Θεοτοκονύμια - Ονόματα της Παναγίας

[ΜΑΝΩΛΗΣ]

Μικρή Παναγία Ρέθυμνο



Οι ντόπιοι την αποκαλούν και «Μικρή Παναγία» για να την ξεχωρίσουν από τη «Μεγάλη Παναγία», δηλαδή τον Μητροπολιτικό ναό. Χτίστηκε στα τελευταία χρόνια της Βενετοκρατίας από το τάγμα των Δομινικανών και ήταν αφιερωμένη στη Μαρία Μαγδαληνή.

Στα πρώτα χρόνια της τουρκικής κατάκτησης, ο ναός είχε αφεθεί στους χριστιανούς για λατρεία. Αργότερα οι Τούρκοι τον μετέτρεψαν σε Τζαμί και μάλιστα του πρόσθεσαν και μιναρέ. Σύντομα, η κορυφή του μιναρέ έπεσε και από τότε ακουγόταν σαν «κουτσοτρούλης». Το 1917, μετατράπηκε σε ορθόδοξη εκκλησία. Κάποιοι χριστιανοί σκηνοθέτησαν την εύρεση στα σκαλιά του μιναρέ μιας εικόνας της Παναγίας, που σήμερα βρίσκεται στο πρώτο δεξιά προσκυνητάρι της εκκλησίας και ανάγκασε τους Τούρκους να παραχωρήσουν το ναό στους χριστιανούς.

[ΜΑΝΩΛΗΣ]

Μεγάλη Παναγιά Ρέθυμνο



Οι ντόπιοι την αποκαλούν και Μεγάλη Παναγιά ο Μητροπολιτικός ναός, (εορτάζει στις 21 Νοεμβρίου), βρίσκεται στο Ρέθυμνο, στη συμβολή των οδών Σ. Μανιουδάκη και Μ. Μουσούρου. Θεμελιώθηκε το Νοέμβριο του 1844 επί επισκόπου Ρεθύμνης και Αυλοποτάμου Καλλίνικου Νικολετάκη, όπως αναγράφεται στην επιγραφή που έχει εντοιχιστεί στη νότια εξωτερική πλευρά του.

Οι εργασίες ολοκληρώθηκαν το 1856. Ήταν μία τρίκλιτη βασιλική, της οποίας το μεσαίο κλίτος ήταν αφιερωμένο στα Εισόδια της Θεοτόκου, το βόρειο στους Τρεις Ιεράρχες και το νότιο στους Αγίους Αποστόλους. Επέζησε έναν αιώνα.

Οι φθορές που είχε υποστεί από τους βομβαρδισμούς κατά τον δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο επέβαλαν την κατεδάφιση του ναού το 1956, μαζί με τα παρακείμενα χτίσματα, τη διαμόρφωση του χώρου και την ανοικοδόμηση του σημερινού μεγαλύτερου ναού των Εισοδίων της Θεοτόκου, σύμφωνα με το πρότυπο του ναού της Ευαγγελιστρίας της Τήνου. Στη νοτιοδυτική γωνία του ναού υψώνεται το πυργοειδές κωδωνοστάσιο, που κατασκευάστηκε το 1899. Είναι έργο του πρακτικού μηχανικού Γεωργίου Δασκαλάκη και προσφορά των λίγων τότε χριστιανών της πόλης. Η πρώτη καμπάνα πρόσφατα αντικαταστάθηκε και βρίσκεται στο Εκκλησιαστικό Μουσείο της πόλης. Η εσωτερική διαρρύθμιση του νέου ναού δεν άλλαξε.

Το θαυμάσιο ξυλόγλυπτο τέμπλο και οι φορητές εικόνες του επανατοποθετήθηκαν στην αρχική θέση τους. Το τέμπλο είναι έργο του Κυκλαδίτη ξυλόγλυπτη Δημητρίου Ραγουζή και κατασκευάστηκε το 1852. Μια εικόνα της Παναγίας, βυζαντινής τεχνοτροπίας αλλά χωρίς την υπογραφή του καλλιτέχνη και χρονολογία που φιλοτεχνήθηκε. Απεικονίζει την Παναγιά του Πάθους.

[ΜΑΝΩΛΗΣ]

Παναγία Νάπη (Αγία Νάπα) Κύπρος



Σύναξη της Παναγίας της Νάπης (Αγία Νάπα)

Ημερομηνία εορτής: 08/09/2017 Σύναξη της Παναγίας της Νάπης (Αγία Νάπα)
Τύπος εορτής: Σταθερή.
Εορτάζει στις 8 Σεπτεμβρίου εκάστου έτους.
Άγιοι που εορτάζουν: Συναξη Της Παναγιας Της Ναπης (αγια Ναπα)
Βιογραφία
Το Μοναστήρι της Αγίας Νάπας βρίσκεται στο ομώνυμο χωριό της επαρχίας Αμμοχώστου στην Κύπρο. Το όνομα «Αγία Νάπα» σημαίνει άγιο δάσος. Η περιοχή πήρε την ονομασία της από την «Εικόνα της Παναγίας της Νάπης», δηλαδή της Αγίας του Δάσους, και για συντομία ονομάστηκε «Αγία Νάπα».

Πότε ιδρύθηκε αρχικά το Μοναστήρι δεν γνωρίζουμε. Η σπηλιά, ο κρυψώνας και το πηγάδι μαρτυρούν την εκεί διαβίωση χριστιανικής κοινότητας από τα βυζαντινά χρόνια. Το όνομα «Αγία Νάπα» έχει δοθεί στο μέρος, πριν από το 1366 μ.Χ. Το Μοναστήρι πάντως, όπως σώζεται σήμερα, είναι κτίσμα του 15ου αιώνα μ.Χ., όταν η Κύπρος ήταν υπό Ενετική κυριαρχία.

Σύμφωνα με την τοπική παράδοση, στη σπηλιά, η οποία έχει γίνει εκκλησία, βρέθηκε από κάποιο κυνηγό η θαυματουργός εικόνα της Υπεραγίας Θεοτόκου. Ο σκύλος του κυνηγού πρώτος αντίκρισε την ολόφεγγη εικόνα, και μπροστά στη θέα της άρχισε να γαβγίζει επίμονα, καλώντας τον κύριό του. Στο άκουσμα της ανεύρεσης της εικόνας, πλήθος πιστών άρχισε να επισκέπτεται τον ιερό χώρο του σπηλαίου. Η εικόνα είχε μάλλον τοποθετηθεί στο σπήλαιο κατά την περίοδο της εικονομαχίας (7ος - 8ος αιώνας μ.Χ.), και έτσι διασώθηκε. Τον 14ο αιώνα μ.Χ. το σπήλαιο κτίστηκε κατά το υπόλοιπο ήμισυ και έγινε ναός.

Μια άλλη παράδοση αναφέρει πως στο μέρος αυτό κατέφυγε από πείσμα και η κόρη αριστοκρατικής Ενετικής οικογένειας, εξαιτίας της άρνησης των δικών της να επιτρέψουν τον γάμο της με κάποιο μη αριστοκράτη. Γύρω στο 1500 μ.Χ., λέγεται πως η πλούσια Ενετή έκτισε με δικά της έξοδα την εκκλησία, τα κελιά και ένα αλευρόμυλο. (Ο ελιόμυλος εγκαταστάθηκε στο μοναστήρι μάλλον κατά την περίοδο της Τουρκοκρατίας). Δημιουργήθηκε λοιπόν σιγά-σιγά ένα γυναικείο μοναστήρι και λατινικό παρεκκλήσι. Ως λατινικό παρεκκλήσι λειτούργησε το δεξιό κλίτος του ναού αμέσως μετά την είσοδο. Η τεράστια συκομωρέα του μοναστηριού, η οποία βρίσκεται δίπλα από τη δεξαμενή, λέγεται πως έχει φυτευτεί από την Ενετή γυναίκα.

Όταν πλησίασε ο θάνατός της, έκτισε το πέτρινο θολωτό μνημείο. Μέσα σ' αυτό, δίπλα από την δροσιά της φιάλης, ήθελε να ταφεί.

Στη βόρεια πλευρά της αυλής υπάρχει κρήνη με μορφή κεφαλής αγριόχοιρου. Πάνω από αυτήν στέκεται το διώροφο κτίριο, στο οποίο διέμενε αρχικά η Ενετή κόρη.

Στο λόφο δυτικά της εκκλησίας υπάρχει αρχαίο εκκλησάκι στη θέση, σύμφωνα με την παράδοση, όπου η Παναγία ξάπλωσε να ξεκουραστεί.

Το 1571 μ.Χ., η Κύπρος περνά υπό την Οθωμανική κυριαρχία. Το μοναστήρι ευτυχώς δεν καταστράφηκε, όπως άλλα μοναστήρια και εκκλησίες. Η περιγραφή του Pietro della Valle, κατά το έτος 1625 μ.Χ., αντιστοιχεί πλήρως στη σημερινή κατάσταση του μοναστηριού. Από τον ίδιο περιηγητή πληροφορούμαστε ότι τότε η Αγία Νάπα ήταν γυναικείο μοναστήρι. Η μονή διέθετε πολύ μεγάλη κτηματική περιουσία.

Το μοναστήρι μετατράπηκε σε ανδρικό λίγο πριν το 1668 μ.Χ.. Για άγνωστο λόγο, από το 1758 μ.Χ. και εξής, δεν διέθετε πια μόνιμους μοναχούς.

Το Μοναστήρι βρισκόταν σε ακατοίκητη περιοχή. Περί τα μέσα του 18ου αιώνα μ.Χ., κτίστηκε το πρώτο σπίτι στο χωριό. Πρώτοι οικιστές του χωριού υπήρξαν κάποιοι Θεσσαλονικείς, οι οποίοι εγκατέλειψαν την πατρίδα τους λόγω επιδημίας πανώλους. Δύο δεκαετίες αργότερα, το έτος 1813 μ.Χ., σύμφωνα με ευδιάκριτη ακόμη επιγραφή, η Μονή επισκευάστηκε. Δεν διέθετε όμως οργανωμένη μοναστική κοινότητα, και τα κτήματα του Μοναστηριού ενοικιάζονταν σε γεωργούς της γύρω περιοχής. Οι εγκαταστάσεις του μοναστηριού χρησιμοποιούνταν για διάφορες ανάγκες της κοινότητας.

Μετά το 1878 μ.Χ., όταν η Κύπρος περνά υπό Βρετανική κυριαρχία, δεν υπάρχουν μοναχοί στο Μοναστήρι. Η εκκλησία του Μοναστηριού ήταν βέβαια ο ενοριακός ναός του χωριού. Το 1950 μ.Χ. χρειάστηκε να γίνει μεγάλη επισκευή, για να διατηρηθούν τα ιστορικά κτίσματα.

Επί Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ' το μοναστήρι προτείνεται ως το καταλληλότερο, για να καταστεί Οικουμενικό Κέντρο Διασκέψεων. Από το 1978 μ.Χ. μέχρι το 2006 μ.Χ. το Μοναστήρι αποτελούσε χώρο συνάντησης των Χριστιανικών Εκκλησιών της Μέσης Ανατολής. Μετά την ανασύσταση της Ιεράς Μητροπόλεως Κωνσταντίας Αμμοχώστου (2007 μ.Χ.), το Μοναστήρι περιήλθε υπό την διοίκηση της Μητρόπολης και με πρωτοβουλία του Πανιερωτάτου Μητροπολίτου Κωνσταντίας κ. Βασιλείου ιδρύθηκε η Πολιτιστική Ακαδημία «Άγιος Επιφάνιος» με έδρα την Ιερά Μονή. Η Ακαδημία αυτή ως έργο της έχει την ανάπτυξη θεολογικών και ιστορικών μελετών όπως και την διοργάνωση συνεδρίων και εκδηλώσεων. Εντός των κτιριακών εγκαταστάσεων της Μονής θα λειτουργεί επίσης και μουσείο.

Η πληθυσμιακή αύξηση του χωριού, επέβαλε την ανέγερση νέας εκκλησίας το 1990 μ.Χ. Ο νέος ναός, κτισμένος στα νοτιοδυτικά της μονής, αφιερώθηκε κι αυτός στην Παναγία. Αμφότεροι οι ναοί πανηγυρίζουν στις 8 Σεπτεμβρίου, ημέρα εορτής του Γενεσίου της Θεοτόκου.

Στη χάρη της Παναγίας καταφθάνουν καθημερινώς για να προσκυνήσουν πολλές δύστοκες και άτεκνες γυναίκες, και για να ζωστούν τη γονοποιούσα, θαυματουργό ζώνη της Αγίας Νάπας. Το μοναστήρι αποτελεί ιδιαίτερα κατανυκτικό μέρος, όπου μπορεί κανείς να βρει παρηγοριά και θεία αρωγή. Η γλυκύτατη μητέρα μας ανοίγει καθημερινά την αγκάλη της, τόσο μεγάλη και θερμή, ώστε να χωρέσει ο κάθε απελπισμένος και ταλαίπωρος. Πρεσβεύει με τις τελεσφόρες ικεσίες της για τη σωτηρία των ψυχών μας.

[ΜΑΝΩΛΗΣ]

Παναγία Ναυπακτιώτισσα Ναύπακτος



Σύναξη της Υπεραγίας Θεοτόκου της «Ναυπακτιώτισσας»[/b]

Ημερομηνία εορτής: 08/10/2017 Σύναξη της Υπεραγίας Θεοτόκου της «Ναυπακτιώτισσας»
Τύπος εορτής: Ειδικός υπολογισμός.
Εορτάζει την Κυριακή μεταξύ 7 και 13 Οκτωβρίου εκάστου έτους.
Άγιοι που εορτάζουν: Συναξη Της Υπεραγιας Θεοτοκου Της «ναυπακτιωτισσασ»
Βιογραφία
Στις 7 Οκτωβρίου ή την πρώτη Κυριακή μετά τις 7 Οκτωβρίου, εορτάζεται στη Ναύπακτο η Παναγία της Ναυπάκτου, εις μνήμην της Ναυμαχίας της Ναυπάκτου, που έγινε στις 7 - 9 - 1571 μ.Χ. και ο χριστιανικός ευρωπαϊκός στόλος - μαζί με τους Έλληνες - κατέστρεψε τον αντίστοιχο Μουσουλμανικό.

Μεγαλυνάριον
Σκέπε ἀπό πάσης ἐπιβουλῆς τοῦ Βελίαρ, Μῆτερ, καί σκανδάλων τούς εὐλαβῶς ἐπικαλουμένους τήν χάριν Σου καί ῥῦσαι αὐτούς ἐξ ἀλγηδόνων Ναυπακτιώτισσα.

Ἕτερον Μεγαλυνάριον
Δεῦτε Ναυπακτίων καί Βοιωτῶν οἱ χοροί, προφρόνως ἀνυμνήσωμεν ἐν σπουδῆ, τῆς Ἁγνῆς Παρθένου Εἰκόνα τήν ἁγίαν, τήν ἐπικελκημένην Ναυπακτιώτισσαν.

Ἕτερον Μεγαλυνάριον
Δεόμενη Μῆτερ τοῦ Λυτρωτοῦ, Ναυπακτίων κλέος, Σήν Εἰκόνα τήν θαυμαστήν, ἔγνωμεν ἐν χρόνοις ἐσχάτοις ἐξ ἀρχείων κειμένων ἐν Παλέρμῳ καί κατηυφράνθημεν

[ΜΑΝΩΛΗΣ]

Παναγία Νεαμονήτισσα Χίος



Σύναξη της Παναγιάς της Νεαμονήτισσας στην Χίο

Ημερομηνία εορτής: 15/08/2017 Σύναξη της Παναγιάς της Νεαμονήτισσας στην Χίο
Τύπος εορτής: Σταθερή.
Εορτάζει στις 15 Αυγούστου εκάστου έτους.
Άγιοι που εορτάζουν: Συναξη Της Παναγιας Της Νεαμονητισσας Στην Χιο
Βιογραφία
Το λαμπρό αυτό βυζαντινό μνημείο της Χίου κτισμένο στο βουνό Προβάτιο σε μια μαγευτική τοποθεσία, είναι αφιερωμένο στην Κοίμηση της Θεοτόκου.

Σύμφωνα με τις τοπικές παραδόσεις, το μοναστήρι κτίστηκε από τρεις Χιώτες ασκητές, τον Νικήτα, τον Ιωάννη και τον Ιωσήφ. Οι μοναχοί αυτοί, έβλεπαν την νύκτα ένα λαμπρό και δυνατό φως μέσα στο δάσος και μη μπορώντας να εντοπίσουν έβαλαν φωτιά. Ανάμεσα στα καμένα δεντράκια βρήκαν ύστερα μια Μυρσίνη άθικτη από τη φωτιά και πάνω στα κλαδιά της να κρέμεται η εικόνα της Παναγίας. Οι τρεις μοναχοί, έκπληκτοι, πήραν την εικόνα και την τοποθέτησαν στο ασκητήριο τους. Κάθε μέρα όμως έβλεπαν ότι η εικόνα έφευγε από το ησυχαστήριο και ερχόταν μόνη της στο μέρος που την είχαν βρει και κρεμόταν στην Μυρσίνη. Τότε οι μοναχοί κατάλαβαν ότι η επιθυμία της Παναγίας ήταν να κτιστεί ο ναός και το μοναστήρι στη θέση που βρέθηκε η εικόνα. Έτσι και έγινε.

Μια άλλη παράδοση λέει ότι τρεις μοναχοί έβλεπαν στον ύπνο τους την Παναγία να τους λέει να μεταβούν στη Μυτιλήνη και να πουν στον εκεί εξόριστο αυτοκράτορα Κωνσταντίνο Μονομάχο ότι θα πάρει πάλι την εξουσία. Πράγματι, αφού ήρθαν οι μοναχοί στην Μυτιλήνη, ανάφεραν στον αυτοκράτορα την αποκάλυψη της Παναγίας και ζήτησαν απ’ αυτόν να βοηθήσει να κτίσουν ένα μεγαλοπρεπή ναό και μοναστήρι στη Χάρη Της. Χαρούμενος ο αυτοκράτορας εγγυήθηκε με το βασιλικό δαχτυλίδι ότι, μόλις αναλάβει την εξουσία, θα κτίσει το μοναστήρι. Αυτό έγινε το 1045 μ.Χ. Το ιστορικό αυτό μοναστήρι βοηθήθηκε και από άλλους αυτοκράτορες και εξασφάλισε πολλά προνόμια, όπως μαρτυρούν τα χρυσόβουλα που υπήρχαν μέχρι το 1822 μ.Χ.

[ΜΑΝΩΛΗΣ]

Παναγία Νίκου Κύθνος



Σύναξη της Παναγίας του Νίκους στην Κύθνο

Ημερομηνία εορτής: 15/08/2017 Σύναξη της Παναγίας του Νίκους στην Κύθνο
Τύπος εορτής: Σταθερή.
Εορτάζει στις 15 Αυγούστου εκάστου έτους.
Άγιοι που εορτάζουν: Συναξη Της Παναγιας Του Νικους Στην Κυθνο
Βιογραφία
Η ονομασία της προέρχεται από τη βυζαντινή Παναγία «Νικοποιός» και είναι χτισμένη, όπως και άλλες εκκλησίες του νησιού, πάνω σε ερείπια αρχαίων ναών. Σήμερα διατηρείται μόνο το καθολικό της μονής που στα χρόνια της Τουρκοκρατίας λίγο πριν το 1821 μ.Χ. στέγασε τη μεγάλη Σχολή υπό τον Ελληνοδιδάσκαλο Μακάριο. Ένας θρύλος που συνοδεύει την Παναγία του Νίκους είναι ότι εδώ είχε μεταφερθεί στα χρόνια της Αλώσεως από την Κωνσταντινούπολη η περίφημη εικόνα της Παναγίας Νικοποιού και ότι από εδώ την «πήραν» οι Ενετοί κατακτητές για να την τοποθετήσουν στον Άγιο Μάρκο της Βενετίας όπου φυλάσσεται μέχρι σήμερα.

[ΜΑΝΩΛΗΣ]

Παναγία Ντινιούς Εύβοια



Σύναξη της Παναγίας Ντινιούς

Ημερομηνία εορτής: 23/08/2017 Σύναξη της Παναγίας Ντινιούς
Τύπος εορτής: Σταθερή.
Εορτάζει στις 23 Αυγούστου εκάστου έτους.
Άγιοι που εορτάζουν: Συναξη Της Παναγιας Ντινιους
Βιογραφία
Η Παναγία Ντινιούς είναι μικρό εκκλησάκι στη Βόρειο Εύβοια, κοντά στην Ιστιαία, όπου υπάρχει θαυματουργή εικόνα της Παναγίας.

Για το όνομα υπάρχουν δύο κύριες εκδοχές:

Η πρώτη σχετίζεται με την ιστορία της εικόνας, όπου σύμφωνα με την παράδοση Τούρκος Οθωμανός στρατιώτης την περίοδο της Τουρκοκρατίας, πυροβόλησε την εικόνα, στην προσπάθειά του να σκοτώσει κάποιο κυνηγημένο Έλληνα που κρύφτηκε καταφεύγοντας πίσω από την εικόνα. Σύμφωνα με την παράδοση, η θαυματουργή εικόνα «επέστρεψε» τη σφαίρα στον αλλόθρησκο στρατιώτη και τον σκότωσε. Η εκδοχή αυτή ενισχύεται από την ύπαρξη του σημείου της βολής του πυροβόλου όπλου του Τούρκου στο πρόσωπο της Παναγίας και ειδικότερα στο Μέτωπο. Η «επιστροφή» της σφαίρας, έδωσε το όνομα στην Παναγία που ονομάστηκε Παναγία Ντινιούς ή Ντονιούς από την τουρκική λέξη «Donus» που σημαίνει «επιστροφή» (δηλαδή Παναγία της επιστροφής).

Η δεύτερη εκδοχή, εξίσου σημαντική, που όμως δεν φαίνεται να επικράτησε, αποδίδει με κάποια φωνητική παρήχηση ή παράφραση αλλοιωμένη την τοπική ιδιομορφία του χώρου, επειδή λίγα μέτρα από τη εκκλησία υπάρχει ένα ρέμα με νερά από τοπικές πηγές που λέγεται, μέχρι σήμερα, δινιόρεμα. Έτσι, η Παναγία Ντινιούς, ορισμένοι μάλιστα την αποκαλούν, ακόμα και σήμερα Παναγία Δινιούς, οφείλει την προσωνυμία της από τη θέση της κοντά στο δινιόρεμα.

Ωστόσο αξίζει να σημειωθεί ότι στην εικόνα υπάρχει η επιγραφή «Παναγία η Ελεούσα». Σύμφωνα με εκτιμήσεις η θαυματουργή εικόνα μπορεί να έχει αγιογραφηθεί ακόμα και τον 11ο αιώνα, ή να είναι λίγο μεταγενέστερη (μεταξύ του 14ου ή 16ου αιώνα),αλλά «ξαναφιλοτεχνημένη» πάνω σε προηγούμενη εικόνα που ανάγεται στον 10ο ή 11ο αιώνα. Η ιστορία της πάντως δεν έχει πλήρως διευκρινιστεί. Αξίζει να σημειωθεί, ότι η εκκλησία είναι ανακατασκευασμένη τη δεκαετία του 1960, και βρίσκεται μέσα σε ιδιωτική έκταση που ανάγεται στα χρόνια της ύστερης τουρκοκρατίας, ενώ βρίσκεται κοντά στην περιοχή Κεφάλες που έχει πλούσιο αρχαιολογικό ενδιαφέρον. Υπάρχει επίσης πλούσια παράδοση για τα θαύματα ή ακόμα και εμφανίσεις της Παναγίας. Η εκκλησία βρίσκεται σε ένα ιδιαίτερα επιβλητικό χώρο. Είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου και εορτάζει στις 23 Αυγούστου (ημέρα απόδοσης της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου). Στην πανήγυρη συρρέουν πολλοί επισκέπτες. Τα αφιερώματα στην εικόνα μαρτυρούν τη θαυματουργική δράση της συγκεκριμένης εικόνας της Παναγίας.

[ΜΑΝΩΛΗΣ]

Παναγία Νέα Θεσσαλονίκης



Η εκκλησία της Νέας Παναγίας, που παλαιότερα ήταν γνωστή ως Μεγάλη ή Τρανή Παναγία, είναι αφιερωμένη στην Κοίμηση της Θεοτόκου. Βρίσκεται στο νοτιοανατολικό τμήμα του κέντρου της Θεσσαλονίκης, κοντά στη θάλασσα, στην αρχή της οδού Δημητρίου Γούναρη και ανάμεσα στις οδούς Τσιμισκή και Μητροπόλεως. Όπως μαρτυρεί μαρμάρινη επιγραφή επάνω από τη νότια είσοδο του κτηρίου, ο ναός κτίστηκε το 1727. Στον ίδιο ακριβώς χώρο υπήρχε βυζαντινό μοναστήρι προς τιμή της Θεοτόκου, το οποίο ιδρύθηκε από τον Ιλαρίωνα Μαστούνη στον 12ο αιώνα, αλλά καταστράφηκε από πυρκαγιά το 1690.

Η εκκλησία της Νέας Παναγίας ανήκει στον τύπο της τρίκλιτης βασιλικής με γυναικωνίτη. Στη δυτική πλευρά του οικοδομήματος διαμορφώνεται στοά, ενώ στη νότια είναι προσαρτημένο νεοκλασικό πρόπυλο, το οποίο αποτελεί μεταγενέστερη προσθήκη. Επάνω από το πρόπυλο υψώνεται καμπαναριό, το οποίο – λόγω των σοβαρότατων ζημιών που υπέστη το 1978 από τους σεισμούς που έπληξαν τη Θεσσαλονίκη – κατεδαφίστηκε και ξανακτίστηκε. Στο εσωτερικό του ναού ενδιαφέρον παρουσιάζει η διακόσμησή του: στο Ιερό Βήμα και στον γυναικωνίτη σώζονται αξιόλογες τοιχογραφίες του 18ου αιώνα, οι οποίες έχουν ως πρότυπό τους τη ζωγραφική της εποχής των Παλαιολόγων, ενώ περίτεχνο είναι το επιχρυσωμένο ξυλόγλυπτο τέμπλο. Ο δεσποτικός θρόνος, ο άμβωνας και οι αγιογραφίες της οροφής ανάγονται στον 19ο αιώνα.

[ΜΑΝΩΛΗΣ]

Παναγία Νερατζιώτισσα Αμαρούσιο



Ο Ναός της Παναγίας Νερατζιωτίσσης κτίσθηκε πριν το 1578 στα ερείπια του πρώτου ιερού της Αμαρυσίας Αρτέμιδος. Ο Ναός αναστηλώθηκε το 1923 και από τότε μέχρι σήμερα λειτουργείται ανελλιπώς, αφού τελούνται καθημερινώς η Θεία Λειτουργία και οι λοιπές ακολουθίες. Η Παναγία η Νερατζιώτισσα είναι ο ιστορικός Ναός του Αμαρουσίου, το ευλαβές Καταφύγιο όλων των πιστών Χριστιανών του εύσημου αυτού και μεγάλου Δήμου της Αττικής, που προσελκύει καθημερινά πλήθη πιστών, τα οποία απευθύνονται στη χάρη της ικετευτικά και ευχαριστιακά για να εκφράσουν τα αισθήματά τους και να ζητήσουν την λύση των προβλημάτων τους.

[ΜΑΝΩΛΗΣ]

Παναγία Νεροφορούσα Κύπρος



Έτσι όπως την αποκαλούν οι κάτοικοι στην Κοινότητα Πύργου, η Παναγία η Νεροφορούσα ή των Εισοδίων. Βρίσκεται περίπου 150 μέτρα δυτικά από την κεντρική εκκλησία του χωριού, την Παναγία την Πυργώτισσα . Κτίστηκε επί καιρό Ενετοκρατίας γύρω στο τέλος του 13 ου με αρχές του 14 ου αιώνα. Μικρό και απέριττο πετρόκτιστο εκκλησάκι Ρυθμού Βασιλικού. Από πληροφορίες που πήραμε, σώζεται και διατηρείται η αγιογραφημένη εικόνα της Παναγίας. Χρονολογείται γύρω στα 550 χρόνια αγιογραφία. Η εικόνα αυτή φυλάγεται στην κεντρική εκκλησία του χωριού και μεταφέρεται στο εκκλησάκι κατά την ημέρα της γιορτής της Παναγίας Νεροφορούσας ή Εισοδίων, στις 21 Νοεμβρίου. Κατά την ημέρα της γιορτής της, γίνεται η γνωστή σε όλους τους πιστούς, λιτάνευση καθώς και η παράκληση για τις βροχές. Από εδώ πήρε και το όνομα «Παναγία Νεροφορούσα».

Εσωτερικά η εκκλησία είναι επίπεδη, με ένα πολύ παλιό ξύλινο τέμπλο κατασκευασμένο από το 1856. Απέναντι από την Αγία Τράπεζα ψηλά, υπάρχει η τοιχογραφία με παράσταση των δώδεκα αποστόλων κατά την ώρα της αγίας κοινωνίας. Λίγο πιο ψηλά η αγιογραφία «Παναγία Πλατυτέρα» . Μπαίνοντας από την βόρεια είσοδο, ακριβώς απέναντι, υπάρχει η αγιογραφία με την παράσταση «το Άγιο Μαντήλιο» . (Όταν ο χριστός ανέβαινε κουβαλώντας τον σταυρό του στον Γολγοθά, η Αγία Βερονίκη με αυτό το μαντήλι σκούπισε τις πληγές και τα δάκρυα του Χριστού). Στο πίσω μέρος της εκκλησίας, υπάρχει ένα δωμάτιο το λεγόμενο κατηχούμενο. Το κατηχούμενο αυτό είναι προέκταση της εκκλησίας, αλλά διαχωρίζεται από τον υπόλοιπο ναό, με μια μεγάλη καμάρα. Σε αυτό τον χώρο στεκόντουσαν κατά την προσέλευση τους στην εκκλησία, οι αβάπτιστοι χριστιανοί.