Η Νηστεία της Μεγάλης Τεσσαρακοστής

[stratis]

Ο Χριστιανός είναι μεν παιδί του Θεού αλλά την επιβράβευση την δέχεται σε δύο στάδια ένα προκαταβολικά με το Βάπτισμα κι ένα τελικά με την ολοκλήρωση της δοκιμασίας του σ΄αυτό τον κόσμο

Το 2ο σκέλος το κατάλαβα, αλλά έχω μια απορία στο πρώτο τμήμα. Σε τι επιβραβεύεται ένα μωρό π.χ. 40 ημερών που βαπτίζεται; Τι είναι αυτό που επιφέρει μια επιβράβευση; Τους πρώτους αιώνες το καταλαβαίνω, όταν πολλοί από τους βαπτισθέντες ήταν ενήλικες και βαπτίζονταν μετά από μια περίοδο κατήχησης και προόδου τους, αλλά όταν μιλάμε για βρέφη -καθώς είθισται όλοι να βαπτιζόμαστε όντας βρέφη- σε τι ακριβώς επιβραβευόμαστε; Καθώς ακόμη κι αυτή η επιλογή της Βάπτισης είναι επιλογή των γονέων και όχι του βαπτισμένου. Αργότερα ο καθένας δείχνει με τη ζωή του αν τελικά αποδέχτηκε το Βάπτισμα ή αν απομάκρυνε το Άγιο Πνεύμα και τις δωρεές του.

Αν συγκρίνουμε τον εαυτό μας πριν ξεκινήσουμε την πνευματική ζωή και τώρα που έχουμε κάνει μερικά δειλά βήματα, θα δούμε μια τεράστια διαφορά, όχι μόνο στον επαναπροσδιορισμό των στόχων μας και του τρόπου θεώρησης του κόσμου γύρω μας, αλλά και στην γαλήνη της ψυχής μας

Θα έλεγα ότι η διαφορά είναι όχι απλά μεγάλη αλλά τρομακτική τόσο στους στόχους όπως εύστοχα παρατηρεί ο Νίκος όσο και στη γενικότερη θεώρηση-αντίληψη των πραγμάτων.

[dionisis]

Μετά από μία μικρή συζήτηση με τον πνευματικό μου (δυστυχώς δεν υπήρχε πολύ χρόνος) μου επιβεβαίωσε ότι αυτό που σκεφτόμουνα είναι Ορθοδοξότατο. Όντως μπορούμε να πληροφορηθούμε τον καλό αγώνα μας στην διάρκεια της νηστείας μας. Δυστυχώς δεν έχω κάτι άλλο νεότερο αυτή την χρονική στιγμή να συμπληρώσω…

[Νίκος]

Το 2ο σκέλος το κατάλαβα, αλλά έχω μια απορία στο πρώτο τμήμα. Σε τι επιβραβεύεται ένα μωρό π.χ. 40 ημερών που βαπτίζεται; Τι είναι αυτό που επιφέρει μια επιβράβευση; Τους πρώτους αιώνες το καταλαβαίνω, όταν πολλοί από τους βαπτισθέντες ήταν ενήλικες και βαπτίζονταν μετά από μια περίοδο κατήχησης και προόδου τους, αλλά όταν μιλάμε για βρέφη -καθώς είθισται όλοι να βαπτιζόμαστε όντας βρέφη- σε τι ακριβώς επιβραβευόμαστε;

Στρατή, γι αυτό λέω "επιβραβεύεται προκαταβολικά". Όπως λες τους πρώτους αιώνες το βάπτισμα γινόταν σε μεγαλύτερη ηλικία, κι ήταν επιβράβευση της απόφασης για να γίνει κάποιος Χριστιανός αλλά και της προετοιμασίας. Με το Βάπτισμα αποθνήσκει ο παλαιός άνθρωπος μέσα στην κολυμβήθρα και γεννάται ένας νέος εν Χριστώ άνθρωπος, απαλλαγμένος από τις αμαρτίες που τον βάραιναν και γεμάτος Θεία Χάρι. Αυτό γίνεται και σήμερα για τα βρέφη κι έχει το ίδιο αποτέλεσμα, άσχετα με ότι τα μωρά δεν έχουν αμαρτίες ή ότι δεν είναι δική τους απόφαση το Βάπτισμα. Τη Θεία Χάρι την παίρνουν και τα ακολουθεί για όλη τους τη ζωή, άσχετα αν αργότερα από δική τους επιλογή (όταν μεγαλώσουν) την καταστήσουν ανενεργή.

Διονύση, επιμένω ότι η μόνη επιβράβευση που παίρνει ο Χριστιανός από την άσκηση είναι από τον Πνευματικό του και μόνο αυτή πρέπει να δέχεται. Πληροφορία ότι είναι στο σωστό δρόμο μπορεί να πάρει από την αύξηση της αποτελεσματικότητας της προσευχής του. Όλοι οι Πατέρες λένε ότι το ελαφρύ στομάχι βοηθά στην καθαρότητα και τη συγκέντρωση της προσευχής. Επίσης αν η νηστεία συνοδεύεται από ελεημοσύνη και από συνολική εγκράτεια από άστοχα λόγια και πράξεις, τότε κάθε σωστή ενέργεια που γίνεται προς την κατεύθυνση αυτή γεμίζει τον άνθρωπο με εσωτερική ικανοποίηση. Αν αναφέρεσαι σ΄αυτά, τότε πράγματι με τον τρόπο αυτό ο άνθρωπος πληροφορείται ότι κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση. Όμως ο Στρατης έχει δίκιο να λέει ότι άλλου είδους επιβεβαίωση ούτε υπάρχει ούτε πρέπει να ψάχνουμε, γιατί μπορεί να πλανηθούμε, απ΄αυτόν που σε κάθε ευκαιρία προσπαθεί να μας επιτεθεί εκ δεξιών, και να μας ρίξει σε υπερηφάνεια, για ν΄ακυρώσει το πνευματικό κέρδος που αποκομίσαμε από την άσκηση.

[dionisis]

Αλήθεια Νίκο, ξέρεις γιατί πράγμα γράφω και τι προσπαθώ να πω; Όλο αυτό μπορεί να περιγραφεί με μόνο μία λέξη. Ο Στρατής έχω την εντύπωση (και είμαι σχεδόν σίγουρος) ότι κατάλαβε και μείναμε σύμφωνοι με τον αδελφό. Μπορείς λοιπόν να μου πεις σε παρακαλώ τι είναι αυτό που περιγράφω έτσι ώστε να συνεχίσουμε την κουβέντα μας; Συμβουλεύθηκα όπως είπα τον πνευματικό μου και αυτός με την σειρά του μου επιβεβαίωσε την ορθότητα του λογισμού μου. Τι μου επιβεβαίωσε ο πνευματικός μου και πως περιγράφεται με μία λέξη;

[Νίκος]

Έτσι όπως το θέτεις Διονύση συμφωνώ απόλυτα. Αυτή όμως η εσωτερική ησυχία και γαλήνη ....

Διονύση, αν εννοείς αυτή την απάντηση του Στρατή, είναι περίπου αυτό που περιγράφω κι εγώ πιο πάνω με άλλα λόγια. Πάντως για την εσωτερική γαλήνη και ησυχία δεν είναι απαραίτητη η νηστεία, είναι κάτι που ο Χριστιανός μπορεί και πρέπει πάντα να το επιδιώκει και μπορεί να το πετύχει και σε περίποδο εκτός νηστείας. Υπάρχει μια σχετική ομιλία του π. Αθανασίου Λεμεσσού, που μπορείς να τη βρεις στον ιστοχώρο:
pantokrator.info

[dionisis]

Η νηστεία Νικόλα είναι απαραίτητη. Ακόμα και σε περιόδους μη σαρακοστιανές (ελεύθερες), δεν είναι ελεύθερες. Απόδειξη για αυτό είναι η νηστεία της Τετάρτης και της Παρασκευής, ο αγώνας κατά των παθών μας ακόμα και ο συνεχής έλεγχος του εαυτού μας. Νηστεία όπως σωστά έχετε προαναφέρει είναι και η εγκράτεια στην σάρκα του αδελφού μας και όχι μόνο στο στομάχι. Ο αγώνας του Χριστιανού είναι μία διαρκής νηστεία. Όσο για την ομιλία που παρέθεσες θα κοιτάξω να την βρω με την πρώτη ευκαιρεία.

[Νίκος]

Έχεις δίκιο Διονύση, συμφωνώ, η εγκράτεια και η άσκηση είναι απαραίτητη όλο το χρόνο. Τώρα το πόσο τα καταφέρνουμε, είναι μια άλλη ιστορία. Αυτό είναι το ζητούμενο. Η Μεγάλη Σαρακοστή είναι μια περίοδος αναδιάταξης δυνάμεων (εσωτερικών) κι αξιολόγησης και κορύφωσης της προσπάθειας όλης της χρονιάς.

[stratis]

Πάντως για την εσωτερική γαλήνη και ησυχία δεν είναι απαραίτητη η νηστεία

Εδώ θα διαφωνήσω Νίκο. Με γεμάτη κοιλιά μόνο γαλήνη δεν υπάρχει διότι περά από τις οποίες σωματικές συνέπειες, γινόμαστε και αντικείμενο εμπαιγμού των δαιμόνων. Εκτός αν με το παραπάνω εννοείς ότι ναι μεν δε νηστεύει κανείς π.χ. το κρεάς αλλά γενικά είναι εγκρατής και δεν παρασύρεται από την κοιλιά του. Έχω τη γνώμη ότι θεωρώντας τη νηστεία ως εγκράτεια είναι απαραίτητη.

[Νίκος]

Εκτός αν με το παραπάνω εννοείς ότι ναι μεν δε νηστεύει κανείς π.χ. το κρεάς αλλά γενικά είναι εγκρατής και δεν παρασύρεται από την κοιλιά του.

Αυτό εννοώ. Το αναφέρω και πιο πάνω στην απάντησή μου στο Διονύση.

[Athanasios]

Απαντήσεις Μάξιμου, ηγουμένου.
Μονής του Αγίου Διονυσίου


Ερώτηση: Ποιες είναι οι νηστείες της εκκλησίας μας;

Απάντηση: Η νηστεία των Χριστουγέννων (40 ημέρες), η νηστεία του Πάσχα (50

ημέρες), των Αποστόλων , του Δεκαπενταύγουστου και κάποιες άλλες ημέρες.

Ερώτηση: Γιατί νηστεύουμε Τετάρτη και Παρασκευή;

Απάντηση: Νηστεύουμε Τετάρτη σε ανάμνηση της Τετάρτης που πάρθηκε η καταδικαστική απόφαση κατά του Κυρίου και Παρασκευή σε ανάμνηση της ημέρας του θανάτου Του. Εμείς οι μοναχοί νηστεύουμε και κάθε Δευτέρα σε ανάμνηση της γιορτής των Αγίων Αγγέλων.

Ερώτηση: Γιατί νηστεύουμε;

Απάντηση: Νηστεύουμε για να συνηθίσουμε στην εγκράτεια. Για να

εξασκήσουμε τον εαυτό μας να συγκρατείται και να μην παρασύρεται στην

αμαρτία, στις κακές πράξεις, στους πειρασμούς.

Αν δε νηστέψουμε δε μπορούμε να συγκρατηθούμε και στα άλλα πάθη( ψέματα,

κλεψιές, κακές κουβέντες).

Ερώτηση: Είναι η νηστεία απαραίτητη στον άνθρωπο; Γιατί;

Απάντηση: Ναι είναι απαραίτητη, γιατί συνηθίζει τον άνθρωπο να μην

ασχολείται μόνο με τα γήινα.

Ερώτηση: Εσείς εδώ στο μοναστήρι τι φαγητά τρώτε την περίοδο της νηστείας;

Απάντηση:Τρώμε λαδερό φαγητό μόνο Σάββατο και Κυριακή. Τις υπόλοιπες ημέρες τρώμε αλάδωτα και μία μόνο φορά την ημέρα.

Ερώτηση: Κάθε πότε τρώτε κρέας;

Απάντηση: Δεν τρώμε κρέας. Μόνο ψάρι.

Ερώτηση: Μπορούμε να τρώμε ψάρια την περίοδο της νηστείας; Γιατί;

Απάντηση: Μόνο στη νηστεία των Χριστουγέννων , γιατί έτσι το έχει ορίσει η

εκκλησία μας.

Ερώτηση: Με τη νηστεία αποτοξινώνεται το σώμα μας. Τι πρέπει να κάνουμε για

την ψυχή μας;

Απάντηση: Τα ψυχικά πάθη δημιουργούν άλλου είδους τοξίνες, τις «πονηρίες»

(θυμός, άσχημες σκέψεις, καταχρήσεις, άσχημα νοήματα…), όπως τις ονομάζουν οι Αγιοι. Για να αποτοξινωθεί ο άνθρωπος από αυτές τις τοξίνες οι Αγιοι διδάσκουν Προσευχή. Τις πονηρές σκέψεις θα τις φράζουμε με προσευχή, προσοχή ,εξομολόγηση και Θεία Κοινωνία.

Ερώτηση: Αν δε νηστεύουμε δε θεωρούμαστε καλοί χριστιανοί;

Απάντηση: Όποιος δε νηστεύει σημαίνει ότι δεν κάνει θυσίες στη ζωή, δεν αγαπά το Θεό. Αγαπά το στομάχι του. Η νηστεία γίνεται για το Θεό. Αν δε νηστέψουμε δε μπορούμε να αγαπήσουμε το Θεό. Η νηστεία είναι ένας τρόπος για να κοιτάμε στο Θεό.

Ερώτηση: Τι γνώμη έχετε για τα «καινούρια» νηστίσιμα προϊόντα; ( γάλα, τυρί,

σοκολάτα…. )

Απάντηση: Αν τα ‘βγαζαν την εποχή που οι Αγιοι φτιάχναν τις νηστείες θα τα καταργούσαν. Μπορούμε να τα τρώμε με μέτρο, γιατί είναι μεταλλαγμένα προϊόντα και δε γνωρίζουμε τι επιπτώσεις μπορεί να έχουν στην υγεία μας.

Ερώτηση: Από ποια ηλικία πρέπει να αρχίζουν νηστεία τα παιδιά; Πρέπει να

κρατούν όλη τη νηστεία;

Απάντηση: Η Παναγία άρχισε από 3 χρονών. Από τα 8-10 χρόνια μπορούμε να νηστεύουμε από όλα. Να τρώμε μόνο λάδι Τετάρτη και Παρασκευή. Σε μικρότερη ηλικία μπορούμε να πίνουμε γάλα, αλλά να μην τρώμε κρέας τις ημέρες αυτές. Για τις μεγάλες περιόδους νηστείας θα πρέπει να συμβουλευόμαστε τον πνευματικό.

Ερώτηση: Αν δε νηστεύουν οι γονείς μας , εμείς πώς θα νηστεύουμε;

Απάντηση: Θα πεις τη μητέρα σου ότι θέλεις να νηστεύεις . Κι αν σου πει

όχι, στην αρχή θα κάνεις πως τρως . Δηλαδή αν Τετάρτη και Παρασκευή

έχει κρέας με πατάτες, θα φας τις πατάτες και θα αφήσεις το κρέας.

Πάντως όταν οι γονείς βλέπουν τα παιδιά να νηστεύουν όσο σκληροί κι αν

είναι εντυπωσιάζονται και πολλές φορές παραδειγματίζονται .