννης ο Πρόδρομος, και εξ αιτίας του ελέγχου φυλακίστηκε και αποκεφαλίστηκε, είναι μάρτυρας, μάλιστα από μια Ιεροσύνη που παρανομεί και απειλεί , πάθατε τόσα πολλά για την αλήθεια, για να αποκρούσετε και ανατρέψετε τις φοβερά αδιάντροπες συκοφαντίες, φανταστείτε πόσο μεγάλη αμοιβή θα λάβετε από το Θεό! «Δεν επιτρέπεται να πάρεις τη γυναίκα του αδελφού σου Φιλίππου» - Ματθ. 14, 4- είπε ο ανώτερος και γενναίος εκείνος άντρας, και αυτό στάθηκε αρκετό για να κερδίσει ασύλληπτη παρρησία ενώπιον του Θεού.
Κι εσείς από την πλευρά σας είπατε: « Τα σώματά σας είναι έτοιμα να υποστούν κολάσεις και βασανισμούς , κακοποίησέ τα ,υπόβαλέ τα σε όσες τιμωρίες θέλεις, αρνούμαστε να συμφωνήσουμε με συκοφαντίες, χίλιες φορές καλύτερα να πεθάνουμε!». Βέβαια δεν αποκεφαλιστήκατε, όμως αυτά που πάθατε είναι πολύ χειρότερα. Δεν είναι το ίδιο να χάσεις το κεφάλι σου αστραπιαία σε μια στιγμή, με το να παλεύεις χρόνια ολόκληρα με τόσους πόνους , φόβους, απειλές ,φυλακές, απαγωγές, δικαστήρια, δήμιους, αναίσχυντες συκοφαντίες, προσβολές, ύβρεις, κοροϊδίες. Είναι κι αυτό μεγάλο είδος μαρτυρικής άθλησης, και το ανάγει σε κατηγορία μεγάλων αγώνων ο μακάριος Παύλος όταν γράφει τα εξής: « Να θυμάστε τις μέρες που πέρασαν, τότε που γνωρίσατε την αλήθεια, και αγωνιστήκατε και υπομείνατε πολλά παθήματα». Στη συνέχεια αναφερόμενος σ’ αυτή την άθληση προσθέτει. «Άλλους από σας τους διαπόμπευαν με βρισιές και διωγμούς, και άλλοι συμπαραστεκόσασταν σ’ εκείνους που περνούσαν τέτοιες στιγμές»- Εβρ. 10,32. Αν λοιπόν αυτοί που συμπαραστάθηκαν, θεωρεί ότι κατά ένα τρόπο μαρτύρησαν, πολύ περισσότερο μαρτύρησαν εκείνοι που υπέφεραν. Με άλλα λόγια, κι εσείς δεν υπομείνατε έναν, και δύο και τρεις , αλλά πολλούς θανάτους συνειδησιακά, μένοντας de facto σταθεροί και ακλόνητοι στην αγάπη μας.
«Χαρείτε, κι από χαρά σκιρτήστε» - Λουκ. 6,23- αυτό εντέλλεται ο Κύριος του ουρανού. Όχι μόνο να μην πονάτε, και να μην χάνατε το θάρρος σας, αλλά να σκιρτάτε από χαρά, να είστε ευχαριστημένοι , όταν σας κακολογούν με ψεύτικες κατηγορίες ή άλλους χλευασμούς . Κι αν υπάρχουν επί πλέον και τόσα άλλα, σκευωρίες, χτυπήματα, τραύματα, βασανιστήρια, ακονισμένα ξίφη, φυλακίσεις, αλυσίδες, εξορίες, διαπομπεύσεις, αμέτρητα στίφη εχθρών, φανταστείτε πόσος θα είναι ο θείος μισθός, και πόσο υψηλή η αμοιβή από το Θεό. «Χαρείτε , κι από χαρά σκιρτήστε», κρατηθείτε στο γενναίο σας φρόνημα, και γίνετε ακόμα πιο δυνατοί . Αναλογιστείτε πόσους άλλους παρακινήσατε σε ανάλογο αγώνα μ ‘αυτά που υπομείνατε, πόσων αναστηλώσατε το φρόνημα, πόσους αμφιταλαντευόμενους στηρίξατε, όχι μόνο γνωστούς και ενδεχομένως παρόντες, αλλά και άγνωστους και απόντες , όχι μόνο όσους είχαν άμεση αντίληψη των παθημάτων σας, αλλά πολλούς που ζουν μακριά και τα άκουσαν, ωφελήσατε πάρα πολύ. Να έχετε συνεχώς στο νου και στην καρδιά σας και να διαλαλείτε παντού τον αποστολικό λόγο. «Αυτά που τώρα υποφέρουμε δεν ισοσταθμίζουν την δόξα που μας επιφυλάσσει ο Θεός στο μέλλον» - Ρωμ. 8,18.
Να περιμένετε, πολύ σύντομα την κατάπαυση αυτών των δοκιμασιών, και την τέλεια απαλλαγή από αυτές , αλλά και να προσεύχεστε συνεχώς για μένα. Να ξέρετε καλά πως, παρότι έχω υποχρεωθεί να μένω τόσο μακριά, και αρκετό καιρό τώρα σας έχω αποχωριστεί, σας κρατάω όλους μέσα στην καρδιά μου βαθιά, ή πιο καλά μέσα στη θερμή μεγάλη της αγάπης μου αγκαλιά σαν να είμαι παρών μαζί σας εκεί. Ασπάζομαι και γλυκοφιλώ καθένα σας προσωπικά, απλώνω τα χέρια και σας υποδέχομαι στεφανωμένους , και περιμένω να ωφελήσει πολύ όλους μας πνευματικά αυτή η μεγάλη σας αγάπη για μένα και η συνακόλουθη συμπαράσταση. Γιατί αν αυτούς που αγαπούν τόσο τους περιμένει μισθός από το Θεό, σκεφτείτε πόσο μεγάλη ανταπόδοση θείων αγαθών περιμένει εσάς που διαπρέψατε σε αγώνες για την ευσέβεια, και υπομείνατε τόσα πολλά παθήματα»!
Από το βιβλίο: «ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΗ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ
ΓΡΑΜΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΞΟΡΙΑ»
Εισαγωγικά- Νεοελληνική απόδοση
ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΚΟΤΤΑΔΑΚΗΣ
ΕΚΔΟΣΗ
«ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΣΤΕΓΗ ΚΑΛΑΜΑΤΑΣ»