Αγία Γοργονία - 23 Φεβρουαρίου
Δημοσιεύτηκε: Πέμ Αύγ 23, 2012 7:52 pm
Ἡ Ἁγία Γοργονία ἀδελφὴ τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου
Ἡ Ἁγία Γοργονία, ἦταν νεότερη ἀδελφὴ τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου καὶ κόρη τῆς εὐσεβοῦς Νόννας καὶ τοῦ Ἐπισκόπου Ναζιανζοῦ Γρηγορίου. Ἀναδείχθηκε δέ, ἰσάξια σὲ ἀρετὴ καὶ ἁγιότητα βίου καὶ μὲ τοὺς ἄλλους ἀδελφούς της. Διακρίθηκε γιὰ τὴν ὀξύνοιά της, τὴν προσήλωσή της στὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν ταπείνωσή της. Νυμφεύθηκε τὸν Ἀλύπιο καὶ ἀπέκτησε πέντε τέκνα, δύο ἀγόρια, τὰ ὁποῖα ἀφιερώθηκαν στὸν Θεό, καὶ τρεῖς θυγατέρες, τὴν Ἀλυπιανή, τὴν Εὐγενία καὶ τὴ Νόννα.
Ἡ εὐσεβὴς Γοργονία προσβλήθηκε ἀπὸ σοβαρὴ ἀσθένεια καὶ παρὰ τὶς φροντίδες τῶν θεραπόντων ἰατρῶν ἔφθασε μέχρι τὸ θάνατο. Ξαφνικά, ὅμως, μὲ θεία ἐπέμβαση, θεραπεύθηκε, μετὰ ἀπὸ θερμότατη προσευχὴ τῆς ἰδίας στὸ ναό.
Ἡ Ἁγία Γοργονία κοιμήθηκε ὁσίως τὸ ἔτος 370 μ.Χ., σὲ ἡλικία 38 ἐτῶν
πηγή: ΜΕΓΑΣ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗΣ
Ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος για την αδελφή του Γοργονία λέγει τα εξής στον επικήδειο λόγο που εξεφώνησε όταν εκοιμήθη :
<< Άν και παντρεύθηκε, κατάφερε να ξεπεράσει όλες τις γυναίκες του καιρού της στην σωφροσύνη, ώστε έσμιξε τον γάμο με την παρθενία, διδάσκοντας πως ούτε η παρθενία μόνη ενώνει με τον Θεόν ούτε ο γάμος πάλι μπορεί να δεσμεύσει με τον κόσμο και να χωρίσει τον άνθρωπο απο τον Θεόν, για τον Οποίον και επλάσθηκε.
Και δια του γάμου και δια της αγαμίας πρέπει να δοξάζεται ο Θεός. Και σ' αυτή τη δόξα να αποβλέπη ο άνθρωπος, είτε έγγαμος, είτε άγαμος. Έτσι ούτε ο γάμος παντελώς ν΄ αποφεύγεται απο φυγοπονία ούτε η παρθενία μονόπλευρα να επαινείται.
Αλλά ο νούς του ανθρώπου είναι εκείνος που είτε είναι παντρεμένος είτε άγαμος, μπορεί να ενώσει τον άνθρωπο με τον Θεό και ν' απολάυσει την άφατον δόξαν Αυτού ή να τον ενώση με τον κόσμο και να χωρισθεί απο αυτή την δόξα, την οποία δια της αμαρτίας θα περιφρονήσει.
Η Γοργονία με τον να παντρευθεί, δεν εχωρίσθηκε απο τον Θεό. Και με το να έχει κεφαλή της τον άνδρα της, δεν σημαίνει πως χωρίσθηκε απο την πρώτη κεφαλή, τον Χριστόν, που ήταν η δόξα της. Αλλά δούλεψε λίγο στον κόσμο και στην φύση κατα τους ανθρώπινους νόμους, που και ο Θεός επέτρεωε, όλον δε τον εαυτό της τον αφιέρωσε μέσα και απο τη συζυγία και απο την παιδοποιία στον Θεό. >>
Ωραία πράγματα δεν λέει ο άγιος Γρηγόριος; Όλους μας αφορούν: εγγάμους και αγάμους.(σχόλιο συγγραφέα)
<<Κατόρθωσε και τον άνδρα της να τον φέρει με την αγαθή της γνώμη και την πολλή της υπομονή, δίχως να τον έχει κακό αφέντη αλλά καλό σύμβουλο πάντοτε στην αγαθοεργία. Και τα τέκνα της, κυρίως με το παράδειγμα της αλλά και με τις συμβουλές της, τα έκανε χαριτωμένα. Έτσι έκανε τον γάμο εξιέπαινο και ευαρέστησε τον Θεό με τις αρετές της και την καλλιτεχνία της.
Σεμνή, κοσμία, ήσυχη, υπομονετική. Σπάνια την βλέπαμε στους δρόμους. Οι άνδρες δεν την εγνώριζαν. Τα μάτια της ήσαν σώφρονα. Δεν εκοιτούσαν άτακτα εδώ και εκεί, αλλά ήταν αφοσιωμένα στηζεστασιά του σπιτιού, που η ίδια είχε δημιουργήσει. Δεν γελούσε. Χαμογελούσε μόνο αν ήταν ανάγκη, ήσυχα και σεμνά. Πρόσεχε τι ακούει και που να προσέξει! Κουραζόταν στις αργολογίες και εφύλαγε την γλώσσα της απο τα πολλά, όπως κάνουν οι πολλές. Ήξερε να έχει φύλακα της γλώσσης τον νου, που ωραιζόταν απο την παρουσία του Θεού. Δεν στολιζόταν με χρυσαφικά, δεν καλοχτένιζε την κόμη της . Ήξερε όλα τα κοσμικά τερτίπια, όμως κανένα απο αυτά δεν ηθέλησε. Μονάχα ένα : τον στολισμό της ψυχής, με τα στολίδια, που λέγονται αρετές.
Μια κοκκινάδα αγάπησε : εκείνη που ανθεί στα πρόσωπα των τιμίων και των σεμνών, της καλής ντροπής και της ευλάβειας. Και μια ασπράδα: αυτή που γεννά η εγκράτεια και νηστεία. Τόση ήταν η εξυπνάδα της, ώστε όλοι την είχαν σύμβουλο τους. Όχι μόνο συγγενείς, αλλά και ξένοι και γείτονες και συμπατριώτες. Η φρόνιμη συμβουλή της ήταν γι'αυτούς νόμος απαράβατος. Τους Ναούς τους εγέμισε με αφιερώματα, τους ιερείς τους ετίμησε όσο κανείς. Και το είχε μεγάλη υπόθεση να φιλοξενεί στο σπίτι της τους ανθρώπους του Θεού.
Συμπαθητική και εύσπαγχνη στους πάσχοντες και τους φτωχούς πάντοτε ελεούσε. Ξένος έξω απο το σπίτι της δεν έμεινε ποτέ. Την φιλοξενίαν εδίωκε, όπως λέει η Γραφή. Έγινε σαν τον Ιώβ : μάτι των τυφλών, πόδι των χωλών, μητέρα των ορφανών, αληθινή φίλη των χηρών. Τα υπάρχοντα της ήσαν κοινά μ'όσους είχαν ανάγκη. Δεξιώθηκε πολλές φορές τον ίδιο τον Χριστό δια μέσου των φτωχών. Τίποτε δεν έκανε φανερά και επιδεικτικά, αλλά κρυφά, τηρώντας την εντολή : "τα πάντα εν τω ταμείω" και "εν κρυπτώ". Όσα μπορούσε. Κι όχι για τους ανθρώπους, αλλά μόνον για Εκείνον, τον Θεό. Κοντά στην ελεημοσύνη είχε την νηστεία , την εγκράτεια· την εγκράτεια κοντά στην ευσπλαχνία και σ' όλα αυτά την πολλή προσευχή. Πάντα καταγινόταν στην ανάγνωση των θείων Γραφών. Γι' αυτό και αγρυπνούσε στις προσευχές, ορθή, γονατιστή, με καρδιά ταπεινή, με δάκρυα πολλά.
Φανέρωσε ότι η διαφορά των ανδρών απο τις γυναίκες είναι μονάχα κατα το σώμα, βιολογική, και όχι κατα την ψυχή. Ανδρεία και υπομονετική στις αρρώστιες της , τις οποίες εθεράπευε με την προσευχή.
Παραμονή του θανάτου της, έτοιμη απο καιρό, το μόνο που ποθούσε ήταν η Βάπτισις του ανδρός της. Να μην το ξεχνάμε : ήταν μέχρι τότε ειδωλολάτρης. Κι αυτό τις τελευταίες στιγμές το εκέρδισε. Αφού προγνώρισε τον θάνατο της, σαν μια φίλανδρη, φιλότεκνη και φιλάδελφη γυναίκα, έδωσε τις τελευταίες συμβουλές της προγευομένη την ουράνια ειρήνη και μακαριότητα του Θεού, την οποία πλέον θ΄απολάμβανε εις τους αιώνας των αιώνων : "εν ειρήνη επι το αυτό κοιμηθησόμαι και υπνώσω". Ένδειξις και απόδειξις στερνή της προς τον Θεόν αγάπης της και παρρησίας της >>.
(Από τον Η' Λόγο του αγ. Γρηγορίου του Θεολόγου, ΕΠΕ, τόμος 6, σελ.346 κε.)
πηγή : Ανασασμοί Σωτηρίας, πρωτοπρεσβυτέρου Στεφάνου Αναγνωστόπουλου.
περι γάμου και οικογένειας, σελ 87.
Ἡ Ἁγία Γοργονία, ἦταν νεότερη ἀδελφὴ τοῦ Ἁγίου Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου καὶ κόρη τῆς εὐσεβοῦς Νόννας καὶ τοῦ Ἐπισκόπου Ναζιανζοῦ Γρηγορίου. Ἀναδείχθηκε δέ, ἰσάξια σὲ ἀρετὴ καὶ ἁγιότητα βίου καὶ μὲ τοὺς ἄλλους ἀδελφούς της. Διακρίθηκε γιὰ τὴν ὀξύνοιά της, τὴν προσήλωσή της στὸ θέλημα τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν ταπείνωσή της. Νυμφεύθηκε τὸν Ἀλύπιο καὶ ἀπέκτησε πέντε τέκνα, δύο ἀγόρια, τὰ ὁποῖα ἀφιερώθηκαν στὸν Θεό, καὶ τρεῖς θυγατέρες, τὴν Ἀλυπιανή, τὴν Εὐγενία καὶ τὴ Νόννα.
Ἡ εὐσεβὴς Γοργονία προσβλήθηκε ἀπὸ σοβαρὴ ἀσθένεια καὶ παρὰ τὶς φροντίδες τῶν θεραπόντων ἰατρῶν ἔφθασε μέχρι τὸ θάνατο. Ξαφνικά, ὅμως, μὲ θεία ἐπέμβαση, θεραπεύθηκε, μετὰ ἀπὸ θερμότατη προσευχὴ τῆς ἰδίας στὸ ναό.
Ἡ Ἁγία Γοργονία κοιμήθηκε ὁσίως τὸ ἔτος 370 μ.Χ., σὲ ἡλικία 38 ἐτῶν
πηγή: ΜΕΓΑΣ ΣΥΝΑΞΑΡΙΣΤΗΣ
Ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος για την αδελφή του Γοργονία λέγει τα εξής στον επικήδειο λόγο που εξεφώνησε όταν εκοιμήθη :
<< Άν και παντρεύθηκε, κατάφερε να ξεπεράσει όλες τις γυναίκες του καιρού της στην σωφροσύνη, ώστε έσμιξε τον γάμο με την παρθενία, διδάσκοντας πως ούτε η παρθενία μόνη ενώνει με τον Θεόν ούτε ο γάμος πάλι μπορεί να δεσμεύσει με τον κόσμο και να χωρίσει τον άνθρωπο απο τον Θεόν, για τον Οποίον και επλάσθηκε.
Και δια του γάμου και δια της αγαμίας πρέπει να δοξάζεται ο Θεός. Και σ' αυτή τη δόξα να αποβλέπη ο άνθρωπος, είτε έγγαμος, είτε άγαμος. Έτσι ούτε ο γάμος παντελώς ν΄ αποφεύγεται απο φυγοπονία ούτε η παρθενία μονόπλευρα να επαινείται.
Αλλά ο νούς του ανθρώπου είναι εκείνος που είτε είναι παντρεμένος είτε άγαμος, μπορεί να ενώσει τον άνθρωπο με τον Θεό και ν' απολάυσει την άφατον δόξαν Αυτού ή να τον ενώση με τον κόσμο και να χωρισθεί απο αυτή την δόξα, την οποία δια της αμαρτίας θα περιφρονήσει.
Η Γοργονία με τον να παντρευθεί, δεν εχωρίσθηκε απο τον Θεό. Και με το να έχει κεφαλή της τον άνδρα της, δεν σημαίνει πως χωρίσθηκε απο την πρώτη κεφαλή, τον Χριστόν, που ήταν η δόξα της. Αλλά δούλεψε λίγο στον κόσμο και στην φύση κατα τους ανθρώπινους νόμους, που και ο Θεός επέτρεωε, όλον δε τον εαυτό της τον αφιέρωσε μέσα και απο τη συζυγία και απο την παιδοποιία στον Θεό. >>
Ωραία πράγματα δεν λέει ο άγιος Γρηγόριος; Όλους μας αφορούν: εγγάμους και αγάμους.(σχόλιο συγγραφέα)
<<Κατόρθωσε και τον άνδρα της να τον φέρει με την αγαθή της γνώμη και την πολλή της υπομονή, δίχως να τον έχει κακό αφέντη αλλά καλό σύμβουλο πάντοτε στην αγαθοεργία. Και τα τέκνα της, κυρίως με το παράδειγμα της αλλά και με τις συμβουλές της, τα έκανε χαριτωμένα. Έτσι έκανε τον γάμο εξιέπαινο και ευαρέστησε τον Θεό με τις αρετές της και την καλλιτεχνία της.
Σεμνή, κοσμία, ήσυχη, υπομονετική. Σπάνια την βλέπαμε στους δρόμους. Οι άνδρες δεν την εγνώριζαν. Τα μάτια της ήσαν σώφρονα. Δεν εκοιτούσαν άτακτα εδώ και εκεί, αλλά ήταν αφοσιωμένα στηζεστασιά του σπιτιού, που η ίδια είχε δημιουργήσει. Δεν γελούσε. Χαμογελούσε μόνο αν ήταν ανάγκη, ήσυχα και σεμνά. Πρόσεχε τι ακούει και που να προσέξει! Κουραζόταν στις αργολογίες και εφύλαγε την γλώσσα της απο τα πολλά, όπως κάνουν οι πολλές. Ήξερε να έχει φύλακα της γλώσσης τον νου, που ωραιζόταν απο την παρουσία του Θεού. Δεν στολιζόταν με χρυσαφικά, δεν καλοχτένιζε την κόμη της . Ήξερε όλα τα κοσμικά τερτίπια, όμως κανένα απο αυτά δεν ηθέλησε. Μονάχα ένα : τον στολισμό της ψυχής, με τα στολίδια, που λέγονται αρετές.
Μια κοκκινάδα αγάπησε : εκείνη που ανθεί στα πρόσωπα των τιμίων και των σεμνών, της καλής ντροπής και της ευλάβειας. Και μια ασπράδα: αυτή που γεννά η εγκράτεια και νηστεία. Τόση ήταν η εξυπνάδα της, ώστε όλοι την είχαν σύμβουλο τους. Όχι μόνο συγγενείς, αλλά και ξένοι και γείτονες και συμπατριώτες. Η φρόνιμη συμβουλή της ήταν γι'αυτούς νόμος απαράβατος. Τους Ναούς τους εγέμισε με αφιερώματα, τους ιερείς τους ετίμησε όσο κανείς. Και το είχε μεγάλη υπόθεση να φιλοξενεί στο σπίτι της τους ανθρώπους του Θεού.
Συμπαθητική και εύσπαγχνη στους πάσχοντες και τους φτωχούς πάντοτε ελεούσε. Ξένος έξω απο το σπίτι της δεν έμεινε ποτέ. Την φιλοξενίαν εδίωκε, όπως λέει η Γραφή. Έγινε σαν τον Ιώβ : μάτι των τυφλών, πόδι των χωλών, μητέρα των ορφανών, αληθινή φίλη των χηρών. Τα υπάρχοντα της ήσαν κοινά μ'όσους είχαν ανάγκη. Δεξιώθηκε πολλές φορές τον ίδιο τον Χριστό δια μέσου των φτωχών. Τίποτε δεν έκανε φανερά και επιδεικτικά, αλλά κρυφά, τηρώντας την εντολή : "τα πάντα εν τω ταμείω" και "εν κρυπτώ". Όσα μπορούσε. Κι όχι για τους ανθρώπους, αλλά μόνον για Εκείνον, τον Θεό. Κοντά στην ελεημοσύνη είχε την νηστεία , την εγκράτεια· την εγκράτεια κοντά στην ευσπλαχνία και σ' όλα αυτά την πολλή προσευχή. Πάντα καταγινόταν στην ανάγνωση των θείων Γραφών. Γι' αυτό και αγρυπνούσε στις προσευχές, ορθή, γονατιστή, με καρδιά ταπεινή, με δάκρυα πολλά.
Φανέρωσε ότι η διαφορά των ανδρών απο τις γυναίκες είναι μονάχα κατα το σώμα, βιολογική, και όχι κατα την ψυχή. Ανδρεία και υπομονετική στις αρρώστιες της , τις οποίες εθεράπευε με την προσευχή.
Παραμονή του θανάτου της, έτοιμη απο καιρό, το μόνο που ποθούσε ήταν η Βάπτισις του ανδρός της. Να μην το ξεχνάμε : ήταν μέχρι τότε ειδωλολάτρης. Κι αυτό τις τελευταίες στιγμές το εκέρδισε. Αφού προγνώρισε τον θάνατο της, σαν μια φίλανδρη, φιλότεκνη και φιλάδελφη γυναίκα, έδωσε τις τελευταίες συμβουλές της προγευομένη την ουράνια ειρήνη και μακαριότητα του Θεού, την οποία πλέον θ΄απολάμβανε εις τους αιώνας των αιώνων : "εν ειρήνη επι το αυτό κοιμηθησόμαι και υπνώσω". Ένδειξις και απόδειξις στερνή της προς τον Θεόν αγάπης της και παρρησίας της >>.
(Από τον Η' Λόγο του αγ. Γρηγορίου του Θεολόγου, ΕΠΕ, τόμος 6, σελ.346 κε.)
πηγή : Ανασασμοί Σωτηρίας, πρωτοπρεσβυτέρου Στεφάνου Αναγνωστόπουλου.
περι γάμου και οικογένειας, σελ 87.